«دنیای‌اقتصاد» یکی از شرکت‌های فرابورسی گروه زغال‌سنگ را بررسی می‌کند
سیر صعودی سودسازی در «کشرق»
مشتریان جدید؛ فرصتی برای ارتقای سودآوری
یکی از عواملی که می‌تواند به‌طور مستقیم بر صنعت زغال‌سنگ و نرخ فروش آن اثر‌گذار باشد، سیاست‌های حمایتی دولت و افزایش یا کاهش نرخ مالکانه معدن است. در حال حاضر ریسک زیادی در خصوص دو مورد فوق متوجه شرکت نیست؛ اما نرخ‌های زغال‌سنگ براساس میانگین وزنی قیمت و معاملات شمش فولاد خوزستان تعیین می‌شود. درصد افزایش نرخ نیز از طریق انجمن زغال‌سنگ کشور اعلام می‌شود. شرکت صنعتی و معدنی شمال‌شرق شاهرود، در سال‌های گذشته در خصوص دریافت مطالبات خود از ذوب‌آهن اصفهان با مشکلاتی مواجه بوده و سودسازی آن به لحاظ کیفی دستخوش تغییراتی بوده است؛ اما در حال حاضر با تغییر ترکیب مشتریان و فروش بخش اعظم محصولات به سایر مشتریان که عمده آنها شرکت‌های خصوصی هستند، به نظر می‌رسد، موانع پیش‌روی سودسازی این شرکت، هموار شده و ریسک عدم‌وصول مطالبات به حداقل رسیده است. «کشرق» مطابق گزارش‌های تفسیری طرح توسعه‌ای را در دستور کار دارد که می‌تواند موجب استفاده بهتر از معادن و افزایش تولید شود. این طرح، راه‌اندازی کارخانه زغال‌شویی است. راه‌اندازی این کارخانه باعث استخراج بخش عظیمی از زغال‌سنگ‌های غیر‌کیفی معادن خود که تاکنون توجیه اقتصادی نداشته، شده است و علاوه بر افزایش دارایی‌های ثابت، هزینه استهلاک را نیز پس از سال 1402 افزایش خواهد داد.
تصمیم احداث شرکت صنعتی و معدنی شمال‌شرق شاهرود همزمان با تاسیس شرکت ذوب‌آهن اصفهان گرفته شد و پس از واگذاری ذوب‌آهن به بخش خصوصی و عدم‌واگذاری همزمان معادن زغال‌سنگ، مشکلاتی در زمینه انحصار خرید محصولات شرکت صنعتی و معدنی شمال‌شرق شاهرود پدید آورد؛ چرا که حمایت از صنعت زغال‌سنگ صرفا در گرو تامین خوراک ذوب‌آهن اصفهان است. در سال‌های اخیر حمایت از صنعت زغال‌سنگ صرفا با اعطای تسهیلات از طریق صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی و افزایش قیمت مصوب خرید ذوب‌آهن اصفهان بوده است.
با توجه به اینکه عمده هزینه‌های شرکت مربوط به نیروی انسانی است، افزایش حقوق و دستمزد می‌تواند موجب افزایش بهای تمام‌شده و کاهش حاشیه سود شود. همچنین از آنجا که نرخ زغال‌سنگ براساس 5/ 26درصد قیمت شمش فولاد خوزستان تعیین می‌شود و نرخ شمش این شرکت می‌تواند اثر مستقیمی بر درآمدهای شرکت داشته باشد، بنابراین کاهش نرخ شمش فولاد خوزستان می‌تواند ریسک مهمی برای این شرکت تلقی شود.
کارنامه سبز «کشرق» در نیمه اول سال
بررسی گزارش‌های نیمه اول سال‌جاری «کشرق» نشان می‌دهد که درآمدهای عملیاتی این شرکت نسبت به مدت مشابه سال قبل با افزایش 82درصدی همراه بوده است. دلیل این رشد می‌تواند مربوط به افزایش تولید در سال 1401 باشد. همچنین حاشیه سود ناخالص این شرکت نسبت به سال قبل، از 31درصد به 41درصد افزایش یافته است. سود عملیاتی شرکت هم نسبت به 6ماه ابتدایی سال 1400، افزایش 130درصدی را تجربه کرده است. رشد قابل‌توجه 200درصدی سود خالص نیز یکی از دلایلی است که این سهم را برای سرمایه‌گذاران جذاب می‌کند.
نگاهی کوتاه به اقلام ترازنامه‌ای
روند افزایشی نسبت جاری و آنی و به طور کلی نسبت‌های نقدینگی حاکی از آن است که شرکت صنعتی و معدنی شمال‌شرق شاهرود در حال جمع کردن نقدینگی و نگهداری آن است. یکی از دلایل این موضوع می‌تواند مصرف این منابع برای پرداخت هزینه‌های کارخانه زغال‌شویی باشد. همچنین شرکت طی سال‌های اخیر با سرمایه در گردش منفی مشغول فعالیت بوده است. این شرکت با پرداخت بدهی‌های خود سعی دارد سرمایه در گردش را مثبت نگه دارد و ریسک نقدینگی خود را کنترل کند. نسبت بدهی یکی از نسبت‌های اهرمی مهم در «کشرق» است؛ این نسبت از 13/ 1 در سال 97 به 55/ 0 در 6ماه اول سال کاهش یافته است که این کاهش می‌تواند به کنترل ریسک وکاهش اهرم مالی شرکت کمک شایانی کند. یکی از نکات منفی که در نسبت‌های مربوط به ترازنامه شرکت به چشم می‌خورد، افزایش دوره وصول مطالبات، همزمان با کاهش دوره تسویه‌حساب‌های پرداختنی است.
پیش‌بینی وضعیت تولید و فروش
بررسی میزان تولید در گزارش‌های ماهانه شرکت نشان می‌دهد که «کشرق» به‌طور میانگین ماهانه 8هزار تن زغال‌سنگ را برای فروش تولید کرده است. بر این اساس تولید زغال‌سنگ شرکت در سال‌جاری و سال آینده، حدود 96هزار تن است. از طرفی انتظار می‌رود، شرکت در سال‌های آتی، فروشی به اندازه تولید داشته باشد. انتظار می‌رود، با توجه به ارزش وزنی معاملات شمش فولاد خوزستان در بورس‌کالا و در نظر گرفتن 5/ 26درصد آن به عنوان نرخ زغال‌سنگ، قیمت محصول در نیمه دوم سال 1401، 2میلیون و 300هزار تومان و در سال 1402، حدود 2میلیون و 700هزار تومان باشد. با این تفاسیر پیش‌بینی می‌شود، درآمد شرکت در سال 1401، حدود 207میلیارد تومان باشد که نسبت به سال 1400، احتمالا افزایش 63درصدی را تجربه خواهد کرد. همچنین به نظر می‌رسد، به احتمال زیاد درآمد این شرکت در سال 1402 با شیب ملایم‌تری رشد کند و به 260میلیارد تومان برسد.
برآورد سود هر سهم
همان‌طور که اشاره شد، حاشیه سود «کشرق» در 6ماه اول امسال نسبت به سال گذشته روند افزایشی داشته است. در صورتی که مفروضات یادشده با خطای بسیار پایینی تحقق یابند، روند حاشیه سود ناخالص، در سال مالی 1401 نسبت به 1400 روند صعودی خواهد داشت و از 29درصد به 45درصد افزایش خواهد یافت. انتظار می‌رود، سود هر سهم در سال 1401، حدود 735تومان و در سال 1402 حدود 875تومان باشد.
