آبزی‌پروران کشور، معطل خوراک با کیفیت
پرورشدهندگان آبزیان؛ بی‌‌‌نصیب از یارانه دولتی
آرش نبی‌‌‌زاده، مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی‌‌‌های کشاورزی ماهیان سردابی کشور در این خصوص در گفت‌‌‌وگو با خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌گوید: بحث نهاده یکی از مهم‌ترین مشکلات بخش آبزیان است؛ همان‌طور که می‌‌‌دانید دولت در دیگر حوزه‌‌‌ها نهاده‌‌‌ها را تزریق می‌کند، اما در حوزه آبزیان از حمایت دولت چیزی به دست تولیدکننده نهایی نمی‌‌‌رسد.
نبی‌‌‌زاده با بیان اینکه الان قیمت خوراکی که برای پرورش ماهی مصرف می‌‌‌کنیم چه دولت یارانه بدهد چه ندهد همین قیمت است! افزود: کارخانه‌هایی که یارانه می‌‌‌گیرند و کارخانه‌هایی که یارانه نمی‌‌‌گیرند عملا خوراک تولیدی خود را با یک قیمت مشابه به ما می‌‌‌فروشند و این نشان می‌دهد یارانه عملا به هیچ عنوان دست تولیدکننده نمی‌‌‌رسد.
وی خاطرنشان کرد: مساله اینجاست که دولت باید روی خوراک و استانداردسازی خوراک یکسری کارها انجام بدهد و تخصیص نهاده به خود مزرعه‌داران یکی از این مسائل درخواستی ما از دولت بوده و هست.
نبی‌‌‌زاده همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به ناراضی بودن پرورشدهندگان از کیفیت خوراک داخلی وضعیت واردات چگونه است، نیز گفت: در حال حاضر خوراک خارجی با ارز آزاد وارد می‌شود و ارز دولتی نمی‌گیرد بنابراین چون قیمت‌ها بالا در‌می‌‌‌آید رغبتی به واردات نیست.
نیمه اول سال بازار آبزیان در رکود فرو می‌رود
مدیرعامل اتحادیه مرکزی تعاونی‌‌‌های کشاورزی ماهیان سردابی کشور ادامه داد: با وجود این شاید بتوان گفت بزرگ‌ترین چالش فعالان این حوزه «بحث بازار» است. در واقع در حال حاضر مصرف خوب است، اما از بهار آینده یعنی از فروردین و اردیبهشت باز به رکود می‌رود چون متاسفانه فرهنگ مصرف مردم به نحوی است که در ۶ماه اول سال مصرف بسیار پایین می‌‌‌آید. با این حال شاید با توجه به اختلاف قیمتی که بین گوشت سفید و گوشت قرمز ایجاد شده بتوانیم این خلأ بازار را پر کنیم.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر با افزایش قیمت‌هایی که اتفاق افتاده بحث تامین نقدینگی برای غالب پرورشدهندگان بخش آبزیان مساله‌‌‌ساز شده و تولیدکننده و پرورشدهنده باید به بانک مراجعه کنند تا برای تامین سرمایه از بانک وام بگیرند و عملا در بحث تامین مالی در حوزه ماهی قزل‌آلا به صورت خاص مشکل داریم.
تعدد کارخانه‌های خوراک رقابت برای کیفی‌‌‌سازی را افزایش داده است
بر اساس این گزارش و به گفته کارشناسان، اگرچه بحث حمایت از تولیدکنندگان داخلی همواره مطرح و مورد تاکید بوده است با وجود این برای تامین نظر مصرف‌کنندگان نیز باید تمهیداتی اندیشیده شود.
به نحوی که بر فرض در حوزه خوراک آبزیان که پرورشدهندگان نسبت به آن ایراداتی دارند ابتدا باید تولید داخل از نظر کیفیت به حد مطلوب رسیده باشد سپس پرورشدهندگان را از دسترسی راحت به خوراک‌‌‌های با کیفیت وارداتی محروم کنند.
علی‌اکبر خدایی، دبیر اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران در این خصوص در گفت‌‌‌وگو با خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» می‌‌‌گوید: الان تعداد زیادی کارخانه خوراک آبزیان داریم و نسبت به گذشته وضعیت کاملا متفاوت شده و رقابت زیاد شده است و به نظر می‌رسد این امر به رقابت کمک کرده است؛ یعنی وضعیت اسفناک‌‌‌تری که قبلا داشتیم الان بهتر شده است.
خدایی افزود: در واقع نمی‌توان گفت در مقایسه با رقیب خارجی وضعیت ما مطلوب است؛ چرا که قیمت خوراک‌‌‌های خارجی متناسب با کیفیت بهتر است، ولی واردات نیست؛ به عبارت دیگر واردات ممنوع نیست، اما چون ارز اختصاص نمی‌‌‌دهند کار کردن در این حوزه ساده نیست، به اجبار پرورشدهندگان خوراک داخلی را مصرف می‌کنند.
تفاوت فاحش ضریب تبدیل خوراک‌‌‌های داخلی و خارجی
وی در خصوص تفاوت ضریب‌‌‌های تبدیل خوراک خارجی و داخلی نیز گفت: تا جایی که بنده اطلاع دارم به طور کلی ضریب تبدیل خوراک داخلی بین ۱.۴ تا ۱.۷ است و متوسط حدود ۱.۵ است (یعنی به ازای یک کیلو و نیم خوراک پرورشدهنده یک کیلوگرم گوشت میگیرد) اما در مورد خوراک خارجی این ضریب بین ۱.۱ تا ۱.۲ است؛ یعنی پرورشدهنده به ازای دادن یک کیلو و ۱۰۰ گرم خوراک یک کیلوگرم گوشت میگیرد.
دبیر اتحادیه تولید و تجارت آبزیان ایران خاطرنشان کرد: البته باید در نظر داشته باشید که کارخانه‌های خوراک داخلی مدعی هستند که نهاده‌‌‌هایی که تحویل می‌‌‌گیرند استاندارد نیست و از سوی دیگر همیشه در اختیار ما نیست و این یک واقعیت است به همین دلیل کیفیت‌‌‌ها قابل مقایسه با خوراک وارداتی نیست. مثلا همیشه روی گرفتن نهاده سویا رقابت وجود دارد و بنابراین هر سویایی با هر کیفیتی که موجود باشد کارخانه‌دار مجبور است خریداری کند.
چین پیشرو در صید ماهی و آبزیپروری
گفتنی است در حوزه تولید و پرورش ماهی کشور چین همواره در صدر قرار دارد و این کشور با تولید بیش از ۳۰درصد از ماهی‌‌‌های جهان پیشرو است. همچنین اندونزی و هند نیز تولیدکنندگان عمده هستند، در حالی که ویتنام و ایالات متحده در صادرات ماهی با ارزش بیشتر تخصص دارند.
در حقیقت بر اساس گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد در سال ۲۰۲۳ «چین، اندونزی، هند، ویتنام و ایالات متحده» پنج کشور برتر در تولید ماهی هستند.
در واقع طبق آمار سازمان فائو چین، هم از نظر صید ماهی و هم از نظر آبزیپروری، پیشروترین تولیدکننده ماهی در جهان است. تولید ماهی چین به دلیل خط ساحلی بزرگ آن است که دسترسی به منابع فراوان ماهی را فراهم می‌کند. چین همچنین دارای صنعت آبزیپروری توسعه‌یافته است که گونه‌‌‌های مختلف ماهی از جمله کپور، تیلاپیا و میگو را تولید می‌کند.
