نمایشگاه‌های تجهیزات پزشکی بستر صادرات و جذب مشتری خارجی

مهدی امیرعسگری ‌راد با تاکید بر برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی تجهیزات پزشکی به صورت بزرگ و یکپارچه در کشور، اظهار می‌کند: برگزاری نمایشگاه بزرگ با عنوان ایران هلث در کشور بازیدکننده‌های بیشتری را جذب خواهد کرد مانند نمایشگاه عرب هلث در دبی که در سالهای اخیر به یک رفرنس در منطقه تبدیل شده است و برندهای معتبر دنیا محصولات خود را در آن معرفی می‌کنند. وی عنوان می‌کند: این اتحادیه حدود ۱۴۰ عضو دارد که ۴۰ درصد آنان علاوه بر تولید در زمینه صادرات هم فعالیت می‌کنند. سال گذشته حدود ۲ میلیارد دلار واردات انجام گرفته است که یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان آن مربوط به دستگاه‌ها و تجهیزات مصرفی پزشکی بوده و ۲۰۰ میلیون دلار هم به واردات مواد اولیه و قطعات موردنیاز برای ساخت دستگاه‌ها در داخل تخصیص یافته است.

این عضو هیئت مدیره اتحادیه می‌افزاید: ارزش تولیدات تجهیزات پزشکی داخلی یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده است، بسیاری از تجهیزات مصرفی و دستگاه‌ها در داخل تولید می‌شود. دستگاه‌هایی که وارد می شوند اگر چه به لحاظ تعداد کمتری را شامل می‌شوند اما این دستگاه‌ها‌های تک بوده و ارزش بالاتری دارند. وی با اشاره به اینکه روند تاسیس شرکت‌های جدید افزایشی بوده، خاطرنشان می‌کند: اما این افزایش به کندی صورت گرفته است و در واقع قابل قبول نیست که یکی از دلایل آن موضوع اختصاص ارز ترجیحی به واردات است. در صورت تعلق ارز ترجیحی ( با نرخ‌های متفاوت)  به وارد کننده، تولید کننده باید مواد اولیه و قطعات را با ارز آزاد وارد کند بنابراین عملا تولید آن در داخل از حالت اقتصادی خارج می‌شود و نمی‌تواند با کالای وارداتی رقابت کند، از این رو ما شاهد کاهش سرمایه‌گذاری‌های جدید در زمینه تولید تجهیزات پزشکی هستیم.

وی می‌افزاید: حذف ارز ترجیحی موضوع عجیب و لاینحلی نیست و راه حل‌های علمی برای آن ارائه شده است مانند پرداخت یارانه به بیمار و چگونگی هزینه کرد آن، مشخص است. اگر چه ارز ترجیحی تا حدی هزینه تجهیزات پزشکی را کاهش می‌دهد اما هدررفت این منابع بسیار است. اکنون با وجود نظارت‌های بسیار در خصوص پرداخت ارز به وارد کنندگان، باز هم تمام یارانه به دست مصرف‌کننده نهایی نمی‌رسد. پیشنهاد اتحادیه این است که دولت به جای پرداخت ارز ترجیحی به تعداد محدودی از واردکنندگان، بر توزیع یارانه‌ها و مصرف آن نظارت داشته باشد و این یارانه به انتهای زنجیره مصرف و مصرف‌کننده به صورت ریالی برسد تا به شفافیت بیشتر و کاهش فساد در این زمینه کمک شود.

عسگری‌راد معتقد است پایه‌گذاری ارز ترجیحی، ذینفعانی را زیر ستون فاسد آن ایجاد کرده است که مانع از حذف آن هستند. مسوولان وزات بهداشت هم نگران مشکلات احتمالی تامین تجهیزات پزشکی درصورت حذف ارز ترجیحی هستند اما اگر تمام فرآیندها و رویه‌های انتقال یارانه به انتهای زنجیره مصرف، به درستی انجام و نظارت شود، منافع زیادی برای این صنعت در کشور دارد و در واقع۳۰ تا ۴۰ درصد از هدررفت منابع جلوگیری می‌شود.  

 تولیدات داخلی قابل رقابت با برندهای معتبر دنیا

وی اذعان می‌کند: تولیدات داخلی تجهیزات پزشکی به لحاظ کیفی در واقع با برندهای معتبر امریکایی، ژاپنی و کره‌ای رقابت می‌کند، استانداردهای آن از اتحایده اروپا الگوبرداری می‌شود و سخت‌گیرانه ترین استانداردها و ارزیابی‌ها بر روی آنها اعمال می‌گردد. کیفیت یک سری از این تجهیزات به گونه‌ای است که نمونه‌های کره‌ای و چینی آن عملا حرفی برای گفتن ندارند.

عضو هیئت مدیره تولید‌کنندگان و صادر‌کنندگان تجهیزات پزشکی در ادامه می‌گوید: ساخت دستگاه سی تی اسکن در کشور صنعتی نوپا است و در خصوص ساخت تجهیزات اتاق عمل، بخش‌هایCPU و ICU، دستگاه‌های بیهوشی، علائم حیاتی و ونتیلاتور پیشرفت‌های زیادی داشتیم. همچنین تولیدات دستگاه‌های تصویربرداری مانند رادیولوژی و ماموگرافی، تخت‌های اتاق عمل، علاوه بر تامین نیازهای داخلی به سایر کشورها صادر می‌شود. وی خاطر‌نشان می‌کند: تجهیزات پزشکی تولید کشورمان به کشورهای همسایه، آسیای جنوب شرقی، افریقایی و اروپایی انجام می‌گیرد و باید اذعان کرد که هیچ یک از کشورهای منطقه در صنعت تجهیزات پزشکی در حد ما نیستند.

به گفته عسگری‌راد، صنعت تجهیزات پزشکی به گونه‌ای است که اغلب تخصص‌ها در رشته‌های مهندسی را به کار می‌گیرد و طی سال‌های گذشته متخصصین فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های سراسر کشور با بهره‌گیری از دانش روز و تجربه توانسته‌اند محصولات‌های تک را در این حوزه طراحی و تولید کنند. وی با تاکید بر اینکه در کشورهای پیشرفته وزارت بهداشت وظیفه نظارت و کنترل در کیفیت کالا و عملکرد و اثربخشی تجهیزات پزشکی را دارد، حوزه تولید و صدور پروانه بهره‌برداری به عهده وزارت صمت است، می‌افزاید: اما در کشور ما اداره تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت مجموع مسوولیت‌های این حوزه و حتی تخصیص، تامین، توزیع، نظارت و کنترل ارز را بر عهده دارد که این اداره را از وظایف ذاتی خود دور می‌کند. این عضو هیئت مدیره اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان در ادامه می‌گوید: از سوی دیگر اکثر روسا و معاونان سازمان غذا و دارو فارغ التحصیلان رشته داروسازی هستند بنابراین تصمیماتی که در حوزه تجهیزات پزشکی اتخاذ می‌گردد، تخصصی نیست. با توجه به اینکه پس از دوران کرونا تجهیزات پزشکی به عنوان کالای استراتژیک محسوب می‌شود، پیشنهاد ما ایجاد یک معاونت مستقل برای حوزه تجهیزات پزشکی در وزارت بهداشت با برنامه‌ریزی‌های مستقل است تا با سیاست‌گذاری‌های تخصصی جایگاه واقعی تجهیزات پزشکی دیده شود.

وی با تاکید بر انتظارات از دولت جدید در حوزه تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت، عنوان می‌کند: ساماندهی برای مدیریت هماهنگ، حذف ارز ترجیحی و یکسان سازی نرخ ارز، تخصیص یارانه به انتهای زنجیره مصرف و معاونت مستقل برای حوزه تجهیزات پزشکی از دولت آقای پزشکیان است.