چند و چون عرضه اولیه «غزر» در بورس
موضوعی که خود جای پرسش دارد. در شرایطی که بسیاری از شرکت‌های بزرگ، بیش از پانزده درصد عرضه اولیه دارند. دیگر اینکه برخی درخصوص قیمت‌ها و تغییر گزارش‌های مالی آن تردید‌هایی داشته‌اند. به هر نحو قرار است بعد از اماواگرها، امروز عرضه اولیه شرکت صنعتی زر ماکارون در بخش محصولات غذایی و آشامیدنی و در نماد غزر به شیوه ثبت سفارش جهت کشف قیمت انجام شود. با این حساب شما می‌توانید روز چهارشنبه، حداکثر ۱۵۰ سهم در بازه قیمتی ۳,۷۷۵ تا ۳,۹۷۵ تومانی ثبت سفارش انجام دهید که حداکثر نقدینگی که برای آن نیاز دارید ۵۹۶,۲۵۰ هزار تومان است. زرماکارون سال ۷۷ تاسیس شده و فعالیتش را با ظرفیت ۴۵ هزار تن در سال ۸۴ آغاز کرده است.
فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» با بیان اینکه اطلاعات خاصی از دلایل تعویق عرضه شرکت زرماکارون در بورس ندارد، گفت: «سرعت و شدت حضور شرکت‌ها در بورس باید بدون فراز و نشیب‌های اصلاحی قیمت و با یک روند برابر و ثابت صورت بگیرد.» او بیان کرد: «اگر بازار اصلاح منفی می‌خورد، نباید این امر را عامل وقفه شرکت‌ها برای عرضه در بورس قرار داد، چراکه مسلما زمانی که بازار منفی است این موفقیتی که در زمانی که یکباره تقاضای فزونی به عرضه اولیه وجود دارد شکل نمی‌گیرد.»
اما و اگرهای عرضه‌های اولیه از نگاه کارشناسان
علیرضا عسگری مارانی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اما نظر متفاوتی دارد. او می‌گوید که تا وقتی مکانیزم‌های جهانی را نداریم عرضه‌های اولیه و حضور مردم بدون سواد اقتصادی در بورس مانند ایجاد صف نذری است. او از مثال ساده‌ای برای بیان صحبت‌هایش استفاده می‌کند و آن هم توزیع گوشت و آش در مناسبت‌ها است که مردم برای دریافت آن صف می‌کشند تا سهمشان را بگیرند. حالا مارانی معتقد است که برای کاربران امروز فرق نمی‌کند که زر ماکارون سهامش را می‌خواهد عرضه کند یا شستا یا هرچیز دیگری. به نظر او آنها بدون اینکه چشم‌اندازی از سهم‌هایی که می‌خواهند خریداری کنند داشته باشند در صف قرار می‌گیرند تا چیزی نصیبشان شود. این کارشناس بازار سرمایه این موضوع را یکی از اشکالات اساسی و اولیه بورس کشورمان معرفی می‌کند و می‌گوید: «در بازار بین‌المللی، بورس ادبیات خاص خودش را دارد اما در ایران کارهایی که انجام می‌دهند اسمش فعالیت در بورس نیست و من متوجه آن نمی‌شوم.» مارانی در صحبت‌هایش با «دنیای اقتصاد» به شرکت‌های تامین سرمایه اشاره می‌کند و می‌گوید که ما در کشورمان چندتایی از این شرکت‌ها داریم که وظیفه و رسالت آنها ارزش‌گذاری برای شرکت‌هایی است که می‌خواهند سهامشان را در بورس عرضه کنند اما چنین اتفاقی به‌صورت درست انجام نمی‌شود. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بازار سرمایه ایران یک اکوسیستمی باید داشته باشد اما این اکوسیستم وظایف خودش را به درستی انجام نمی‌دهد، گفت: «به تبع این اتفاق، نهایتا یک مقداری ما دلواپس و دل‌نگران داریم که دائما در روزنامه‌های اقتصادی مصاحبه می‌کنند و در صحبت‌هایشان تولید ناخالص داخلی را فراموش می‌کنند و آن را با دلار ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می‌کنند.» مارانی در اینجا مثال ساده‌ای می‌زند: «سرخ‌پوست‌ها وقتی‌که می‌خواهند بوفالو شکار کنند، سه طرف دره‌ای که می‌خواهند شکار را در آنجا اسیر کنند، اسانس شیر می‌ریزند تا بوی شیر در فضا پخش شود؛ سرخ‌پوست‌ها بر اساس تجربه می‌دانند که بوفالو از کدام سمت وارد می‌شود و آنها به راحتی بوفالو را شکار می‌کنند.» او اضافه می‌کند: «بورس هم حالا همین وضعیت را دارد و پر از اغوا است و افرادی این کار را انجام می‌دهند که مردم به همان سمتی که آنها مدنظرشان است بروند. اگر قرار است که ما جهت بازار را فقط یک سمت بگذاریم و مردم را به آن سمت هدایت کنیم که سرخ‌پوست‌ها با نیزه ایستاده‌اند تا شکارشان را غافلگیر کنند، اشتباه‌ترین کار را انجام داده‌ایم.» این کارشناس بازار سرمایه در نهایت می‌گوید که «اگر زر ماکارون می‌خواهد در بورس سهام عرضه کند باید قبل از عرضه به مردم اطلاعات شفاف و صحیح شرکت را بدهد و اطلاع‌رسانی‌های لازم را در رابطه با روز و ساعت عرضه انجام دهد، نه اینکه هیچ اطلاعاتی به مردم ندهند و تازه آنها را روز عرضه غافلگیر هم کنند.» او ادامه می‌دهد: «غافلگیری در زمان عرضه اولیه مثل زمانی است که روباه‌ها برای قفس مرغ‌ها نقشه کشیده‌اند و می‌دانند چه زمانی باید حمله کنند؛ که مردم عادی در خواب هستند.»
