این خودروهای مدرن، تاکسی شما هستند
آیا تاکسی‌های برقی تهران را از شر آلودگی و ترافیک نجات می‌دهند؟
شهرداری تهران تلاش دارد با توسعه ناوگان تاکسی‌های برقی، گامی موثر در راستای کاهش آلاینده‌ها و ارتقای سیستم حمل‌ونقل عمومی بردارد. یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها در این راستا، واردات تاکسی‌های برقی از چین است. چین به عنوان یکی از پیشروترین کشورها در تولید خودر
از سوی دیگر، کمبود زیرساخت‌های مناسب مانند ایستگاه‌های شارژ و شبکه توزیع انرژی، اجرای این طرح را پیچیده‌تر می‌کند. به علاوه، مسائل مربوط به خدمات پس از فروش و آموزش رانندگان نیز باید در نظر گرفته شود تا بهره‌وری این ناوگان به حداکثر برسد. رفع این چالش‌ها نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، حمایت‌های مالی و سیاست‌گذاری‌های بلندمدت است تا بتوان از پتانسیل خودروهای برقی برای ساختن شهری سالم‌تر و پایدارتر بهره گرفت.
به گزارش دنیای اقتصاد، آلودگی هوا در تهران به مسئله‌ای غیرقابل حل تبدیل شده که دیگر مسکن‌درمانی‌هایی همچون زوج و فرد کردن خودروها، تعطیلی مدارس و... هم اثرگذار نیست. در این میان اما شهرداری تهران تاکسی‌های برقی را یکی از راهکارهای مقابله برای این موضوع دانست و به سراغ آن رفت.
تاکسی‌های برقی به عنوان یک فناوری پیشرفته و سازگار با محیط زیست، به تدریج جایگاه خود را در حمل‌ونقل عمومی در سراسر جهان پیدا کرده‌اند. تهران هم به عنوان یکی از شهرهای پرترافیک و آلوده‌ترین کلان‌شهرهای جهان، از جمله مکان‌هایی است که نیاز به تغییرات اساسی در سیستم حمل‌ونقل خود دارد.
در نیمه آبان‌ماه اولین سری از خودروهای برقی خریداری‌شده از سوی شهرداری تهران به پایتخت رسیده و ۱۵۰ دستگاه در حال انجام مراحل پلاک‌گذاری ملی هستند. این خودروها خودروهای وارداتی از برند Aion و مدل Es هستند که با توان موتور ۱۵۰ کیلووات و ظرفیت باتری ۵۵ کیلووات‌ساعت، در شرایط استاندارد با هر بار شارژ ۴۴۰ کیلومتر پیمایش دارند.
آیون (Aion) یک برند خودروسازی چینی است که در سال ۲۰۱۸ به عنوان زیرمجموعه‌ای از گروه خودروسازی گوانگژو (GAC) تاسیس شد. این برند به‌طور ویژه بر توسعه و تولید خودروهای الکتریکی متمرکز است و در بازار چین فعالیت می‌کند. آیون به عنوان یکی از برندهای پیشرو در صنعت خودروهای الکتریکی چین، با تمرکز بر نوآوری و توسعه محصولات متنوع، نقش مهمی در گذار به حمل‌ونقل پایدار ایفا می‌کند. با ادامه سرمایه‌گذاری در فناوری و زیرساخت‌ها، این برند می‌تواند جایگاه خود را در بازارهای داخلی و بین‌المللی تقویت کند.
اما چرا شهرداری تهران به سمت واردات تاکسی‌های برقی رفت؟ آیا می‌توان انتظار داشت که ورود تاکسی‌های برقی و توسعه آن در سیستم حمل‌ونقل شهری تهران می‌تواند راهگشای بخشی از گره کور آلودگی در هوا باشد. در واقع به چند دلیل حرکت به سمت تاکسی‌های برقی برای تهران امری ضروری و مهم محسوب می‌شود.
اولین ضرورت به جهت کاهش آلودگی هواست. بر اساس گزارش‌ها، حدود ۷۰ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از وسایل نقلیه است. تاکسی‌های برقی بدون انتشار مستقیم گازهای گلخانه‌ای، می‌توانند سهمی بسزا در کاهش این آلودگی داشته باشند.
در گام بعدی ورود این تاکسی‌ها می‌تواند کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی را به همراه داشته باشد. افزایش قیمت بنزین و محدودیت‌های دسترسی به منابع نفتی، ضرورت استفاده از خودروهای برقی را دوچندان کرده است. ورود و افزایش این تاکسی‌ها در سیستم حمل‌ونقل شهری می‌تواند بر کاهش واردات بنزین و صرفه‌جویی ارزی برای کشور هم موثر باشد. اما موضوع دیگر کاهش هزینه‌های نگهداری است. تاکسی‌های برقی هزینه‌های کمتری برای تعمیر و نگهداری در مقایسه با خودروهای بنزینی دارند.
در نهایت می‌توان شاهد افزایش کارایی اقتصادی بود، چرا که کاهش هزینه‌های سوخت و نگهداری باعث می‌شود در طولانی‌مدت، این خودروها گزینه اقتصادی خوبی برای رانندگان تاکسی باشند. اما با این حال توسعه حمل‌ونقل شهری با تاکسی‌های برقی با چالش‌ها و مشکلاتی همراه است.
یکی از اصلی‌ترین چالش‌ها برای توسعه حمل‌ونقل برقی در تهران موضوع زیرساخت‌های کافی است.
یکی از اصلی‌ترین موانع، کمبود ایستگاه‌های شارژ خودروهای برقی در سطح شهر است. در حال حاضر، تعداد ایستگاه‌های شارژ در تهران بسیار محدود بوده و پراکندگی مناسبی ندارند.
همچنین در کنار تعداد کم ایستگاه‌ها، زمان طولانی مورد نیاز برای شارژ کامل باتری تاکسی‌های برقی، یکی دیگر از مشکلات زیرساختی است، اما اولویت‌بندی برای احداث ایستگاه‌های شارژ در مناطق پرتردد، نزدیک به پایانه‌های تاکسی و مناطقی که تاکسی‌های بیشتری فعالیت دارند می‌تواند راهگشای این مشکل باشد. همچنین شهرداری باید در توسعه ایستگاه‌هایی با فناوری شارژ سریع سرمایه‌گذاری کند تا زمان انتظار رانندگان کاهش یابد و بهره‌وری افزایش پیدا کند. در این میان نصب پنل‌‌های خورشیدی در ایستگاه‌های شارژ می‌تواند نیاز به برق شبکه را کاهش دهد و تاثیرات زیست‌محیطی را هم کم کند.
اما از سوی دیگر هزینه‌های اولیه برای تامین این ناوگان بالاست. به عنوان مثال هزینه بالای خرید این خودروها در مقایسه با تاکسی‌های بنزینی یا گازسوز، یکی از موانع اصلی برای رانندگان است. همچنین تسهیلات بانکی و وام‌های دولتی برای رانندگان تاکسی اغلب ناکافی است و بهره‌های بالا انگیزه استفاده از خودروهای برقی را کاهش می‌دهد.
اما بحثی دیگر که در این میان مطرح است، بحث عمر باتری‌های این خودروهاست. باید به این نکته توجه داشت که باتری‌های لیتیومی به مرور زمان ظرفیت خود را از دست می‌دهند، که این مسئله به افزایش هزینه‌های نگهداری منجر می‌شود. از سوی دیگر هزینه تعویض باتری‌ها به قدری زیاد است که می‌تواند رانندگان را از استفاده از تاکسی‌های برقی منصرف کند. البته این چالش‌ها می‌تواند در سال‌های آینده پیش روی رانندگان و بخش حمل‌ونقل شهرداری قرار بگیرد، اما تجربه نشان داده است که اگر از امروز برای چالش‌های پیشرو فکری نشود بی‌شک در آینده‌ای نه‌چندان دور گریبان‌گیر سیستم حمل‌ونقل خواهد شد.
اما در این میان در بخش فرهنگی نیز باید اقدامات موثری در دستور کار قرار بگیرد، زیرا مزایای استفاده از تاکسی‌های برقی بیشتر از چالش‌های آن است و با مدیریت مناسب می‌توان به سمت برقی شدن ناوگان تاکسیرانی رفت، اما لازمه آن در گام دیگر فرهنگ‌سازی و افزایش آگاهی مردم درباره مزایای تاکسی‌های برقی است. بسیاری از مردم و رانندگان اطلاعات کافی درباره مزایای تاکسی‌های برقی ندارند. همچنین برخی رانندگان به دلیل عادت به استفاده از خودروهای سنتی، تمایلی به تغییر ندارند. در نتیجه این موضوع نیازمند فرهنگ‌سازی است و باید آگاهی در سطح جامعه را افزایش داد.
در این میان می‌توان از الگوهای موجود در دیگر شهرهای جهان نیز استفاده کرد. شهرهای اسلو در نروژ و آمستردام در هلند از پیشگامان استفاده از تاکسی‌های برقی هستند. در این شهرها، دولت با ارائه مشوق‌های مالی، معافیت‌های مالیاتی و زیرساخت‌های پیشرفته شارژ، توانسته است به موفقیت‌های چشمگیری در توسعه حمل‌ونقل برقی دست یابد.
اسلو با داشتن یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های شارژ سریع در اروپا، توانسته است رانندگان تاکسی را به سمت استفاده از خودروهای برقی سوق دهد. دولت نروژ یارانه‌های قابل توجهی برای خرید تاکسی‌های برقی ارائه کرده و معافیت‌های مالیاتی برای رانندگان در نظر گرفته است.
در آمستردام نیز نصب ایستگاه‌های شارژ در تمامی نقاط شهر و اعمال قوانین سخت‌گیرانه برای خودروهای آلاینده، باعث افزایش محبوبیت تاکسی‌های برقی شده است. همچنین، تعهد دولت به حذف خودروهای دیزلی و بنزینی تا سال ۲۰۳۰، رانندگان را به سمت استفاده از خودروهای برقی سوق داده است.
پس همان‌طور که اشاره شد یکی از مهم‌ترین موضوعات برای بهره‌برداری مناسب از تاکسی‌های برقی و توسعه آنها، ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز است. تامین این زیرساخت‌ها می‌تواند در بخش فرهنگ‌سازی نیز موثر باشد، چرا که امروز یکی از دغدغه‌های اصلی تامین ایستگاه‌های شارژ است.
اما در این میان دغدغه دیگر برای رانندگان، کیفیت خودروهای وارداتی است. معاون حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران در اردیبهشت‌ماه سال جاری درباره این موضوع اظهار کرده بود: در مورد خودرو چینی برقی که شهرداری تهران قرارداد منعقد کرده باید بگویم که باکیفیت‌ترین خودرو بعد از تسلا را انتخاب کرده‌ایم، به‌گونه‌ای که از مدل خودرویی که برای تهران خریداری شده است، در چین ۵۰۰ هزار تاکسی از آن در حال بهره‌برداری است. همچنین باتری این خودروها تا پنج سال ضمانت دارد و خدمات پس از فروش آن نیز تا پنج سال خواهد بود.
در واقع آن‌طور که شواهد و گفته‌ها نشان می‌دهد، شهرداری تهران سعی بر آن داشته تا برندی با کیفیت بالا را از چین برای تامین نیاز وارد کند.
اما شاید در ادامه مسیر لازم باشد شرکت‌های خودروسازی داخلی نیز به سمت پلت‌فرم‌های تولید خودروهای برقی بروند. در این مسیر می‌توان شاهد تامین نیاز داخل بود. البته باید به این نکته اشاره داشت که صنعت خودرو نیز گرفتار چالش‌ها و زیان‌های انباشته‌ای است که نمی‌توان امروز این انتظار را داشت که خطوط تولید تاکسی‌های برقی در کشور راه‌اندازی شود.
اما به‌طور کلی ورود تاکسی‌های برقی به تهران تاثیری عمیق و مثبت بر کاهش آلودگی، بهبود کیفیت زندگی شهروندان، کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، و توسعه زیرساخت‌های پایدار خواهد داشت. با این حال، تحقق این نتایج منوط به رفع چالش‌های زیرساختی، مالی و فرهنگی است که نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و حمایت‌های مداوم از سوی دولت و شهرداری است.
ورود تاکسی‌های برقی به تهران می‌تواند تغییرات گسترده و عمیقی را در جنبه‌های مختلف زندگی شهری ایجاد کند. این تحول نه‌تنها به کاهش آلودگی هوا و بهبود سلامت عمومی کمک می‌کند، بلکه در مسیر توسعه پایدار، بهره‌وری اقتصادی و مدیریت بهتر منابع شهری نیز تاثیرات مثبتی به همراه دارد.
استفاده گسترده از تاکسی‌های برقی به توسعه زیرساخت‌های شهری نیز کمک می‌کند. افزایش تعداد ایستگاه‌های شارژ در سراسر شهر، تقویت شبکه برق، و توسعه فناوری‌های مرتبط، به ارتقای سطح خدمات شهری منجر می‌شود. این زیرساخت‌ها نه‌تنها برای تاکسی‌ها، بلکه برای خودروهای شخصی برقی نیز قابل استفاده خواهند بود و در نهایت، گامی بلند به سوی حمل‌ونقل سبز و پایدار به شمار می‌روند.
ورود تاکسی‌های برقی همچنین می‌تواند به مدیریت بهتر ترافیک و بهره‌وری انرژی در شهر کمک کند. استفاده از فناوری‌های هوشمند در این خودروها، مانند سیستم‌های ناوبری دقیق و برنامه‌ریزی هوشمند شارژ، می‌تواند به کاهش ازدحام ترافیک و بهینه‌سازی مسیرهای حرکت تاکسی‌ها منجر شود. چنین تغییراتی موجب کاهش زمان انتظار مسافران و افزایش کارایی سیستم حمل‌ونقل عمومی خواهد شد. همچنین استفاده از تاکسی‌های برقی می‌تواند تغییراتی در نگرش عمومی نسبت به حمل‌ونقل ایجاد کند و در این میان، شهرداری تهران تلاش دارد با توسعه ناوگان تاکسی‌های برقی، گامی موثر در راستای کاهش آلاینده‌ها و ارتقای سیستم حمل‌ونقل عمومی بردارد. یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها در این راستا، واردات تاکسی‌های برقی از چین است. چین به عنوان یکی از پیشروترین کشورها در تولید خودروهای برقی، محصولات متنوعی با کیفیت و قیمت مناسب ارائه می‌دهد. این فناوری نوین به شهروندان یادآوری می‌کند که گزینه‌های پایدارتر و دوستدار محیط زیست نیز وجود دارند. با افزایش آگاهی عمومی، شهروندان ممکن است به خرید خودروهای برقی یا استفاده بیشتر از وسایل حمل‌ونقل عمومی برقی تشویق شوند.
در سطح فرهنگی، ورود این تاکسی‌ها می‌تواند موجب ارتقای تصویر تهران به عنوان یک شهر پیشرفته و متعهد به توسعه پایدار شود. چنین تصویری می‌تواند به جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و تقویت جایگاه بین‌المللی شهر کمک کند.
در نهایت می‌توان این‌طور نتیجه‌گیری کرد که توسعه حمل‌ونقل شهری به واسطه تاکسی‌های برقی نه‌تنها می‌تواند تهران شهر پر از تاکسی را به استاندارد دیگر شهرهای بزرگ دنیا نزدیک کند، بلکه می‌تواند نقش بسزایی در کاهش مصرف بنزین داشته باشد. در واقع این تصمیم را باید یک تیر و چند نشان دانست که نتیجه آن به نفع سازمان شهرداری، محیط زیست، رانندگان و در نهایت توسعه شهر خواهد بود.
در ۴۰ ماه اخیر، نوسازی ناوگان تاکسیرانی تهران به شکلی بی‌سابقه انجام شده است. در این مدت، ۷۹۲۰ تاکسی داخلی و ۲۵۲ ون جدید وارد ناوگان شده‌اند که تحول چشمگیری در ارائه خدمات به شهروندان ایجاد کرده است. علاوه بر این، ۷۹ شارژر ویژه برای ناوگان برقی در ۱۷ نقطه مختلف شهر نصب شده‌اند تا زیرساخت‌های لازم برای گسترش تاکسی‌های برقی فراهم شود.
تهران که به عنوان دومین شهر پر تاکسی جهان شناخته می‌شود، گام‌های مهمی در راستای مدرن‌سازی ناوگان تاکسیرانی خود برداشته است. در حال حاضر، کمتر از ۲۰۰ تاکسی برقی وارد ناوگان شده‌اند و این تعداد در حال افزایش است. به تازگی نزدیک به ۵۰۰ تاکسی برقی از برند آیون وارد تهران شده‌اند و اکنون در فرایند واگذاری و پلاک‌گذاری قرار دارند. این اقدامات، علاوه بر کاهش آلایندگی هوا، به بهبود کیفیت خدمات و تغییر چهره ناوگان تاکسیرانی تهران کمک شایانی خواهد کرد.
