در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام شد
بلاتکلیفی شرکت‌های قندی در تامین ارز
روند تولید و فروش صنعت قند تحت تاثیر چه عواملی است؟
وضعیت تولید در صنعت قند به چند عامل بستگی دارد که یکی از عوامل مهم موضوع ماده اولیه یعنی چغندر قند است. چغندر قند نیز خود به تنهایی به چند عامل از جمله تامین به موقع ارزجهت واردات بذر چغندر، قیمت‌گذاری مناسب و به موقع و خرید تضمینی در دولت وابسته است.موضوع بعدی تامین شکر خام است که ظرفیت‌های خالی تولیدرا پوشش می‌دهد اما به دلیل تحریم‌های ناعادلانه کنونی مجبور هستیم از هند شکرخام وارد کنیم که البته در سال جاری بدون تخصیص ارز دولتی انجام می‌شود. به عبارتی باید با ارز نیمایی این واردات انجام شود که تاکنون این ارز تامین نشده است.
تامین ارز برای این صنایع در چه وضعیتی قرار دارد ؟
پس از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی هیچ راهکاری برای تامین ارز نیمایی یا دولتی برای شرکت‌های قندی تبیین نشده است. مساله دیگر این است که تحریم‌ها موجب می‌شود در تامین قطعات مورد‌نیاز کارخانه دچار مشکل شویم. در بحث چغندر پاییزه نیز بحث تناوب کشت در جنوب کشور رعایت نمی‌شود و لازم است جهاد کشاورزی در این باره اقدام کند زیرا میزان برداشت‌ها نسبت به سال گذشته کمتر شده است.
در حوزه تامین ارز پیشنهاد شده ارز نیمایی شرکت‌های قندی را شرکت‌های پتروشیمی تامین کنند که تا این لحظه راهکار اجرایی این شیوه مشخص نشده است. با توجه به افزایش قیمت جهانی شکر فعلا در این زمینه با مشکل مواجه هستیم. به‌طور کلی چنانچه این مسائل مرتفع شود شرکت‌ها می‌توانند با حداکثر ظرفیت و کیفیت مطلوب تر محصولات خود را تولید کنند زیرا اگر با ظرفیت بالا کار شود از واردات بی نیاز می‌شویم و واردات کمتر شکر خام نیز موجب ذخیره ارزی بیشتر می‌شود.
چه اقداماتی می‌تواند به بهبود بهره وری کارخانه‌ها کمک کند؟
در فرآیند تصفیه شکر خام این نکته حائز اهمیت است که چنانچه شکر خام با ارز دولتی و به‌صورت مالکیتی از طریق شرکت‌های قندی وارد شود طبیعتا هزینه تصفیه آن زیان آور نیست زیرا شرکت‌ها می‌توانند در کنار مصرف چغندر، از شکرخام نیز استفاده کنند. در حال حاضر چغندر کاشت پاییز در بهار امسال از مزارع جنوب کشور در حال برداشت است که با توجه به میزان تولید و ظرفیت ۴هزار تنی قند اصفهان ظرفیت کامل تولید را پوشش نمی‌دهد، بنابراین در کنار مصرف ۲هزار تن چغندر روزانه ۵۰۰تن هم شکر خام تصفیه می‌کنیم بنابراین داشتن شکر خام به‌صورت مالکیتی در این شرایط یک نوع مزیت تلقی شده و به ضریب استحصال شرکت کمک می‌کند.
یکی از موارد بسیار مهم در فرآیند و راندمان تولید شکر از چغندر بستگی به عیار چغندر دریافتی دارد بنابراین اگر عیار بالای ۱۶ باشد با مصرف کمتری از چغندر شکر بیشتری استحصال می‌شود و بر عکس آن اگر عیار چغندر کمتر از ۱۶ باشد در راندمان تولید شکر شرکت تاثیر گذاشته و با مصرف چغندر بیشتری شکر استحصال می‌شود.
در شرکت قند اصفهان به دلیل مطلوب بودن فرآیند تولید، خروجی ملاس بسیار کم است. به موازات آن قیمت ملاس هم در بازار تابع میزان عرضه و تقاضا است. زمانی که صادرات الکل آزاد نبود شرکت‌های قندی در عرضه ملاس خود دچار مشکل بودند و خریدار چندانی در کشور وجود نداشت. اما از زمانی که صادرات الکل آزاد شد قیمت این محصول کمی افزایش یافت.اما به‌طور کل فروش این محصول در عملکرد شرکت قند اصفهان تاثیر تعیین‌کننده‌ای ندارد.
آیا میزان تقاضا برای این شرکت‌ها تغییر کرده است؟
در حال حاضر میزان مصرف کل قند و شکر در کشور ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن است و سرانه مصرف طی چندسال اخیر چندان رشدی نداشته زیرا مردم از مصرف قند و شکر به دلیل مباحث سلامت فاصله گرفتند، از مجموع ۱۰۰ درصد نیاز کشور به شکر ۲۰ درصد مربوط به مصرف خانوار است و الباقی به‌عنوان کالای واسطه‌ای مصرف می‌شود.
امسال دو نرخ برای شکر اعلام شده که یکی قیمت ۶۳۰۰ تومان مصوب برای شرکت‌های قندی از جمله قند اصفهان است و دیگری نرخ نیمایی برای تجاری است که سهمیه‌های خود را با ارز نیمایی وارد می‌کنند که نرخ آن بالاتر است. بنابراین به دلیل این اختلاف نرخ در حال حاضر فشار درخواست برای شرکت‌های قندی بیش از حد ظرفیت است و قطعا در هفته‌های آینده دچار مشکل خواهیم شد. پیشنهاد انجمن صنفی این بود که قیمت شکر آزاد شود اما مورد موافقت قرار نگرفت.
