چالش خام‌فروشی پیش روی صنعت میگو
در حال حاضر ۸۰درصد میگوی تولیدی گلستان به خارج از کشور صادر می‌شود و شیلات استان به دنبال این است که در راستای طرح پرورش میگو در افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ تولید ۱۷هزار و ۲۵۰ تن میگو را فراهم کند. اما با توجه به ورود کشورهای جدید در این حوزه شاید بهتر باشد که شیلات گلستان در کنار توسعه طرح‌های پرورش میگو به دنبال این باشد که برای فرآوری این محصول سرمایه‌گذاری کند تا بتوانیم باز هم در بازارهای جهانی حرفی برای گفتن داشته باشیم.
در همین زمینه با مرتضی مقدادی، مدیرعامل یک شرکت کشاورزی که در زنجیره تولید، تکمیل و فروش محصولات پروتئینی فعالیت می‌کند مصاحبه‌ای داشتیم تا نقاط قوت و ضعف پرورش و صادرات میگو در گلستان را مورد نقد و بررسی قرار دهیم.
ارزیابی شما از ظرفیت‌های گلستان در زمینه شیلات و پرورش چگونه است؟
استان گلستان یکی از قطبهای تولید محصولات شیلاتی مخصوصا میگو است. گلستان جذابیت‌‌‌های زیادی دارد به همین دلیل ما به سمت این استان کشیده شدیم و به خاطر سایت میگو گمیشان به علاوه استخرهای پرورش ماهی که در استان وجود دارد ترغیب شدیم که در این استان سرمایه‌گذاری داشته باشیم.
ظرفیت استان گلستان بسیار بالاست و از لحاظ تولید و امکانات تولید نکته‌ای که وجود دارد و باعث شده این استان در زمینه پرورش میگو موفق باشد کم بودن میزان بیماری‌‌‌های میگو است. آلودگی‌هایی که از بوشهر تا چابهار و مخصوصا در منطقه بندرعباس وجود دارد در این استان وجود ندارد و میزان تلفات محصول کمتر است. سرمایه‌گذاری در حوزه میگو در گلستان روز‌به‌روز در حال افزایش است و استانداری نیز زمینی برای سرمایه‌گذاران در این زمینه در نظر گرفته است و شیلات گلستان تلاش‌‌‌های خوبی در این حوزه داشته و اقدامات در این زمینه روز‌به‌روز در حال توسعه است.
در کنار امتیازات خوبی که در گلستان از لحاظ اقلیم و دما وجود دارد مساله سرد شدن ناگهانی هوا در اواخر شهریور ماه است که باید محصول را برداشت کنند و صید انجام شود چون تلفات میگو در دمای پایین زیادتر می‌شود.
کار پرورش میگو یک کار پردغدغه و پراسترس ولی پول‌ساز است؛ برای همین خوبی‌ها و بدی‌ها در کنار هم سبب می‌شود که افراد در این حوزه ورود پیدا کنند که اگر درست انجام شود به اقتصاد استان کمک شایانی خواهد کرد.
در دنیایی زندگی می‌کنیم که دائم در حال تغییر است و شرکت‌ها زمانی می‌توانند در بازار و تجارت موفق باشند که خود را با این تغییرات یکپارچه کنند و تجانس داشته باشند. آیا شرکت‌های ایرانی توانسته‌اند در بخش آبزی‌پروری به‌خصوص در مساله قیمتی این تغییر را اعمال کنند؟
اکوادور رقیب جدی در زمینه میگو و با عرضه فراوان، قیمت این محصول را تا کیلویی ۲ دلار و ۵۰ سنت در سطح جهان کاهش داده است. این اتفاق غیرقابل پیش‌بینی بود و الان سردخانه محصول از شهر بندرگز تا علی‌آباد و بندرترکمن مملو از میگو است اما مشتری وجود ندارد.
این مساله، معضل بزرگی شده و بسیاری از ما درخواست داشتند برای فروش به آنها کمک کنیم. با رایزنی‌های انجام‌شده برای برخی محصولات توانستیم بازار فروش خوبی پیدا کنیم اما این یک راهکار نیست بلکه مُسکن موقت است.
شاید برای امسال و چند سال دیگر شرکت‌ها در این بازار ورود پیدا کنند و محصول با قیمت پایین‌تر یا بالاتر خریداری و صادرات شود یا محصول مورد استفاده در داخل کشور قرار گیرد اما با توجه به رقابت‌هایی که در این عرصه وجود دارد باید به فکر راه‌حلی برای در دست داشتن بازار فروش این محصول برای سال‌های آینده باشیم. در گذشته میگو یک تولید پرسود بود ولی در حال حاضر هر چه جلوتر می‌رویم رقیب بیشتر می‌شود؛ تایلند و هند هم به تازگی وارد حوزه تولید میگو شده‌اند. این مسائل یک چالش برای تولیدکننده داخل کشور است که برای رفع آن باید به دنبال راه چاره بود.
راهکار رفع این چالش چیست؟
در کشور، میگو را صید و منجمد می‌کنیم و به صورت خام صادر می‌کنیم در حالی که با فرآوری محصول ارزش افزوده بالاتر می‌رود. می‌توانیم با فرآوری یا طعم‌دار کردن محصولات با ارزش افزوده بالاتر داشته باشیم اما متاسفانه تولید میگو در این استان در زمینه بسته‌بندی قفل شده و فرآوری خاصی انجام نمی‌شود. عمان ماهی و میگو را به صورت منجمد نمی‌خواهد؛ آنها محصولات متفاوتی را نیاز دارند که ما می‌توانیم این محصولات را در استان تولید کنیم؛ محصولاتی که فرآوری شده و هم ارزش افزوده بیشتری دارد و هم بهتر صادرات می‌شوند.استارت این کار به دلیل اینکه هنوز ذهنیت آن وجود ندارد کمی سخت است، اما اگر سفری به استان بوشهر و هرمزگان داشته باشند مجموعه مشابهی را می‌بینند که با شرایط اقتصادی خیلی خوبی در این زمینه فعالیت و رشد کردند.
