«دنیای اقتصاد» عملکرد «سفار» را بررسی کرد
مسیر احتمالی یک سیمانی
سهامداران
سیمان فارس و خوزستان با در دست داشتن بیش از 85درصد سهام شرکت سیمان فارس به‌عنوان مالک اصلی شرکت شناخته می‌شود. 2/ 3درصد سهام شرکت نیز در دست بازارگردان صباگستر نفت و گاز تامین است. به این ترتیب، شرکت سرمایه‌گذاری تامین‌اجتماعی به‌‌‌صورت مستقیم و غیرمستقیم بیش از 5/ 92درصد سهام سیمان فارس را در اختیار دارد.
آمار تولید و فروش
بهتر است برای بررسی بهتر و دقیق‌‌‌تر عملکرد شرکت، روند پنج‌ساله آن را مورد ارزیابی قرار دهیم. آمار تولید و فروش، به‌عنوان اصلی‌‌‌ترین پارامترهای درآمدزایی شرکت حائز اهمیت زیادی نزد تحلیلگران و سرمایه‌گذاران است. سیمان فارس در پنج‌سال اخیر توانسته است ثبات تولید حوالی ظرفیت عملی 600هزارتنی خود را حفظ کند؛ این یعنی شرکت با نسبت 78درصد ظرفیت اسمی خود اقدام به تولید می‌کند. فروش شرکت تقریبا معادل تولید است. میانگین فروش سالانه شرکت در پنج‌سال گذشته 630هزار تن محصول بوده است.
از آنجا که شرکت توانایی تولید تیپ‌‌‌های مختلف سیمان را به صورت هم‌‌‌زمان داراست، اگر اقدام به تولید سیمان پرتلند تیپ1، 2 و 5 کند، ظرفیت اسمی سالانه شرکت 819هزار تن و در صورت تولید سیمان پرتلند پوزولانی ظرفیت اسمی سالانه شرکت 913هزار و 500تن خواهد بود. سیمان فارس در چهارماه آغازین سال 1401 توانسته است 192تن فروش را به ثبت برساند که 31درصد از کل میزان فروش سال گذشته را شامل می‌شود.
سیمان به دلیل ویژگی وزن زیاد در مقابل قیمت پایین، پتانسیل جابه‌‌‌جایی در مسافت‌‌‌های طولانی را ندارد. حمل سیمان در فواصل بیش از 100 تا 150کیلومتر صرفه اقتصادی ندارد. سیمان فارس به دلیل فاصله داشتن از مرزهای کشور، امکان صادرات به کشورهای مجاور را ندارد و تمام فروش سیمان در داخل کشور صورت می‌گیرد.
فروش سیمان شرکت به دو صورت فله و پاکتی انجام می‌شود که سیمان پاکتی 45درصد و سیمان فله 55درصد سهم فروش شرکت را به خود اختصاص داده‌‌‌اند.
نرخ فروش
با پذیرش محصول سیمان در بورس‌کالا و تغییر شیوه نرخ‌گذاری سیمان از حالت دستوری به سیستم عرضه و تقاضا، شاهد افزایش نرخ محصول سیمان در دو سال اخیر بودیم. میزان فروش شرکت طی پنج‌سال اخیر تغییر چشمگیری نداشته؛ اما به واسطه افزایش نرخ فروش سیمان، شرکت توانسته است شاهد رشد درآمد عملیاتی شناسایی‌شده باشد. آخرین نرخ فروش سیمان تیپ2 پاکتی سیمان فارس در بورس‌کالا 903هزار تومان به‌‌‌ازای هر تن ثبت شده است. این نرخ در مقایسه با میانگین نرخ فروش شرکت‌های سیمانی بالاتر و نشاندهنده رقابت برای خرید محصول شرکت است.
درآمدهای عملیاتی شرکت
طبق بررسی صورت‌گرفته روی روند میزان فروش و نرخ فروش شرکت در پنج‌سال گذشته، می‌‌‌توان بدون ابهامی نتیجه گرفت که رشد مبلغ فروش شرکت تحت‌‌‌تاثیر عامل افزایش نرخ سیمان صورت پذیرفته، به‌‌‌طوری‌‌‌که درآمد شرکت در سال 1400 به 283میلیارد تومان رسیده است؛ در حالی که در سال 1399 این شرکت موفق به ثبت 150میلیارد تومان فروش شده بود. این اعداد نشاندهنده رشد 89درصدی مبلغ فروش شرکت است. همچنین شرکت در چهارماه نخست سال‌جاری 141میلیارد تومان فروش داشته که حدود 50درصد از کل فروش سال 1400 را پوشش داده است. همچنین مبلغ فروش چهارماه نخست سال‌جاری نشاندهنده رشد 92درصدی نسبت به درآمد شرکت در مدت مشابه سال گذشته است. در کنار رشد 89درصدی درآمدهای شرکت در سال 1400 در مقایسه با سال 1399، بهای تمام‌شده نیز 74درصد افزایش یافته است. با توجه به رشد بیشتر درآمدهای شرکت در مقایسه با بهای تمام‌شده سیمان، انتظار افزایش حاشیه سود را در سال 1400 و سال‌جاری داریم که در ادامه نیز به صورت تخصصی‌تر به بررسی آن خواهیم پرداخت.
بهای تمام‌شده
بررسی عملکرد تاریخی شرکت در پنج‌سال اخیر نشاندهنده این موضوع است که به طور میانگین 69درصد از کل مبلغ فروش شرکت، صرف ساخت سیمان می‌شود. به عبارت دیگر، بهای تمام‌شده 69درصد درآمدهای شرکت است. این موضوع بیانگر اهمیت بررسی جزئیات بهای تمام‌شده و عوامل موثر بر آن است. آنچه از کندوکاو صورت‌های مالی و بررسی آمارهای جزئی‌تر برمی‌‌‌آید، این است که حدود 70درصد کل بهای تمام‌شده، در بخش سربار هزینه می‌شود. سپس با نگاهی ریزبین‌‌‌تر به بررسی عوامل تشکیل‌‌‌دهنده سربار می‌‌‌پردازیم. سربار با نسبتی تقریبا برابر تحت سه عامل اصلی دستمزد غیرمستقیم، هزینه انرژی و مواد مصرفی غیرمستقیم قرار دارد.
نسبت‌‌‌های سودآوری
با توجه به حکم‌‌‌فرمایی تورم در کشور، بهتر است برای بررسی دقیق‌‌‌تر شرکت و مقایسه عملکرد سال‌های اخیر آن از نسبت‌‌‌های مالی کمک بگیریم. در اینجا نسبت‌‌‌های سودآوری و به طور خاص دو نسبت حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود خالص را مورد ارزیابی قرار دادیم. حاشیه سود ناخالص نشان می‌دهد که شرکت پس از کسر هزینه‌‌‌های تولید از درآمد، چند‌درصد سود ساخته است. حاشیه سود خالص نیز مانند حاشیه سود ناخالص عمل می‌کند؛ با این تفاوت که درصد سود ساخته‌شده توسط شرکت، پس از کسر تمامی هزینه‌‌‌ها را مدنظر قرار می‌دهد. روند نسبت حاشیه سود خالص و حاشیه سود ناخالص سیمان فارس در پنج‌سال گذشته همواره رو به افزایش بوده و از حاشیه سود ناخالص 20درصد در سال 1396 به حاشیه سود ناخالص 40درصد در سال 1400 رسیده است. با توجه به روند افزایشی نرخ فروش سیمان و نرخ رشد پایین‌‌‌تر بهای تمام‌شده، انتظار داریم در سال 1401 حاشیه سود ناخالص شرکت نسبت بالای 40درصد را ثبت کند. همان‌طور که در گزارش فصل بهار، شرکت حاشیه سود ناخالص 45درصد را گزارش داد.
پیش‌بینی سودآوری شرکت
طبق بررسی‌‌‌های صورت‌گرفته، شرکت در میزان فروش سالانه دارای ثبات بوده است. همچنین نرخ‌های فعلی سیمان فارس در مقایسه با سایر معاملات بورس‌کالا بالاتر بوده که از رقابت‌‌‌پذیری برای خرید محصولات شرکت در بورس‌کالا حکایت دارد. اکنون با چشم‌‌‌انداز این موضوع که شرکت ریسک فروش ندارد، به تحلیل روند سودآوری شرکت در سال‌های پیش‌رو می‌‌‌پردازیم. لازم می‌‌‌دانم، ابتدا مفروضات تحلیل را بیان کنم، سپس پیش‌بینی صورت سود و زیان و همچنین سود هر سهم را ارائه کنم.
تورم کشور برای سال‌های 1401 و 1402 به‌ترتیب 40 و 35درصد در نظر گرفته شده است که با توجه به سیاست‌‌‌های انقباضی دولت این نرخ‌ها را در نظر گرفته‌‌‌ایم. دلار نیمایی در زمان تحلیل در قیمت 267هزار ریال معامله می‌شود. با توجه به اختلاف نرخ دلار نیمایی با دلار آزاد و روند افزایشی فعلی در دلار نیما، نرخ دلار نیمایی را برای سال 1401، به‌طور میانگین 270هزار ریال در نظر گرفتیم. نرخ دستمزد، تاثیر مهمی بر بهای تمام‌شده شرکت دارد و طبق تصویب وزارت کار و رفاه، افزایش حداقل 50درصدی را در سال فعلی داشتیم. برای سال 1402 افزایش نرخ دستمزد را 30درصد لحاظ کردیم که این موضوع با توجه به کاهش تورم و همچنین حواشی پیش‌آمده برای افزایش دستمزد سال 1401، محتمل‌‌‌ترین گزینه است.
عامل موثر دیگر در تعیین بهای تمام‌شده، بهای انرژی شرکت است. نرخ گاز سوخت اعلام‌شده از سوی وزارت صمت معادل 10درصد نرخ گاز پتروشیمی‌‌‌ها تعیین شده است. از آنجا که سقف نرخ گاز پتروشیمی‌‌‌ها 5هزار تومان در نظر گرفته شده است، در مفروضات تحلیل نرخ گاز خوراک صنعت سیمان را معادل 500تومان قرار دادیم. نرخ فروش سیمان را طبق گزارش ماهانه فروش شرکت در چهارماه نخست به صورت دلاری محاسبه کردیم، سپس با دادن وزن بیشتر به نرخ‌های فعلی، نرخ را برای میانگین سال 1401، 27دلار و معادل 730هزار تومان به‌‌‌ازای هر تن لحاظ کردیم. با مفروضاتی که بیان کردیم، صورت سود و زیان شرکت و عملکرد مالی شرکت را در سال‌های 1401 و 1402 تحلیل کردیم. نتیجه به‌‌‌دست‌‌‌آمده از این تحلیل به شرح زیر است.
درآمد عملیاتی شرکت برای سال‌های 1401 و 1402 به‌ترتیب 452میلیارد تومان و 612میلیارد تومان برآورد شده است. از این میزان درآمد پیش‌بینی‌‌‌شده، برای سال 1401 مبلغ 245میلیارد تومان و برای سال 1402 مبلغ 335میلیارد تومان سهم بهای تمام‌شده سیمان است. به این ترتیب به حاشیه سود ناخالص 46درصد برای سال 1401 و 45درصد برای سال 1402 دست می‌‌‌یابیم. درنهایت با کم‌شدن هزینه‌‌‌های عمومی، اداری و فروش و سایر هزینه‌‌‌های عملیاتی به سود عملیاتی می‌‌‌رسیم که برای سال 1401 معادل 185میلیارد تومان و برای سال 1402 معادل 246میلیارد تومان برآورد می‌شود. درنهایت با اضافه و کم‌‌‌کردن سایر درآمدها و هزینه‌‌‌ها، از جمله هزینه مالیات به سود خالص دست پیدا می‌‌‌کنیم. سود خالص تحلیلی برای سال 1401، 205میلیارد تومان و برای سال 1402، 274میلیارد تومان به دست می‌‌‌آید. به عبارت دیگر با توجه به سرمایه ثبت‌شده 233هزار میلیون ریالی شرکت، سود هر سهم (EPS) شرکت برای سال 1401، 880تومان و برای سال 1402، 1177تومان محاسبه شده است. با توجه به آخرین قیمت معاملات سهم در روز چهارشنبه 19 مردادماه 1401 و همچنین سودهای تحلیلی سال‌های آینده به نسبت قیمت به سود (P/ E) 5/ 9واحد برای سال 1401 و سود (P/ E) 7واحد برای سال 1402 به دست می‌‌‌آید.
خلاصه آنچه از صورت سود و زیان دو سال گذشته به همراه دو سال تحلیلی گفته شد، در جدول گزارش نمایش داده شده است.
نکات جانبی مهم شرکت
شرکت سیمان فارس یکی از شرکت‌های قدیمی سیمان کشور است که اکنون با توجه به قرارگرفتن محل کارخانه در بافت شهری شیراز و مسائل زیست‌‌‌محیطی، این شرکت مجبور به جابه‌‌‌جایی محل کارخانه از شیراز به کیلومتر 63جاده شیراز به خرامه شده است. سیمان فارس تاکنون 14درصد در پروژه انتقال پیشرفت داشته که البته در سال 1400 پیشرفتی ثبت نشده است. شرکت در سال 1394 مجوز فروش یک‌قطعه زمین به مساحت 254هزار و 250مترمربع به ارزش دفتری یک‌میلیارد تومان را دریافت کرده است. این زمین با کاربری تجاری - گردشگری در سال 1399 توسط کارشناس رسمی دادگستری معادل 632میلیارد تومان ارزش‌‌‌گذاری شد.
همچنین طبق افشای اطلاعات سیمان فارس از دارایی املاک و زمین تحت تملک خود، بیش از 650هزار مترمربع زمین با کاربری تجاری و مسکونی را در شهر شیراز در اختیار دارد. یکی از مولفه‌‌‌های جذاب شرکت برای سهامداران موضوع تجدید ارزیابی املاک شرکت است. با توجه به نیاز شرکت به تامین مالی برای پروژه انتقال محل شرکت به خرامه، تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌ها و همچنین فروش برخی از قطعات دور از انتظار نیست و باید چشم به گزارش‌‌‌ها و افشای اطلاعات آینده شرکت دوخت.
