«دنیای‌اقتصاد» یک شرکت تولیدکننده نوشیدنی را بررسی می‌کند
محصولات دانش‌بنیان در «غنوش»
شرکت سرمایه‌گذاری نوش مازندران که 100درصد سهام آن متعلق به شرکت نوش مازندران است، به صورت سهامی خاص در سال 1384 تاسیس شد. موضوع فعالیت شرکت در اساسنامه آن به‌عنوان تولید عصاره میوه و روغن‌های اسانسی و بسته‌بندی، توزیع و فروش، صادرات محصولات تولیدی، احداث باغ‌های میوه، تاسیس سردخانه برای نگهداری میوه و محصولات تولیدی و واردات مواد اولیه درج شده است. این شرکت در زمینی به مساحت 6هکتار و در میان باغ‌های مرکبات شمال کشور واقع شده است. سرمایه شرکت در بدو تاسیس 5/ 4میلیون تومان بود که طی 6مرحله افزایش به مبلغ 100میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. آخرین افزایش سرمایه در بهمن‌ماه 1400 و از محل سود انباشته بوده است. سهامدار اصلی شرکت، شرکت آروین تجارت ثمین (سهامی‌خاص) است که مالکیت 14درصد «غنوش» را در اختیار دارد. کنسانتره مرکبات که یکی از محصولات اصلی شرکت است، به‌عنوان ماده اصلی در تولید انواع آبمیوه و نوشیدنی‌های طعم‌دار در صنایع غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. اسانس و روغن‌ها نیز در صنایع بهداشتی کاربرد دارند. تفاله حاصل از تولید کنسانتره نیز به عنوان خوراک دام در بخش دامپروری مورد استفاده است. پالپ در تولید آبمیوه پالپ‌دار و پکتین حاصل از پوست مرکبات در صنایع غذایی و دارویی مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب پرتقال نیز به صورت فله به فروش می‌رسد.
جایگاه شرکت در صنعت
«غنوش» با سهم تولید بیش از 30درصد بین 6 شرکت تولیدکننده کنسانتره، همواره به‌منظور بهبود کیفیت محصولات، جایگاه خود را در صنعت تولید کنسانتره حفظ کرده است. این شرکت قصد دارد، با ورود به بازار محصول نهایی جایگاه مناسبی را در بین تولیدکنندگان نوشیدنی‌های میوه‌ای کسب کند.
چشم‌انداز شرکت
شرکت نوش مازندران در تلاش است تا در سال 1403، با اتکا به فناوری مناسب و نظام مدیریت باکیفیت خود، 6درصد بازار کنسانتره مرکبات، 10درصد بازار نوشیدنی‌های طبیعی، رتبه نخست تولید مشتقات مرکبات و سود‌آوری بالاتر از متوسط صنعت کشور را به دست آورد و جزو پنج‌شرکت برتر صنایع غذایی کشور از نظر ارزش سهام و شهروندی برجسته محسوب شود.
طرح‌های توسعه شرکت
- خط بسته‌بندی آب آشامیدنی و آب طعم‌دار شرکت در ظروف بطری پت به طور کامل نصب و راه‌اندازی شده است. تولید نشدن محصول فوق به دلیل صادرنشدن پروانه بهداشتی ساخت از سوی سازمان غذا و داروی استان مازندران است. تغییرات درخواستی کارشناسان غذا و دارو به‌منظور صدور پروانه بهداشتی تولید در حال انجام است و تولید آب آشامیدنی پس از دریافت پروانه بهداشتی آغاز خواهد شد.
- طرح تولید پکتین با ظرفیت اسمی 200تن در سال به بهره‌برداری رسیده و پروانه بهره‌برداری و پروانه بهداشتی تولید از ارگان‌های مربوطه اخذ شده است. با توجه به دانش‌بنیان‌بودن محصول پکتین و تولید این محصول برای اولین‌بار در اشل صنعتی در خاورمیانه، تاخیر‌های به وجود آمده در راه‌اندازی خط تولید موجب شد تا تولید این محصول در سال 1400 به میزان 6/ 5تن محقق شود.
فروش
محصولات شرکت در پنج‌دسته انواع کنسانتره، تفاله، آبمیوه NFC، پکتین و انواع آبمیوه، قرار می‌گیرند که عمده فروش این شرکت از محل انواع کنسانتره و آبمیوه NFC بوده است؛ اما حاشیه سود ناخالص این دو محصول نسبت به سایر محصولات کمتر است. بیشترین حاشیه سود ناخالص، مربوط به تفاله و پکتین است.
پیش‌بینی می‌شود که درآمد فروش در 9ماه آتی 153میلیارد تومان و در سال 1401، حدود 162میلیارد تومان باشد. بودجه شرکت درآمد سه فصل پایانی سال را 162میلیارد و درآمد کل سال را 171میلیارد تومان در نظر گرفته است.
نرخ فروش
قیمت فروش محصولات از سوی هیات‌مدیره براساس نرخ دریافت میوه و قیمت کنسانتره وارداتی تعیین می‌شود که آخرین قیمت‌های مصوب برای هر کیلو کنسانتره تولیدی شرکت 66هزار تومان است.
افزایش نرخ تفاله از سال 98 تاکنون نشان می‌دهد که دلیل افزایش حاشیه سود ناخالص این محصول، افزایش بالای نرخ فروش آن بوده است. نرخ این محصول در سال 99 بیش از 616درصد افزایش پیدا کرده است. این محصول در بهار سال 1401، نیز نسبت به متوسط سال 1400، با 110درصد افزایش نرخ مواجه بوده است.
مواد اولیه
مواد اصلی تولید کنسانتره و دیگر محصولات، میوه و مرکبات (پرتقال و نارنگی) است که از تعاونی باغداران و فروشندگان میوه در سطح استان مازندران تامین می‌شود.
«غنوش» مواد بسته‌بندی کنسانتره را از شرکت بشکه‌سازان به‌چلیک متین، شیشه نوشیدنی را از شیشه‌سازی مینا، کنسانتره میوه به‌جز مرکبات را از نوشینه‌خوی و تکدانه و قوطی نوشیدنی را از قوطی‌سازی کاوه تهیه می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که این شرکت در سه فصل پایانی سال 1401، مرکبات را به قیمت متوسط 3هزار تومان خریداری کند. با این مفروضات، احتمالا شرکت در سال 1401، 93میلیارد تومان مواد اولیه مصرف کند.
مهم‌ترین منابع و ریسک‌ها
مواد اولیه شرکت از منابع حاصل از فروش کنسانتره تولیدی تامین می‌شود؛ بنابراین افزایش نرخ خرید مرکبات در بازار موجب افزایش قیمت کنسانتره تولیدی در داخل کشور می‌شود.
با توجه به کیفیت بالای محصولات و کمبود عرضه کنسانتره در داخل کشور، تقاضای کافی برای محصول اصلی شرکت در بازار داخلی وجود دارد؛ اما کاهش نرخ ارز و افزایش قیمت مرکبات می‌تواند موجب تضعیف قدرت رقابت قیمتی محصولات داخلی با محصولات وارداتی شود. همچنین کاهش تولید شرکت‌های تولیدکننده آبمیوه به دلیل رکود یا سایر عوامل بر کاهش تقاضای محصولات شرکت تاثیر‌گذار است. همچنین به‌کارگیری تکنولوژی‌های قدیمی ممکن است علاوه بر کاهش راندمان، توان شرکت را در رقابت با محصولات خارجی کاهش دهد. یکی از ریسک‌های موجود در شرکت، کاهش تولید مرکبات در بازار و افزایش شدید قیمت این محصول یا صادرات مرکبات به کشور‌های همسایه است که موجب کاهش خرید میوه به عنوان مواد اولیه در شرکت می‌شود. موجودی مواد و کالای شرکت نسبت به سال قبل افزایش یافته است.
علت افزایش موجودی مواد و کالا، فصلی‌بودن تولید کنسانتره است که عمدتا در فصل پایانی سال است. افزایش موجودی موجب خروج جریان نقد عملیاتی از شرکت و کاهش جریان نقد حاصل از عملیات شده و سرمایه در گردش شرکت را با وجود رشد 58درصدی درآمد‌های عملیاتی در سال 1400 نسبت به سال 1399، حدود 438درصد افزایش داده است؛ هرچند بخشی از افزایش سرمایه در گردش به دلیل روند صعودی حساب‌های دریافتنی بوده است.
شرکت نوش مازندران در راستای توسعه و جلوگیری از خروج نقدینگی، سود پیشنهادی تقسیمی را معادل 10درصد در نظر گرفته است. اما تصمیم مجمع عمومی فوق‌العاده می‌تواند این نرخ تقسیم سود را تغییر دهد.
هزینه‌های اداری، عمومی و فروش
بخش مهمی از هزینه‌های اداری، عمومی و فروش، حقوق و دستمزد کارکنان اداری و بخش فروش است که به دلیل افزایش دستمزد، مطابق قانون وزارت کار بخش بزرگی از هزینه‌های اداری و عمومی را به خود اختصاص داده است.
