«دنیای‌اقتصاد» بررسی می‌کند
چشم‌انداز مثبت الفین‌ساز‌ها
در بین مواد الفینی، اتیلن بسیار محبوب است و بیش از ۵۰ درصد از تولیدات پایه الفینی را شامل می‌شود. در فرآیندهای تولید الفین‌ها گاز طبیعی بهترین و پاک‌ترین روش دستیابی به محصولات الفینی است که ارزان‌تر و به‌صرفه‌ترین روش است. باید بدانیم تمامی محصولات پلاستیکی مورد استفاده امروزه از الفین‌ها ساخته می‌شوند. قطعات لازم در صنایع خودروسازی، انواع پلیمر برای مصارف پزشکی، لوله‌های آب، انواع محصولات مورد استفاده بسته‌بندی و بسیاری از مواردی که ما به اسم پلاستیک آنها را می‌شناسیم بر پایه اتیلن و پلی‌اتیلن‌ها هستند که همه آنها الفینی هستند. طبق بررسی انجام شده توسط نشریات معتبر حوزه پتروشیمی چشم‌انداز نرخ اتیلن و پلی‌اتیلن تا سال ۲۰۲۶ صعودی برآورد می‌شود که در این نوشتار فرض شده نرخ دلاری اتیلن و پلی‌اتیلن ثابت بوده و صرفا رشد نرخ ریالی به دلیل رشد نرخ ارز باشد.
مقایسه آریا ساسول و پتروشیمی گچساران
شرکت پتروشیمی آریا ساسول که از تولیدکنندگان اتیلن و پلی‌اتیلن در خاورمیانه نیز به شمار می‌رود در سال ۱۳۸۷ با ظرفیت اسمی تولید ۱.۶۹۰ هزار تن در سال با تولید ۳ محصول اصلی اتیلن، پلی‌اتیلن سبک و پلی‌اتیلن سنگین و یک محصول فرعی +C۳ به بهره‌برداری رسیده است. این شرکت در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس عسلویه واقع شده است. آریا سهم ۱۴درصدی از تولیدات صنعت اتیلن و پلیمری کشور دارد و تولیدات این شرکت در بازار داخلی از طریق بورس کالا و در بازارهای خارجی از طریق کارگزار به فروش می‌رسند. این شرکت، اتان از پتروشیمی پارس تحویل می‌گیرد و به اتیلن تبدیل می‌کند و تقریبا ۷۵ درصد اتیلن تولیدی به پلی‌اتیلن سبک و سنگین تبدیل شده و مابقی را به پتروشیمی پارس و سایر مشتریان می‌فروشد. به‌طور کلی ۳۰ درصد محصولات شرکت در بازار داخلی به فروش می‌رسند و مابقی صادر می‌شود. فرآیند تولید بخش تولید اتیلن هر دو مجتمع مشابه بوده و تفاوت عمده فرآیند تولید این دو شرکت آن است که آریا یک مرحله کامل‌تر بوده و ۶۰۰ هزار تن از اتیلن تولیدی را به پلی‌اتیلن تبدیل می‌کند.
شرکت پتروشیمی گچساران نیز از جمله تولیدکنندگان اتیلن با تولید سالانه یک میلیون تن اتیلن به‌عنوان محصول اصلی و ۱۰۵ هزار تن +C۳ به‌عنوان محصول فرعی است که ساخت این پروژه از سال ۱۳۸۴ آغاز شده و مطابق با آخرین اطلاعات افشا شده هم‌اکنون ۷۳درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و برای تکمیل آن ۲۷۰ میلیون دلار و همچنین ۱.۷۰۰ میلیارد تومان منابع موردنیاز است و پیش‌بینی می‌شود موعد بهره‌برداری تجاری از این طرح ابتدای سال ۱۴۰۱ باشد. محل فعالیت اصلی شرکت در شهر گچساران است. طبق برنامه انتظار می‌رود این شرکت پس از رسیدن به ظرفیت کامل سالانه ۲۵/ ۱ میلیون تن اتان از پتروشیمی بیدبلند-۲ تحویل گیرد و به اتیلن تبدیل کند و محصولات خود را در بازار داخل به فروش رساند.
صورت سود و زیان (کارشناسی)
پیش‌بینی‌های صورت گرفته به این صورت است که پتروشیمی آریاساسول در سال ۱۴۰۲ همچنان حاشیه سود جذاب بالاتر از ۵۰درصد داشته باشد و پتانسیل سودسازی ۱۸.۲۰۰ میلیارد تومانی خواهد داشت. همچنین پتروشیمی گچساران در سال اول فعالیت با ۷۰درصد ظرفیت تولید و از سال دوم فعالیت (۱۴۰۲) با ۱۰۰ درصد توان فعالیت کند. ضمن اینکه در سال‌های ابتدایی فعالیت پتروشیمی گچساران استهلاک و هزینه مالی به مراتب بیشتری از آریا خواهد داشت و این موضوع بخشی از سود ناخالص را خنثی خواهد کرد و منجر به حاشیه سود کمتر از ۳۰ درصد خواهد شد. به مرور و با سودسازی این شرکت، این هزینه‌ها کاهش می‌یابد و منجر به افزایش سود خالص خواهد شد. با این مفروضات پیش‌بینی می‌شود شرکت در سال اول تولید حدودا سود خالص ۱.۹۵۰ میلیارد تومانی و در سال دوم سود خالص ۴.۶۵۰ میلیارد تومانی را محقق سازد.
باتوجه به در نظر داشتن بدهی فعلی گچساران، هزینه‌های باقی‌مانده تا تکمیل طرح و همچنین در نظر گرفتن صرف ریسک یک سال تاخیر احتمالی در زمان راه‌اندازی طرح، ارزش روز این شرکت بر اساس میانگین سه روش استفاده شده ۱۸.۷۸۶ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. در طرف مقابل ارزش سهام آریاساسول با توجه به چشم‌انداز سودآوری مناسب بر اساس همین رویکرد بالغ بر ۷۳.۴۹۲ هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. در مجموع به نظر می‌رسد هر دو طرح از گزینه‌های جذاب سرمایه‌گذاری باشند، با این تفاوت که سرمایه‌گذاری در پتروشیمی گچساران با توجه به در نظر داشتن ریسک‌هایی مانند تاخیر احتمالی زمان بهره‌برداری و افزایش بهای ساخت طرح، مناسب افراد ریسک‌پذیر و سرمایه‌گذاری در پلیمر آریاساسول گزینه جذاب افراد ریسک‌گریز و با حد سود محدود است. پتروشیمی گچساران یک شرکت سهامی خاص بوده و امکان سرمایه‌گذاری در آن به‌طور مستقیم برای اشخاص فعال در بازار سرمایه امکان‌پذیر نیست، این در حالی است که جهت سرمایه‌گذاری می‌توان به‌صورت غیرمستقیم و از طریق سه شرکت فعال در بازار پایه فرابورس یعنی شرکت‌های پتروشیمی ممسنی، پتروشیمی کازرون و پتروشیمی دهدشت که هر کدام به ترتیب ۴/ ۲۷، ۸/ ۲۳و ۶/ ۲۳درصد از سهام شرکت گچساران را به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم مالک هستند اقدام به سرمایه‌گذاری کرد.
