سازمان جهانی توریسم برای طبیعیترین «سبک سفر» نسخه داد
گردشگری کوهستان از ۶ مسیر
قرنطینه، محدودیتهای سفر و بسته بودن پیستهای اسکی بر همه مقاصد با درجات مختلف تاثیر گذاشت. از جهتی دیگر در فصلهای گرم قضیه بالعکس شده و مقاصد گردشگری کوهستانی در تابستان ۲۰۲۰ با افزایش جمعیت مواجه شد. در آمریکا، ازدحام بیش از حد در پارکهای ملی منجر به اجرای اقداماتی مانند سیستمهای رزرو شده است. این بیماری همهگیر، فرصتی منحصر به فرد برای صنعت گردشگری فراهم میکند تا روشی را که پایداری در نظر گرفته میشود، بازنگری کرده و تغییرات مثبتی برای کمک به حفظ تنوع زیستی و حمایت از جوامع محلی و بهبود مقاصد ایجاد کند. برخی از مقاصد و کسب و کارهای گردشگری در حال بهروزرسانی برنامههای بازاریابی خود هستند، با مسافران ارتباط برقرار میکنند تا سلایق آنها را کشف کنند و آنها را تشویق به بازگشت به مقاصد کوهستانی کنند. مقاصد کوهستانی نیز باید با ارائه نکاتی درباره چگونگی انجام این کار، به مسافران کمک کنند تا سفر پایدارتری داشته باشند. مقاصد میتوانند تبلیغ سایتهای کمتر شناخته شده و مکانهای با بازدید محدود را بهعنوان یک ابزار مدیریتی برای کاهش تراکم مقاصد افزایش دهند. سازمان ملی فرانسه با ایجاد کمپین «کاوش در فرانسه (exploreFrance#)» در جهت پایداری و سفرهای زیستمحیطی گام برداشته است. تورهای با راهنما در مناطق طبیعی و فرهنگی فرانسه، میراث و هنر زندگی فرانسوی برگزار میشودکه کاملا بر «گردشگری باتأمل» متمرکز است. مناطق کوهستانی فرانسه میتوانند از این رویکرد بسیار سود ببرند. گردشگری کوهستانی میتواند محصولات خود همچون طبیعتگردی، گردشگری روستایی، گردشگری سلامت، گردشگری معنوی و گردشگری خوراکشناسی را سریعتر بهبود دهد. در این امر، راهنمایان محیطزیست، راهنمایان کوهنوردی، مترجمان گردشگری طبیعت، راویان و کارشناسان در مناطق حفاظتشده کوهستانی و باغهای گیاهشناسی نیز میتوانند نقش مهمی ایفا کنند. مقاصد کوهستانی با هویت قوی، با ویژگیهایی که آنها را از رقبای خود متمایز میکند از نظر تسخیر بازار رقابتیتر خواهند بود. از این رو سازمان جهانی گردشگری بهمنظور دستیابی به گردشگری کوهستانی پایدار ۶ راهکار مهم و اصلی را برای کسب و کارها در جهت جذب گردشگران و حفاظت از کوهستان ارائه کرده است.
توسعه و نوآوری: گردشگری پایدار در تمام طول سال: برای رونق گردشگری کوهستان، ایجاد تنوع، ارتقا و احیای محصولات و خدمات بسیار مهم است. از این رو، برای تقویت مجدد گردشگری کوهستان، محصولات جدید و نوآورانه (با فاکتورهای شگفتانگیز) باید توسعه و به بازار عرضه شود، که میتواند مناطق کوهستانی را به مقاصد گردشگری جذاب تبدیل کند. در میان بسیاری از امکانات میتوان به گردشگری خوراکشناسی، گردشگری مبتنی بر جامعه، گردشگری معنوی، سلامتی، گردشگری روستایی، گردشگری کشاورزی و گردشگری فرهنگی اشاره کرد. در حال حاضر در برخی از مقاصد کوهستانی، احیای مجدد در حال انجام است. در بسیاری از کشورهای در حال توسعه و مقاصد کوهستانی نوظهور، احیای محصول به دلیل فقدان رشد و سرمایه مرتبط با مشکل مواجه شده است. این محدودیتها تا حدودی به دلیل چالشهای اساسی مرتبط با کوهها، مانند دسترسی محدود، زیرساختهای ناکافی (انرژی، آب، فاضلاب و ارتباطات)، دسترسی محدود به نیروی کار ماهر و هزینههای بالا در ساختوساز است. بسیاری از مقاصد کوهستانی که در ورزشهای زمستانی همچون اسکی که به دلیل تغییرات اقلیمی و کاهش برف با کیفیت پایین و هزینه بالا محصولات مواجه شدهاند، بهدنبال کاهش هزینهها و ایجاد بستههای جایگزین جذاب بهجای اسکی هستند. راهبرد دیگر استفاده از «فصل سبز» از طریق معرفی بهتر پیادهروی، دوچرخهسواری، اسبسواری و تجربیات مبتنی بر فرهنگ بوده است. این امر عمدتا در کشورهای توسعهیافته انجام میشود، جایی که دسترسی به سرمایه خصوصی وجود دارد. حصول اطمینان از حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی و همچنین سنتهای محلی در مناطق کوهستانی حائز اهمیت است. برای استفاده حداکثری از آنها، ضروری است که ذینفعان و مقامات محلی به طور کامل نقش خود را به عنوان هماهنگکننده ایفا کنند تا از تضاد منافع جلوگیری شود. در سالهای اخیر، پایداری به یک موضوع مهم برای نسل جوان تبدیل شده است. اگر گردشگری بتواند محصولات و خدمات جدیدی را با هدف قرار دادن این بخشهای مشتریان توسعه دهد، میتواند بر این پتانسیل افزوده شود. بخشهایی که در گذشته عمدتا فعالیتهای خاص بودند، مانند اکوتوریسم، گردشگری ماجراجویی، گردشگری سلامت، گردشگری روستایی و گردشگری کشاورزی، به طور فزایندهای اهمیت پیدا میکنند و به جریان اصلی تبدیل میشوند.
نگاه مدیریتی برای گردشگری کوهستانی پایدار: اجرای موثر برنامهها و پروژههای توسعه پایدار اغلب به دلیل منافع متفاوت ذینفعان درگیر همچون بخش گردشگری، حفاظت از محیطزیست و میراث، کشاورزی، معدن و عدممشارکت یا در برخی موارد، ضعیف با مانع مواجه میشود و سهم بخش خصوصی و جوامع محلی در طراحی، اجرا و چشمانداز بازار ناچیز است. بنابراین، بهبود سیاستگذاری، هماهنگی و ایجاد یک رویکرد یکپارچه با چشمانداز مشترک، همراه با بخش تجاری بسیار مهم است. این امر مستلزم ایجاد سازمانهای مدیریت مقصد مناسب (DMOs) است که نقش رهبری را در برنامهریزی و مدیریت گردشگری در مناطق کوهستانی ایفا میکنند.
همافزایی با سایر بخشها: ارتقای رویکرد یکپارچهسازی: در مناطق کوهستانی، پتانسیل قوی برای همکاری بین گردشگری و سایر بخشها مانند کشاورزی، دامداری، صنایع دستی، بهداشت و فرهنگ وجود دارد. علاوه بر این، بخش انرژی، پیشگیری از خطرات طبیعی، مدیریت منابع آب، حفاظت از تنوع زیستی و آموزش ارتباط بسیاری با گردشگری دارند. با این حال، به طور کلی تنها یکپارچگی محدودی بین گردشگری کوهستان و این بخشها وجود دارد. رویکردهای یکپارچه میتواند گردشگری کوهستانی را تقویت کرده و عرضه گردشگری را گسترش دهد. در مناطق کوهستانی، برنامهها و پروژههای ملموس باید در پاسخ به نیازهای واقعی جوامع محلی و کسب و کارها تدوین شوند. کشاورزی، صنایع دستی، بهداشت، فرهنگ و آموزش شرکای طبیعی و ضروری در حمایت از توسعه گردشگری هستند، زیرا مناطق کوهستانی از این منابع غنی هستند. رویکردهای یکپارچه میتوانند با شبکهسازی با زنجیرههای ارزشی مختلف، یک موقعیت برد-برد برای رونق اقتصادی مناطق کوهستانی ایجاد کنند.
دیجیتالی شدن، یک روش استراتژیک در گردشگری کوهستانی: دیجیتالی شدن باید هدف اول هر استراتژی در توسعه گردشگری بهویژه برای مقاصد کوهستانی باشد. فرآیندهای تجاری شدن و رفتار مشتری در دهه گذشته به سرعت تغییر کرده است. دیجیتالی شدن کلید بهبود و سادهسازی کسب و کار، بازاریابی، قیمتگذاری و فرآیندهای رزرو شده است و در نتیجه کارآیی را افزایش داده و هزینهها را کاهش میدهد. به موازات نیاز به پیشرفت دیجیتالی شدن ارائه دهندگان گردشگری کوهستان، تعداد فزایندهای از عشایر دیجیتال اکنون میتوانند از راه دور از مکانهای مختلف زندگی و کار کنند. با این حال، انتقال فناوری فرآیندی زمانبر و پرهزینه است. تنها در صورتی میتواند موفقیتآمیز باشد که شرایط خاصی از جمله زیرساخت خوب و شبکههای اینترنت پرسرعت برآورده شود.
در مناطق کوهستانی پیرامونی و دورافتاده، چنین زیرساختی اغلب در دسترس نیست یا فقط به میزان محدودی در دسترس است. در عین حال، نیاز به افزایش آگاهی در میان ذینفعان گردشگری کوهستان در مورد مزایای دیجیتالی شدن وجود دارد. به منظور اجرای موفقیتآمیز فرآیندهای کسب و کار دیجیتال بازاریابی، توسعه محصول گردشگری یا دادهها، تبادل بهترین روشها، آموزشها و همکاری نزدیک بین ذینفعان ضروری است. معرفی فرآیندهای مدیریت دیجیتال میتواند موجب افزایش بهرهوری شود که تاثیر مثبتی بر رقابتپذیری مقاصد گردشگری دارد.
حفظ و توسعه استعدادها: تقویت بازار کار گردشگری: گردشگری کوهستان عمدتا با چالشهای همچون حفظ شغل، جابهجایی بالای کارکنان و مهاجرت متخصصان واجد شرایط مواجه است. این وضعیت امکان توسعه بلندمدت ظرفیتسازی و دانش فنی را محدود میکند. شرایط کاری جذاب و کارکنان آموزش دیده کلید موفقیت در گردشگری کوهستان است. چرخش شغلی و تبادل کارکنان بین شرکتها یکی از راههای موفقیتآمیز برای ارائه چشماندازهای توسعه بلندمدت در بخش گردشگری کوهستان به کارکنان است.
به منظور گسترش مهارتهای حرفهای کارکنان و افزایش انگیزه آنها، هم آموزش فنیوحرفهای و هم آموزش مبتنی بر دانشگاه باید در بسیاری از کشورهای کوهستانی بهروزرسانی یا راهاندازی مجدد شوند و آموزشهای بیشتر در بخش گردشگری در دسترس باشد. این امر مستلزم همکاری نزدیکتر بین مشاغل گردشگری و موسسات آموزشی و ایجاد بسترهای آموزشی مناسب است. تقویت مهارتها، جذب کارآفرینان جوان بااستعداد به گردشگری کوهستان از طریق سرمایهگذاری و پاداشهای جذاب و همچنین تقویت فناوریها در سیستم آموزشی و تشویق استارتآپها و افراد آموزش دیده بهویژه از گروههای ضعیفتر همچون زنان و جوانان در تقویت بازار کار گردشگری کوهستان بسیار تاثیرگذار خواهد بود.
سرمایهگذاریهای «سبز»: سرمایهگذاریها و صندوقهای «سبز» در حال حاضر اهمیت زیادی در بازار پیدا کردهاند که در بخش گردشگری کوهستان نمود بیشتری داشته است؛ زیرا در این بخش میتوان کاهش گازهای کربنی و انعطافپذیری کارآمد منابع و جوامع را تضمین کرد. طیف وسیعی از فرصتهای سرمایهگذاری سبز برای رسیدگی به پایداری بیشتر در گردشگری مانند مدیریت آب، بهرهوری انرژی، مدیریت پسماند، حفاظت و ارتقای میراث طبیعی و فرهنگی در دسترس است. علاوه بر این، سرمایهگذاریها یک جزء حیاتی برای بهبود و تقویت اکوسیستم گردشگری به دلیل تاثیرات ناشی از همهگیری کرونا هستند.تقاضای فزایندهای از سوی بخشهای دولتی و خصوصی برای سرمایهگذاری در ایجاد گردشگری پایدارتر وجود دارد و مقاصد کوهستانی میتوانند گزینههای جذابی برای سرمایهگذاری سبز باشند.
اتحادیه اروپا مجموعهای از راهکارها را برای حمایت از توسعه گردشگری پایدار و مسوولانه اجرا کرده است که میتوان به برنامه کمیسیون اروپا برای رقابتپذیری شرکتها و شرکتهای کوچک و متوسط (COSME) در مناطق روستایی و کوهستانی اروپا بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ اشاره کرد. همچنین، مقاصد کوهستانی در کشورهای در حال توسعه پتانسیل بالایی برای جذب سرمایهگذاری سبز دارند. با این حال، فقدان کارکنان واجد شرایط، کیفیت پایین آمار گردشگری و برنامههای سرمایهگذاری ناکافی از موانع اصلی جذب سرمایه هستند.