صنایع کاشی و سرامیک نیز همراه با دیگر صنایع بورس روندی کاملا صعودی را طی کرده اما در هفته اخیر این روند متوقف و نزولی شده است. هفته‌ای که همراه با اعلام خبر افزایش نرخ محصولات این شرکت‌ها بوده است.

مجوز افزایش قیمت و افزایش حاشیه سود

هفته گذشته بود که انجمن صنفی تولید‌کنندگان کاشی و سرامیک در نامه‌ای به مدیران عامل تولید‌کننده کاشی و سرامیک از مجوز افزایش قیمت محصولات این کارخانه‌ها تا سقف ۲۰ درصد خبر داد. به گزارش «دنیای اقتصاد» در این نامه آمده است: «با توجه به اینکه کلیه متغیرهای تأثیرگذار در قیمت تمام شده تولید اعم از قیمت مواد اولیه نظیر مواد معدنی گلوله‌های سرامیکی، زیرکونیوم، جوهر چاپ، کارتن و هزینه‌های سربار و دستمزد و همچنین هزینه خدمات از جمله کرایه حمل و نقل و به میزان قابل توجهی افزایش یافته است و این روند همچنان ادامه دارد، همچنین افزایش شدید نرخ ارز علاوه بر تاثیر‌گذاری در طیف وسیعی از کالاها و خدمات، به‌طور مستقیم باعث افزایش قیمت مواد اولیه، قطعات و ملزومات وارداتی مورد نیاز واحدهای تولیدی شده است.

همچنین با توجه به اهمیت حمل و نقل در صنعت کاشی و سرامیک و به‌خصوص جابه‌جایی و انتقال مواد از معادن به کارخانجات و همچنین حمل محصولات به مراکز توزیع، فروش و مرزهای کشور جهت صادرات، تاثیر بسزایی در افزایش بهای تمام شده محصولات دارد.» در ادامه این نامه آمده است: «بر این اساس با توجه به توضیحات فوق، هیات‌مدیره انجمن بر این باور است که با در نظر گرفتن افزایش شدید قیمت عوامل تولید، اگر چنانچه در استراتژی فروش محصولات و به‌روزرسانی قیمت‌ها به موازات افزایش هزینه‌های تولید اقدام نشود، شرکت‌ها برای ادامه فعالیت خود با چالش‌های جدی مواجه خواهند شد، بنابراین هیات‌مدیره انجمن پس از بررسی موضوع و با در نظر گرفتن افزایش شدید هزینه‌های تولید و همسو با نظر وزارت صمت که افزایش قیمت محصولات واحدهای تولیدی را تا ۲۰ درصد مجاز اعلام کرده است، به شرکت‌ها توصیه می‌‌کند به‌رغم اینکه قیمت تمام شده محصولات به مراتب بیش از ۲۰ درصد افزایش یافته است، بنابراین با در نظر گرفتن وضعیت شرکت و به منظور پیشگیری از ضرر و زیان احتمالی و امکان ادامه فعالیت، تا اطلاع بعدی نسبت به افزایش قیمت فروش محصولات حداکثر تا سقف ۲۰ درصد اقدام کنند.

این نامه به‌رغم طولانی بودن نشان‌دهنده‌ چند عامل اثرگذار بر وضعیت این صنعت در روز‌های اخیر است. افزایش هزینه‌های تولید، مواد اولیه و حمل و نقل به‌عنوان عوامل اساسی در وضعیت بنگاه‌ها شناخته شده است. در عین حال افزایش قیمت‌ها امکان افزایش حاشیه سود این شرکت‌ها را محقق خواهد کرد. بررسی صورت‌های مالی این شرکت‌ها نشان می‌دهد با توجه به تغییرات درآمد و سود خالص شرکت‌ها و تغییرات بهای تمام شده شرکت‌های کاشی و سرامیک، تغییرات حاشیه سود خالص نیز قابل توجه است. همچنین بررسی حاشیه سود خالص شرکت‌های گروه کاشی و سرامیک نشان می‌دهد، همراه با افزایش درآمدها و افزایش سود خالص شرکت‌های این گروه، حاشیه سود شرکت‌ها نیز افزایش می‌یابد. با این حال بسیاری از فعالان این بخش معتقدند افزایش این قیمت تنها به عنوان پوشش رشد هزینه‌ها، اعمال خواهد شد و با توجه به افزایش حدود ۳۰ درصدی بهای مواد اولیه و افزایش نرخ حقوق و دستمزد کارگران در سال جاری این افزایش قیمت‌ها تنها پوشش‌دهنده زیان‌های افزایش یافته است و نمی‌تواند تاثیری ویژه بر بازدهی شرکت‌ها داشته باشد.

موانع صادراتی در روز‌های اخیر

آمار موجود در بخش صادرات بر اساس آنچه انجمن صنفی کاشی و سرامیک منتشر کرده نشان می‌دهد از سال ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۷ مقدار صادرات با شیب ملایمی در مسیر افزایشی قرار دارد. بررسی شرکت‌های این گروه نشان می‌دهد سهم عمده این شرکت‌ها در صادرات در سال ۹۸ از سال ۹۷ بیشتر شده است. پیش‌تر و در دوران اوج شیوع ویروس کرونا بهنام عزیززاده، مدیر انجمن سرامیک ایران اعلام کرده بود با توجه به شیوع ویروس کرونا در کشورهای مختلف، روند صادرات مختل شده است. این در حالی است که حدود ۸۰ درصد از صادرات صنعت کاشی و سرامیک به عراق صورت می‌گیرد و مرزهای عراق و سایر مرزهای صادراتی مثل افغانستان و پاکستان و... روی صادرات این محصولات بسته شده بود. گزارش‌های ۲ ماهه و سه ماهه شرکت‌های کاشی و سرامیک نشان می‌دهد صادرات این شرکت‌ها از وضعیت پیشین خارج شده است. این احتمال وجود دارد با فروکش کردن شیوع کرونا و بازگشایی مرز‌ها وضعیت صادراتی این شرکت‌ها بهبود یافته است.

عامل اثرگذار ساخت و ساز

رکود ساخت و ساز، چالش‌های موجود در ارتباط با صادرات، نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، کاهش نقدینگی، نرخ تسهیلات بانکی،  منطبق نبودن بازار مصرف داخلی با ظرفیت تولیدی موجود در کشور، رقابت تولیدکنندگان از طریق عدم افزایش نرخ فروش و افزایش دوره وصول مطالبات اثر مهمی بر صنعت کاشی و سرامیک داشته است و به دلیل شرایط مذکور، بسیاری از واحدهای صنعتی اقدام به توقف واحدهای تولید یا استفاده بخشی از ظرفیت تولیدی می‌کنند. رکود حاکم بر ساخت و ساز از اصلی‌ترین عوامل رکود اقتصادی در بازار صنعت کاشی و سرامیک و کاهش تقاضا در بازارهای هدف است.