سهم ۲۰ درصدی استان در سفره ایرانیان با تولید بیش از ۱۷ میلیون تن محصولات کشاورزی
خوزستان، انبار غله ایران؛ رویایی که به حقیقت می‌‌‌پیوندد؟
۷۰۰ سال پیش، ابن بطوطه جهانگرد مغربی در گذری به خوزستان، از دشت‌‌‌های حاصلخیز، شهرهای آباد، پالیزهای نیکو، باغ‌‌‌های عالی و کشتزارهای سرسبز در جوار رودخانه‌‌‌ها، در سفرنامه خود روایتی بدیع و زیبا به یادگار گذاشته است.
همچنین، حدود هفتاد سال پیش، زمانی که ایده اولیه کشت نیشکر در منطقه هفت‌‌‌تپه شکل گرفت، نویسنده‌‌‌ای در مجله «تهران مصور» خوزستان را به دلیل دشت‌‌‌های حاصلخیز، «دره نیل ایران» و سرزمین زرخیز خاورمیانه نامید که گنج‌‌‌هایی گران‌‌‌بها در سینه خاکش نهفته دارد.
پس از سال‌ها، خواندن این سطور به قلم این نویسنده همچنان قابل تامل است: «در گذشته‌‌‌های دور، محصولات عمده این استان نیشکر، گندم، پنبه، برنج، خرما و حبوبات بوده است. متخصصان کشاورزی می‌‌‌گویند با کمترین امکانات زراعی می‌توان از ۲۹هزار کیلومترمربع اراضی خوزستان حداکثر استفاده را کرد و اگر به آن بیشتر توجه شود، این استان به‌‌‌عنوان انبار آذوقه ایران شناخته خواهد شد.»
رونق دیروز و امروز کشاورزی خوزستان، مدیون سخاوت رودهایی است که ۴۰درصد منابع آب سطحی کشور، معادل ۱۷ میلیارد مترمکعب، را تشکیل می‌دهد و در کنار بنای یک تمدن و فرهنگ، نام این منطقه را در حوزه کشاورزی پرآوازه کرده است.
امروزه، خوزستان با تولید سالانه 17.8 میلیون تن محصولات کشاورزی با تنوع ۱۳۸ نوع محصول زراعی و باغی، ۲۰درصد از محصولات کشاورزی کشور را تامین می‌کند. این منطقه، در سال زراعی گذشته، با تولید یک میلیون و ۷۰۰هزار تن گندم، ۹۰۰هزار تن نیشکر در واحدهای ده‌‌‌گانه نیشکری، ۲۸۰هزار تن خرما و ۴۵هزار تن دانه روغنی کلزا و... نقش موثری در پایداری امنیت غذایی کشور ایفا کرد.
این استان قطب اول تولید گندم، چغندرقند پاییزه، کلزا و ذرت است و در تولید خرما نیز رتبه دوم کشوری را دارد. همچنین با تامین بیش از ۵۰درصد شکر تولیدی کشور با محصول نیشکر، پایتخت نیشکر ایران لقب گرفته و درعین‌‌‌حال در تولید سبزی و صیفی نیز سرآمد است.
این میزان تولیدات، خوزستان را به قطب مهم کشاورزی تبدیل کرده و آن را در مسیر تبدیل‌‌‌شدن به انبار غله کشور سوق داده است؛ اما تحقق کامل این هدف، نیازمند رفع چالش‌‌‌ها توجه به مولفه‌‌‌های مختلفی همچون مدیریت منابع آب، بهره‌‌‌گیری از بذرهای اصلاح‌شده، افزایش راندمان، حرکت به سمت کشاورزی هوشمند، شیوه‌‌‌های نوین آبیاری، استفاده از فناوری‌‌‌های نوین برای افزایش کمیت و کیفیت محصولات و مکانیزه‌‌‌کردن فرآیند تولید است.
این سرزمین با وجود گام برداشتن در هوشمندسازی کشاورزی، به‌‌‌ویژه در حوزه نیشکر، هنوز تا رسیدن به پتانسیل واقعی خود فاصله دارد. تسری رویکرد به‌‌‌کارگرفته‌‌‌شده در صنعت نیشکر در حوزه هوشمندسازی به سایر محصولات تولیدی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌‌‌های کشاورزی، می‌تواند تحولی عظیم در اقتصاد کشور ایجاد کند و گامی مهم در جهت تامین امنیت غذایی باشد.
در این میان، آب به‌‌‌عنوان یکی از منابع حیاتی، نقشی کلیدی در توسعه پایدار کشاورزی ایفا می‌کند. در سال‌جاری، شاهد بهبود وضعیت منابع آبی و افزایش ۵۸ درصدی پرشدگی سدها هستیم که نویدبخش شکوفایی کشاورزی خوزستان است. انتظار می‌رود با این شرایط و رفع برخی چالش‌‌‌ها، تولیدات زراعی و باغی استان از مرز ۱۸ میلیون تن عبور کند و خوزستان یک گام دیگر به تبدیل‌‌‌شدن به سیلوی ایران نزدیک شود.
