ناامیدی به توریست اروپایی

رامتین شهرت صاحب یک اقامتگاه بوم‌‌‌‌گردی در شهرستان تفت یزد به «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌‌گوید: گردشگری خارجی در ایران بالا و پایین‌‌‌‌های زیادی را تجربه کرده است. با روی کار آمدن ترامپ تعداد گردشگران اروپایی ما کم شد اما پس از مدتی توانستیم میزبان توریست‌‌‌‌های کشورهای این قاره باشیم. پس از آن موضوع مهر خوردن ویزا مطرح شد که باز هم بر کار ما تاثیر گذاشت. در ادامه شیوع کرونا را شاهد بودیم، ‌‌‌‌ در سال ۱۴۰۱ با باز شدن مرزها‌‌‌‌، بار دیگر توریست‌‌‌‌های اروپایی قصد سفر به کشورمان را داشتند که در نهایت با مجموعه اتفاقاتی که در نیمه دوم سال قبل اتفاق افتاد تعداد گردشگران ورودی از این کشورها به شدت کاهش پیدا کرد.

او با بیان اینکه پس از کرونا ما تصمیم گرفتیم مقوله جذب توریست اروپایی برای اقامتگاه‌‌‌‌مان را کنار بگذاریم‌‌‌‌، اضافه می‌‌‌‌‌‌‌‌کند: بازار توریسم ورودی متزلزل است و هر بار برایش برنامه‌‌‌‌ریزی می‌‌‌‌کنید به واسطه تلاطم‌‌‌‌های زیادی که خارج از کنترل فعال حوزه اقامتگاه است، با چالش مواجه می‌‌‌‌شوید. از این رو به نظر ما رسید عاقلانه‌‌‌‌ترین راه این است که تمرکز خود را روی بازار گردشگری داخلی بگذاریم و دنبال خلاقیت برای جذب توریست‌هایی از شهرهای مختلف کشورمان باشیم.

این فعال حوزه بوم‌‌‌‌گردی معتقد است در حال حاضر معدود گردشگرانی از اروپا به ایران سفر می‌‌‌‌کنند. او می‌‌‌‌گوید: پیش از کرونا تلاش ما این بود که خدمات خود را به شکلی عرضه کنیم که برای هر دو نمونه توریست ایرانی و خارجی جذاب باشد، ‌‌‌‌ اما در حال حاضر تمرکز خود را روی بازار داخلی قرار داده‌‌‌‌ایم.  او در این باره که چه خلاقیت‌‌‌‌هایی را برای جذب گردشگران داخلی به کار برده است توضیح می‌‌‌‌دهد: مجموعه‌ای از کارها در زمان بحران باید انجام شود که یکی از آنها کم کردن فاصله محیط‌زیست مهمان و میزبان است.

به عنوان مثال با توجه به اینکه یکی از قطب‌‌‌‌های جمعیتی نزدیک ما یزد است‌‌‌‌، مهمانانی از این شهر داشتیم که برای ایجاد فضایی متفاوت برای آنها، ‌‌‌‌ بازی‌‌‌‌هایی را طراحی کردیم. او از انضباط مالی به عنوان دیگر راهکار دوره بحران نام می‌‌‌‌برد و اضافه می‌‌‌‌کند: در این بازه زمانی ما هزینه‌‌‌‌های توسعه‌‌‌‌ای را کاهش دادیم، تلاش کردیم تعداد نیروهایمان را مدیریت کنیم به جای آنکه به دنبال تخفیف دادن باشیم. ما هر بار که تخفیف داده‌‌‌‌ایم شکست خورده‌‌‌‌ایم اما در عوض به دنبال ایجاد تجربه‌های متفاوت بودیم، از بازی و قصه گرفته تا هر‌چه برای مهمان جذابیت داشته باشد را به عنوان خدمات ارائه می‌‌‌‌دهیم.

شهرت در این باره که چقدر به آینده توسعه گردشگری ورودی خوش‌بین هستید؟ می‌‌‌‌گوید: نمی‌توان بر مبنای آنچه درآینده ممکن است اتفاق بیفتد برنامه‌ریزی کرد. در حال حاضر کسانی که می‌‌‌‌خواهند روی توریست خارجی کار کنند گزینه‌‌‌‌هایی مانند عراق، ‌‌‌‌ آذربایجان‌‌‌‌، ترکیه و چین و روسیه را دارند، در این زمینه هم اقامتگاه‌‌‌‌های بوم‌گردی کمتر مقصد چنین گردشگرانی است.

گردشگران اسکاندیناوی در آرزوی آفتاب تابستان یزد

هانی منصورنژاد دانش آموخته دکترای معماری از دانشگاه شهید بهشتی به‌همراه علی محمدی دیگر دانش‌آموخته معماری چند سال قبل به فکر ساخت بوتیک هتل در یزد افتاد، همان وقت که تعداد توریست‌‌‌‌های خارجی در این شهر رو به افزایش بود و نوید روزهای خوش گردشگری می‌‌‌‌داد. با این حال تا بوتیک هتل ساخته شود سال ۹۸ شده بود. او به «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌‌گوید: «ما در یزد سال ۹۸ شروع به کار کردیم که شیوع کرونا در کشور آغاز شد. با این حال از آنجا که خدمات ما به شکل دربست ارائه می‌‌‌‌شد و توریست‌‌‌‌ها تمایل به چنین فضاهایی داشتند استقبال از مجموعه ما مناسب بود.»

او با اشاره به اینکه تا سال ۹۷ یعنی همان زمان که ترامپ از برجام خارج شد‌‌‌‌، وضعیت گردشگری ورودی در کشور بسیار خوب بود، ‌‌‌‌می‌‌‌‌افزاید: در دوران رونق توریست خارجی من هتل‌های زیادی را بازدید کردم و در تدارک ساخت یک بوتیک هتل برآمدم که ناگهان با رکود مواجه شدیم. البته ما گردشگرانی داشتیم که با سرپرستی یک زوج لهستانی به ایران سفر می‌‌‌‌کردند و بیش از ۱۰ تور توسط این زوج در بوتیک هتل‌‌‌‌مان داشتیم. منصورنژاد اضافه می‌‌‌‌کند: برداشت ما این بود که با پایان گرفتن کرونا شاهد رونق دوباره توریسم باشیم. در اردیبهشت ماه گذشته هم باز مسافرانی از لهستان، مکزیک، ‌‌‌‌ پرتغال و کشورهای دیگر مهمان ما بودند، علاوه بر آن در تابستان گردشگرانی از منطقه اسکاندیناوی و شمال اروپا یعنی نروژ و دانمارک به یزد سفر می‌‌‌‌کنند چون می‌‌‌‌خواهند تجربه متفاوتی از کشور خودشان که همواره ابر است داشته باشند و آفتاب گرم تابستان را حس کنند.

با این حال با مجموعه اتفاقاتی که در کشور از شهریور اتفاق افتاد تعداد توریست خارجی نیز به شدت کاهش پیدا کرد و ما تنها شاهد ورود یک تور خارجی در آبان بودیم.  این فعال حوزه گردشگری معتقد است با پیوستن ایران به برجام و توافق در کنار حل شدن مقوله ایران هراسی‌‌‌‌، شاهد روزهای پررونق توریسم در کشور خواهیم بود. او می‌گوید: در حال حاضر بسیاری از سفارت‌خانه‌‌‌‌ها شهروندان خود را از سفر به ایران برحذر می‌‌‌‌دارند که تبلیغ منفی برای گردشگری کشورمان است و باید بتوانیم برای آن چاره‌‌‌‌ای بیندیشیم.  او با دسته‌‌‌‌بندی توریست‌‌‌‌های خارجی که قصد سفر به ایران را دارند، ‌‌‌‌ می‌افزاید: یک گروه با کوله پشتی سفر می‌‌‌‌کنند که معمولا برایشان صحبت سفارت‌خانه‌‌‌‌ها و... اهمیتی ندارد، بخش دیگری از توریست‌‌‌‌ها محافظه‌‌‌‌کارند و گروه سوم که در زمان سفر به ایران گرچه برایشان امنیت اهمیت دارد اما تنها در وضعیت‌‌‌‌های حاد سفرشان را کنسل می‌‌‌‌کنند. ما با تبلیغات درست و رویکردهای درست مسوولان می‌توانیم گروه دوم و در ادامه گروه اول را به سفر به کشورمان ترغیب کنیم.

منصورنژاد در این باره که توریست‌‌‌‌های ورودی فعلی مانند روس‌‌‌‌ها، ‌‌‌‌ چینی‌‌‌‌ها و... آیا مخاطب مجموعه آنها هستند، ‌‌‌‌ می‌‌‌‌گوید: بوتیک هتل ما بر اساس معماری ۳۵۰ سال پیش یعنی معماری زندیه و اوایل قاجار طراحی شده است. در این مجموعه هزینه‌‌‌‌هایی که انجام شده بیش از سطح معمولی است و همین امر سبب شده خدماتی هم که ارائه می‌شود بالاتر از سطح معمول باشد. از این رو گردشگرانی که به دنبال خدمات ارزان‌‌‌‌تر باشند مخاطب مجموعه ما نیستند و همین امر درباره توریست‌‌‌‌های روسی و چینی صدق می‌‌‌‌کند که باعث کاهش تعداد مسافران ما شده است.