«کار» و «سفر» چگونه با یکدیگر ادغام شدند؟
سال زندگی «عشایر دیجیتال»
در نتیجه محدودیتهای سفر و دستورالعملهایی که دولتها در طول بحران کووید- ۱۹ تحمیل کردند افزایش قابلتوجهی از دورکاری اتفاق افتاد. سیاستهای جدید منجر به تغییرات عمده در سبک زندگیمیلیونها شهروند در سراسر جهان شد و رفتار سفر آنها را هم برای همیشه تحتتاثیر قرار داد.
تاثیر دورکاری بر سفرهای تجاری
شرکتهای بزرگ با توجه به محدودیتها و فاصلهگذاری اجتماعی اقدام به انجام فعالیتهای خود از راه دور کردند که این امر بر کاهش سفرهای احتمالی در آینده برای کار تاثیرگذار بود. اگرچه دورکاری ابتدا در جهت جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری کرونا بوده، اما پس از آن به شکل دورههای آزمایشی برای استفاده در آینده مورد استفاده قرار گرفت تا دورکاری بهعنوان سبکی از کار تبدیل شود. همچنین از سفرهای کاری غیرضروری و رفت و آمد به محل کار و شرکتها جلوگیری شود، چون این امر اتفاق خیلی مهمی را برای بسیاری از شرکتها رقم زد.
از طرفی از سفرهای کاری هزینهزا جلوگیری کرد و از سوی دیگر بر کارآیی و عملکرد کارکنان و ارتقای درآمدزایی شرکتها افزود. جلسات بهصورت مجازی برگزار شدند و در نتیجه کاهش ترددها و سفرها، آلودگیهای زیست محیطی و مشکلات ترافیکی بسیار کاهش یافت. به مرور این اقدام شرکتها تبدیل به یک هدف برای بسیاری از شرکتها شد و سفرهای کاری را حذف کردند. همهگیری کرونا، دورکاری و استفاده از جلسات مجازی را افزایش داد و در عین حال رفتوآمدها و سفرهای کاری کاهش چشمگیری پیدا میکند، چون ارتباطات فنی به شکل تلفن رایانه، تبلت، تلفنهای هوشمند تجهیزات ویژه صوتی و ویدئو کنفرانس به کمک شرکتها آمدند که کارکنان به صورت مجازی در زمان واقعی با دیگر شرکتها در جغرافیایی متفاوت ملاقات و همکاری کنند. شرکتها با سرمایهگذاری و ایجاد زیرساختها و تجهیزات فناوری و اطلاعات خود به دنبال ایجاد فرهنگ تجاری جدید هستند تا دورکاری را تثبیت و به سبکی پایدار تبدیل کنند.
این تصمیم ضربه سهمگینی به گردشگری و اقتصاد آن وارد کرد و با ادامه این روند بهبود صنعت گردشگری را به تاخیر خواهد انداخت. اگرچه دورکاری و جلسات مجازی به ناحیه پردرآمد سفرهای تجاری بسیار آسیب رساند و صنعت گردشگری را از درآمدهای این حوزه تا حدودی محروم کرد اما نکته قابلتوجهی که مطرح شد اینکه تاثیر دیگری بر سفر به یک شکل دیگر گذاشت و کارهایی را به سمت هیبریدی شدن بین کار و سفر پیش برد. دورکاری از سفرهای عمومی کاست اما منجر به افزایش سفرهای خصوصی بیشتر شد.
اجرای ایده «کار در هر جا»
کرونا منجر به اختلالات قابلتوجه در سفرهای بینالمللی و عملیات تجاری شد و به دورکاری انجامید. دورکاری ابتدا مورد آزمایش قرار گرفت و سرمایهگذاریهای زیادی در این زمینه انجام شد تا یک شرایط ایمن برای جامعه و کارکنان بهوجود آید. همچنین دورکاری این فرصت را فراهم کرد تا کارکنان از هرجایی که باشند با استفاده از اینترنت و لپتاپ کار خود را انجام دهند. حتی پیش از شیوع کرونا برخی از مقاصد بهدنبال فراهم کردن شرایط برای حضور مسافرانی بودند که کار مانع مهم آنها در انجام سفرهای طولانیمدت بود از این رو در سال ۲۰۱۹ آرزوی این گروه خاص مسافران برآورده شد تا بتوانند کار خود را در سفر انجام دهند. بر اساس آماری در آمریکا، در سال ۲۰۱۹ حدود ۳/ ۷میلیون نفر «عشایر دیجیتال» بودند.
مقاصد پرطرفداری همچون بالی، چانگ مای، مکزیکو سیتی، دبی و بسیاری از کشورهای حوزه کارائیب شرایط مناسبی برای کار و سفر در هتلها و رستورانهای خود بهوجود آوردند تا افراد دورکار با گرفتن ویزای گردشگری برای ۱۲ ماه به سبک عشایر دیجیتال زندگی کنند تا ضمن سفر کار خود را انجام دهند.
کشورهایی که اقتصادشان به گردشگری وابسته بود و در دوران کرونا بهدلیل محدودیتهای شدید تردد بینالمللی با ضربه سهمگینی مواجه شدند، اعطای فرصت سفر ۱۲ ماهه به دورکارهای عمدتا پردرآمد را فراهم کردند تا از این طریق گردشگری را بازیابی و بهبود بخشند. اما پیششرط آنها برای ورود «فریلنسرها» درآمد سالانه بالای ۵۰هزار دلار و داشتن بیمه درمانی است. همچنین ۲ تا ۳هزار دلار هزینه ویزای خود و خانوادهشان را بپردازند. در مقابل کشور میزبان نیز تمامی امکانات رفاهی آنها را طی یکسال فراهم کرده تا خللی در روند کاری آنها فراهم نشود و به تمامی سیستمها محلی دسترسی داشته و از مالیات معاف هستند. آمریکا، تایلند، امارات، کشورهای حوزه کارائیب، کشورهای شرق آسیا و برخی از کشورهای اروپایی این امکان را برای عشایر دیجیتال فراهم کردند تا ضمن سفرهای طولانیمدت در این کشورها و استفاده از مزایای گردشگری به کار خود نیز بپردازند. اگر تا پیش از این، بهدلیل محدودیت تعطیلات، سفرها به مدت یک هفته تا ۱۰ روز انجام میشد، دورکاری این فرصت را به افراد داد تا بهجای تعطیلات دو هفتهای به تعطیلات طولانیمدت حتی تا یکسال بروند و مدت طولانیتری را دور از خانه و محل کار بگذرانند. این امر علاوه بر اینکه منجر به تحرک بخشی سفرها شد و به اقتصاد گردشگری پول تزریق کرد، به جوامع محلی کمک کرد تا مجددا بازیابی شوند و در مسیر بهبود قرار گیرند. زیرا فریلنسرها عمدتا به روستاها و مناطق بکر به دور از جمعیت سفر میکنند تا خللی در انجام کارشان ایجاد نشود.
از مزایای دیگر این سبک جدید سفرها بهدلیل طولانی شدن از تردد بیش از حد حملونقلها کاست که میتواند بر کاهش آلودگیهای زیستمحیطی نیز تاثیر بگذارد. همچنین تاثیر دیگر آن را میتوان در برخورداری مسافران از تمامی جاذبههای یک منطقه دانست که در سفرهای کوتاه چند روزه امکان بازدید از همه جاذبهها و شناخت جوامع محلی وجود نداشت و اکنون شرایطی بهرهوری از تمامی مواهب منطقه در دوره طولانیمدت به وجود آمده است.
واژه «کار در هرجا» منجر به ایجاد بستههای سفر تجاری در سراسر جهان بوده تا با اعطای ویزای طولانی و فراهم کردن شرایط کاری در یک محیط آرام انگیزه لازم را برای حضور دورکارها فراهم کنند. مقاصد حوزه کارائیب ویزاهای خاص کار از راه دور را اعطا کردند تا مشتریان با بستههای سفر تجاری کار خود را در سفر انجام دهند. همچنین کمپین «کار از حیات (Hyaat)»، غول هتلداری در جهان، برای کارکنانی که قصد خروج از خانهها در یک دوره طولانیمدت را دارند بستههای سفر به سراسر جهان برای اقامت در هتلهای حیات را فراهم کردند و به دورکارها فراخوان کار به دور از خانه را دادند. از این رو بهدنبال جذب عشایر دیجیتال برآمدند.
شرکت اینترنتی ایر بیان بی (Airbnb) هم که در این روش کار در هرجا پیشقدم بوده، با هتلها و اقامتگاهها در نقاط خاصی از جهان قراردادهایی در جهت فراهم کردن امکانات لازم برای کار و سفر امضا کرد تا افراد بتوانند به راحتی و به دور از حواسپرتی و مزاحمتی کار خود را انجام دهند. از این رو در تمامی مقاصد فریلنسرها و دورکارها، امکاناتی همچون اینترنت پرسرعت، شرایط کنفرانس مجازی و میزکار فراهم شده است. همچنین تخفیفهای ویژهای برای اقامت در هتلهای لوکس درنظر گرفته شد. تبلیغات عمدتا در جهت اقامت در شبهای طولانی و تشویق افراد برای سفر به این مناطق برای تجربه ترکیب سفر و دورکاری شکل گرفت.
انواع ترکیب کار و سفر
کار در سفر موجب میشود تا افراد نسبت به کار خود احساس قدرت و حس مثبت داشته باشند و این فرصت را برای شرکتها فراهم کرده تا دورکاری را به یک سبک کاری در آینده تبدیل کنند که اکنون طرفداران بسیاری یافته است. در یک نظرسنجی از بین ۸هزار نفر بیش از ۳۲درصد اعلام کردند که علاقهمند به ادامه روند دورکاری و سفر هستند. بسیاری از مقاصد جهان در دوران کرونایی کار و تندرستی را ترکیب کرده و بسته سفر تجاری در یک ایستگاه کاری را در اقیانوس با اتصال به وایفای خیلی قوی ایجاد کردند. یککارمند با انجام وظایف روزمرهاش به بررسی اطلاعات پرواز، ارسال برنامههای کاری و حتی مدیریت از راه دور در کنار سواحل یا در جنگل بپردازد.
علاوه بر تبلیغ فعالان گردشگری در جهت سفر و کار در مقاصد خاص، برخی از افراد از ون کمپرها در جهت دورکاری در سفر استفاده کردهاند تا ضمن صرفهجویی در هزینههای خود، فرصت سفر به هرکجا را که بخواهند داشته باشند. علاوه بر اینها، دورکاری موجب افزایش اوقات فراغت خانوادهها شده است تا حتی اگر به سفرهای راه دور و طولانیمدت هم نروند، در محیط خانه خود فرصتی برای گذراندن اوقات فراغت با خانواده همچون دوچرخهسواری، سفرهای کوتاه و نزدیک به خانه بهویژه در آخر هفتههای طولانیتر داشته باشند. شرکت بیان بیمعتقد است سفرهای کاری طولانیتر که ترکیبی از کار و لذت باشد، بخشی از آینده خواهد بود. بر اساس نظرسنجیها، تعداد اقامت طولانیمدت در سفرهای کاری ۵/ ۲ برابر شده و این سفرها (به طور میانگین بیش از ۲۸ شب) بیشترین افزایش را از نظر مدت در سه ماه دوم سال ۲۰۲۱ داشته است. تماس ویدئویی ممکن است برای سفرهای کاری مفید نباشد، اما برای سفرهای خانوادگی عالی است و اقامت طولانی آخر هفته را که ترکیبی از کار و لذت است، آسان میکند. در آمریکا تعطیلات آخر هفته طولانی در حال افزایش است: تعطیلات خانوادگی سه و چهارروزه از سه ماه دوم سال ۲۰۱۹ تا مدت مشابه در سال ۲۰۲۱ حدود ۷۰درصد افزایش یافته است. قراردادهای دورکاری میان کارفرما و کارگر، فرصت رزرو تعطیلات طولانیمدت را افزایش داده است. در سه ماه اول و دوم سال ۲۰۲۱، رزروهای طولانیمدت در فلوریدا بیش از هر سهماه دیگری در تاریخ «ایر بیان بی» بوده است. مردم جذب این ایده از سفر میشوند که کار و سفر را ترکیب کنند. در روزهای اول راهاندازی طرح «کار در هرجا»، حدود ۳۰۰هزار نفر تنها در سه هفته از سراسر جهان درخواست دادند.