بررسی شرایط بنیادی برخی زیرمجموعه‌های گروه لاستیک و پلاستیک
تایرسازان بورسی چه وضعیتی دارند؟
از سوی دیگر افزایش حساسیت‌های زیست‌محیطی در کشور می‌تواند منجر به فشار بر صنعت تایر برای کاهش مصرف سوخت شود. بنابراین تایرسازانی در کشور موفق خواهند بود که با نگاه به آینده، پروژه‌های بهبود ساختار تایر و ارتقای شاخص‌های عملکرد ایمنی و زیست‌محیطی را در پروژه‌های بهبود، تحقیقات و توسعه خود گنجانده باشند. صنعت خودروسازی ایران به‌عنوان یکی از صنایع مادر و راهبردی کشور، با دارا بودن سهم تقریبی 4 درصدی در تولید ناخالص داخلی و سهم 20درصدی در بخش صنعت از جایگاه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ویژه‌ای برخوردار است. این صنعت در سال 1399 مانند صنایع دیگر در ایران تحت‌تاثیر تحریم‌های اقتصادی، تداوم بیماری کرونا و بالا رفتن نرخ ارز، با چالش‌هایی مواجه شد. اما خودروسازان داخلی با عبور از شوک‌های ابتدایی تحریم و با تکیه بر نتایج حاصل از تعمیق ساخت داخل محصولات و همچنین بهبود نقدینگی ناشی از سه مرحله افزایش قیمت محصولات خود، توانستند تولید خود را درسال 1399 نسبت به سال گذشته، مطابق نمودار حدود 8درصد افزایش دهند.
تایرسازی در ایران
صنعت تایر ایران با بیش از 60 سال تجربه، به عنوان یکی از صنایع ریشه‌دار و استراتژیک در حوزه تامین تایر وسایل نقلیه است که منجر به ایجاد صنایع وابسته گوناگونی در کشور از قبیل تولید نخ تایر، دوده، سیم طوقه و... و اشتغال‌زایی حدود 600 هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم شده است. لازم به ذکر است با توجه به زیرساخت‌های فعلی ایجاد شده در کشور، در حال حاضر، صنعت تایر در ایران، حدود 60درصد از نیاز خود به مواد اولیه را، از طریق تامین‌کنندگان داخلی تامین می‌کند. همچنین با توجه به وسعت و موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و رشد و توسعه حمل‌ونقل درون شهری و برون‌شهری در کشور، این صنعت طی سال‌های پیش رو، جایگاه و چشم‌انداز مناسبی دارد. هرچند این صنعت، در داخل ایران طی سال‌های اخیر با چالش‌هایی نیز روبه‌رو بوده است و درسال 1399 با تداوم تحریم‌های اقتصادی و بیماری کرونا، تهدیدها و فرصت‌هایی برای صنعت تایر ایران، به شرح زیر ایجاد شده است:
- مشکلات مرتبط با تامین و تخصیص ارز.
- تخصیص ارز نیمایی به تولیدکنندگان تایر و کاهش جریان نقدینگی نشأت گرفته از آن.
- عدم‌توانایی در انتقال ارز و ارسال وجه به فروشندگان خارجی جهت تامین به موقع مواداولیه.
- افزایش نرخ مواد اولیه داخلی به دلیل وابستگی برخی از تامین‌کنندگان داخلی به مواد اولیه خارجی.
- افزایش نرخ مواد اولیه داخلی به دلیل وجود تورم در اقتصاد ایران.
- تداوم ممنوعیت صادرات تایرهای رادیال و از دست دادن فرصت حضور در بازارهای خارجی.
- افزایش نرخ تقاضا برای تایرهای داخلی و ایجاد فرصت معرفی تایرهای باکیفیت به مصرف‌کنندگان نهایی.
ظرفیت اسمی صنعت تایر با 10 شرکت فعال در این صنعت حدود 408میلیون تن است که از این مقدار حدود 140میلیون تن آن متعلق به گروه صنعتی بارز است. گروه بارز با دو کارخانه در استان‌های کرمان و کردستان بزرگ‌ترین تولیدکننده انواع لاستیک در ایران است و پس از این شرکت، لاستیک دنا و پارس در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. در سال 1399 شاهد واردات بی‌رویه تایر باری رادیال بیش از نیاز سالانه این گروه بودیم و تعرفه واردات این گروه محصول از 26 درصد به 6 درصد کاهش یافت که عملا فرآیند واردات این گروه محصول را برای واردکنندگان تایر بدون درنظر گرفتن شرایط تولیدکننده ایرانی و نیاز مصرف‌کنندگان به تایر باکیفیت تسهیل کرد. البته همواره تلاش تایرسازان بر آن است که از واردات بی‌رویه لاستیک‌های بی‌کیفیت و بی‌نام و نشان چینی آن هم با تعرفه پایین به داخل کشور در راستای حمایت از تولید داخلی ممانعت به‌عمل آید. واردات گسترده تایرهای رادیال باری بیش از نیاز بر گروه صنعتی بارز به‌عنوان تنها تولیدکننده لاستیک تایر باری رادیال در کشور تاثیر عمده‌ای داشت. در نیمه اول سال 1397 پس از تصویب دولت، صادرات تایر متوقف شد که باعث از دست رفتن بازارهای در دسترس صادراتی شد و همین امر باعث شد رقبای چینی بازارهای صادراتی منطقه را قبضه کنند، همچنین توقف صادرات باعث عدم‌امکان استفاده از ارز حاصل از صادرات نیز شد که می‌توانست برای خرید مواد اولیه استفاده شود.
مفروضات تحلیلی گزارش
قیمت‌های جهانی در هفته‌های اخیر به ثبات نسبی رسیده‌اند و با توجه به همبستگی بالای محصولات و مواد اولیه این صنعت به نرخ نفت و ثبات فعلی در نرخ این کامودیتی و همچنین پیش‌بینی ثبات قیمتی نرخ نفت، مفروضات تحلیلی مورد استفاده با فرض این موضوع در نظر گرفته شده‌‌‌اند. با بررسی صورت گرفته میانگین p/ e آینده‌نگر با احتساب سود سال آتی حدود 6 واحد است. در این گروه با توجه به تحولات شرکت کویر تایر و طرح توسعه 10هزار تنی تولید تایر رادیال استیل، به‌نظر این شرکت از نظر سودآوری وضعیت مطلوبی دارد.
