بیماران خاص در انتظار«دزهراوی»
شرکت داروسازی زهراوی، در تاریخ ۲۷/ ۱۲/ ۱۳۶۵ در اداره ثبت شرکت‌های تبریز به ثبت رسید. موافقت تاسیس کارخانه این شرکت به نام لابراتوارهای رازک صادر شد و بعدها به داروسازی زهراوی تغییر نام یافت. «دزهراوی» در سال ۱۳۷۸ به سهامی‌عام تبدیل و در سال ۱۳۷۹ در بورس اوراق بهادار پذیرفته شد. ۲۴درصد از سهام این شرکت متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری دارویی تامین و مالکیت ۱۷درصد آن نیز در اختیار لابراتوار رازک است. شرکت داروسازی زهراوی به‌طور عمده در زمینه تولید و فروش مواد دارویی از قبیل قرص، کپسول و دارو فعالیت می‌کند و جزو شرکت‌های پیشرو در زمینه تولید داروهای پرخطر از جمله ژلاتین است.
همچنین «دزهراوی» یکی از تولیدکنندگان داروهای بیماریهای خاص از جمله پیوند عضو و ام‌اس است، به همین دلیل نرخ این بخش از داروهای شرکت، افزایش چندانی نیافته و مذاکره برای افزایش نرخ آن فرآیندی دشوار است. شرکت داروسازی زهراوی با توجه به استراژیک‌بودن محصول قرص سل‌سپت و تحت لیسانسROCHE سوئیس بودن این محصول در نظر دارد این خط تولید را بهینه کند که این امر سودآوری شرکت را به‌شدت افزایش خواهد داد. همچنین این خط تولید برای داروهای پرخطر از جمله داروهای ضدسرطان کاربرد دارد.
ریسک‌‌‌های مورد توجه «دزهراوی»
یکی از ریسک‌‌‌هایی که برای شرکت داروسازی زهراوی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند حاشیه سود آن را کاهش دهد، نوسانات ناشی از افزایش نرخ ارز است؛ چرا که این شرکت، ماشین‌آلات خود برای راه‌اندازی طرح توسعه را از خارج تامین می‌کند. همچنین بخشی از مواد اولیه شرکت از این محل تامین شده که در صورت افزایش شدید نرخ ارز، بهای تمامشده این محصولات افزایش خواهد یافت. از طرفی افزایش فشارها و تحریم‌‌‌های بین‌المللی تاثیر زیادی بر بهای تمامشده محصولات خریداری‌شده دارد. همچنین، کیفیت محصولات با توجه به رقابت‌‌‌پذیر بودن این صنعت حائز اهمیت است. اما با توجه به اینکه شرکت تحت لیسانس ROCHE سوئیس اقدام به تولید محصولات کرده و تولید برخی از محصولات دیگر را نیز به انحصار خود درآورده است انتظار می‌رود که آثار ناشی از این ریسک بسیار پایین و عملا خنثی باشد.
با وجود تولید محصولات باکیفیت، یکی از ریسک‌‌‌هایی که مورد توجه شرکت بوده و آن را با مخاطراتی مواجه کرده، عدم‌افزایش نرخ برخی از محصولات به‌تناسب افزایش هزینه‌‌‌ها و بهای تمامشده است؛ به‌خصوص که افزایش نرخ برخی از محصولات شرکت از قبیل داروهای بیماران خاص، بسیار دشوار است. دریافت تسهیلات و وام‌‌‌های بانکی نیز موجب شده است تا هزینه‌‌‌های مالی شرکت افزایش یابد و تنها راه کاهش این ریسک، کاهش دوره وصول مطالبات است تا برخی از هزینه‌‌‌های مالی شرکت، با کاهش همراه باشد. از طرف دیگر همان‌طور که اشاره شد، دوره وصول مطالبات برای برخی از داروهای خاص و بیمارستانی تا ۹ماه بوده است و با توجه به اینکه برخی از محصولات این شرکت شامل داروهای بیماریهای خاص می‌شود، بنابراین این ریسک همچنان پیش‌روی شرکت است.
بهبود کیفی و کمی تولید و فروش شرکت
روند میزان تولید دارو در «دزهراوی» حاکی از آن است که این شرکت طی سال‌های اخیر با افزایش تولید مواجه بوده است؛ به طوری که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۱، ۱۵۹میلیون قرص وارد مدار تولید و آماده عرضه به بازار فروش شود. همچنین روند تولید کپسول و کپسول مایع روند صعودی خوبی را به ثبت رسانده است. میزان فروش شرکت نیز با توجه به میزان تولید شرکت پیش‌بینی شده و انتظار می‌رود در سال مالی منتهی به ۲۹/ ۱۲/ ۱۴۰۱ حدود هزار و ۱۵۰میلیون عدد انواع قرص و کپسول را به فروش برساند. میزان تولید و فروش برای سال مالی آینده یکسان در نظر گرفته شده است.
بازار فروش داروهای «دزهراوی»
با توجه به اینکه شرکت داروسازی زهراوی بر تولید داروی بیماریهای خاص تمرکز دارد و مبلغ قابل‌توجهی از درآمدهای عملیاتی این شرکت را داروهای سرطان و ام‌اس تشکیل می‌دهد، بنابراین نمی‌‌‌توان برای محصولات این شرکت افزایش نرخ قابل‌توجهی در نظر گرفت. با این حال طی سال‌جاری، به‌خصوص در چندماه اخیر، این شرکت توانسته است طی مذاکره با سازمان غذا و دارو افزایش نرخ‌های خوبی را دریافت کند، به‌طوری که مطابق گزارش‌‌‌های ماهانه، شرکت طی ۹ماه اخیر، قرص‌‌‌های خود را با نرخ متوسط یک‌میلیارد تومان و آمپول را با نرخ ۱۲میلیارد تومان به فروش رسانده است.
در همین جهت پیش‌بینی می‌شود که میانگین نرخ قرص در سال ۱۴۰۱ در این محدوده ماندگار شود. نرخ قرص برای سال ۱۴۰۲ نیز یک‌میلیارد و ۵۰۰میلیون تومان در نظر گرفته شده است. نرخ کپسول نیز با توجه به روند افزایشی نرخ این محصول، ۷۳۰میلیون تومان برای سال ۱۴۰۲ در نظر گرفته شده است. همچنین نرخ آمپول برای سال آینده، ۱۵میلیارد تومان و نرخ کپسول مایع، ۶۵۰میلیون تومان پیش‌بینی شده است. در این صورت، انتظار می‌رود درآمدهای عملیاتی این شرکت در سال‌جاری، ۵۰درصد و در سال آینده بیش از ۵۶درصد افزایش یابد. همچنین با توجه به روند خوب فروش و تولید، حاشیه سود خالص هم روند صعودی به خود گرفته و بین ۴۵ تا ۵۰درصد در سال مالی آینده خواهد بود.
بهای تمامشده
با توجه به اینکه نرخ مواد اولیه وارداتی به نرخ ارز، به‌خصوص یورو بستگی دارد، نرخ مواد اولیه وارداتی به لحاظ ارزی ثابت فرض شده است. نرخ مواد اولیه به احتمال زیاد در سال آینده با افزایش ۵۰درصدی همراه خواهد بود؛ چرا که تولید داروی بیماران خاص نیازمند مواد اولیه گران‌قیمت است. از این رو نرخ مواد اولیه داخلی برای سال آینده، ۲۵۵میلیارد تومان و نرخ مواد اولیه وارداتی، ۲۳۳میلیارد تومان مفروض شده است. در صورت تحقق این مفروضات، شرکت در سال مالی آینده، ۶۱۳میلیارد تومان مواد اولیه را برای تولید محصولات خود به فروش خواهد رساند. در بخش سربار نیز افزایش هزینه حقوق و دستمزد برای سال آینده ۲۵درصد بوده و سایر اقلام نیز به اندازه نرخ تورم تعدیل می‌شوند.
