انقلاب مالی
بانکداری باز چگونه صنعت خدمات مالی را متحول کرد؟
بانکداری باز چیست؟
بانکداری باز توانایی به اشتراکگذاری ایمن دادههای حسابهای مالی برای دسترسی به تجربیات مالی نوآورانه است. بهطور سنتی، فقط شما و بانکتان میتوانستید به دادههای مالی دسترسی داشته باشید. بانکداری باز به شما امکان میدهد دادهها را با ارائهدهنده خدمات مالی دیگر -اعم از یک موسسه مالی متفاوت یا شخص ثالث- به اشتراک بگذارید و به شما این امکان را میدهد که از دادههای خود به نفع خودتان استفاده کنید. ارائهدهندگان شخص ثالث میتوانند طیف وسیعی از فینتکها، صرافیها، بازرگانان و دیگر پلتفرمهای دیجیتال را شامل شوند. زمانی که دادههای بانکی خود را با ارائهدهنده شخص ثالت به اشتراک میگذارید دسترسی به خدمات مالی جدید یا بهبودیافته -برنامههای مجازی- ازجمله دسترسی به اعتبار و مدیریت پولتان طی یک تعامل کوتاه برای شما آسانتر میشود. این کمی شبیه مجوزهای حریم خصوصی در تلفن همراه شماست که به برنامه اجازه میدهد از دوربین یا دادههای موقعیت مکانی شما استفاده کند، اما بهطور قابلتوجهی قویتر است. به احتمال زیاد امروز از بانکداری باز استفاده میکنید، زیرا این سازوکاری است که باعث به وجود آمدن ابزارهای مالی محبوب مانند Experian Boost، راهحلی برای اعتباردهی، و Bunq، برنامه نئوبانک اروپایی، شده است.
چه نوع خدمات بانکداری باز وجود دارد؟
به آخرین باری که برای وام درخواست دادید فکر کنید؛ تمام اسناد و مدارکی که باید برای اثبات صلاحیتتان برای تعیین اعتبار از منابع مختلف جمعآوری میکردید. حال تصور کنید که میتوانید آن اطلاعات (تاریخچه مالی اخیر خود) را با کلیک یک دکمه ارائه دهید. بانکداری باز این اتفاق را برای شما رقم میزند. بانکداری باز نیاز وامگیرندگان یا وامدهندگان را برای جمعآوری، ارسال و تایید صورتحسابهای بانکی و اوراق خرد بهصورت دستی از بین میبرد و میتواند به درخواستها و تصمیمات وام سریعتر و سادهتر منجر شود. دسترسی ایمن به اطلاعات حساب بانکیتان همچنین میتواند به شما امکان دسترسی به خدمات مالی جدید و متناسب را بدهد و کنترل بیشتری بر دادههایتان داشته باشد. بهعنوان مثال، بسیاری از ما در بانکها یا کارگزاریهای مختلف حساب داریم. بانکداری باز به شما این امکان را میدهد که اطلاعات مربوط به همه آن حسابها را در یک داشبورد جمع کنید، بنابراین میتوانید تمام پول خود را در یک مکان ببینید. بانکداری باز حتی ممکن است پول شما را هوشمندتر کند: برخی از ارائهدهندگان خدمات مالی، مانند Bunq، برنامه هوش مصنوعی را پوشش میدهند تا بینشهای عملی ارائه دهند و به شما در ایجاد بودجه و مدیریت پولتان کمک کنند. در برخی از بازارها، بانکداری باز سازوکارهایی را در بر میگیرد که به اشخاص ثالث اجازه میدهد از حساب بانکی شما پرداخت کنند. این موضوع میتواند در بیشینه کردن پاداشها، پساندازها و سرمایهگذاریها کمک کند یا با اجازه دادن به ارائهدهنده خدمات مالی برای جابهجایی خودکار پول بین حسابهای شما، از هزینههای اضافه برداشت جلوگیری کند. بانکداری باز همچنین میتواند راهی سریعتر و ایمنتر برای انجام پرداختهای آنلاین در اختیار قرار دهد: بهجای اینکه مجبور باشید برنامه بانکی خود را باز کنید یا از واسط پرداخت آنلاین دیگری استفاده کنید، میتوانید از طریق سرویسی که انتخاب میکنید، نقلوانتقالات را انجام دهید. خدمات مشابه برای مشاغل کوچک نیز در دسترس است. ابزارهای جدید با سیستمهای پشتیبان ادغام میشوند تا به شرکتها اجازه دهند پرداختها و مجموعههای خود را مدیریت کنند، نقلوانتقالات بانکی را در زمان واقعی انجام دهند و به آگاهی بیشتری در مورد امور مالی خود برسند. در سالهای اخیر، نوع خدماتی که این نوع بانکداری ارائه میدهد -از تجمیع حسابها گرفته تا پرداختها- مورد استقبال مصرفکنندگان و کسبوکارها قرار گرفته است، زیرا شرکتهایی مانند مسترکارت توانایی خود را برای تسهیل تبادل سریع، ساده و ایمن داده از طریق خدمات بانکداری باز افزایش میدهد. در برخی از نقاط جهان، مانند ایالاتمتحده، بانکداری باز به یک صنعت تبدیل شده است، اگرچه از اواخر امسال، دفتر حمایت مالی از مصرفکنندگان ایالاتمتحده انتظار دارد قوانینی جدید برای بانکداری باز پیشنهاد شود که پذیرش فناوریهای بانکداری باز را سرعت میبخشد و از مصرفکننده محافظت میکند. فینتکهای نوآور به دنبال دسترسی ایمن به دادههای افراد بهعنوان ابزاری برای ارائه خدمات مالی بهبودیافته و مناسب به آنها بودهاند، درحالیکه بانکها -که خودشان فرصت تجاری را تشخیص میدهند- ابتکار عمل را برای توسعه خدمات به دست گرفتهاند تا به مشتریانشان اجازه دهند دادههایشان را به اشتراک بگذارند. در جاهای دیگر، بانکداری باز اغلب مبتنی بر مقررات، عمدتاً با هدف تحریک رقابت و نوآوری است. شناختهشدهترین نمونه آن در اروپاست. اتحادیه اروپا دستورالعمل خدمات پرداخت (PSD2) را مورد بازنگری قرار داد، که براساس آن همه بانکها از سال 2019 به مشتریان خود اجازه میدهند اطلاعات حساب خود را بهطور امن با سایر ارائهدهندگان خدمات مالی به اشتراک بگذارند. در استرالیا، مقررات فراتر رفته است- حسابهای پسانداز، حسابهای سرمایهگذاری و حسابهای بازنشستگی همگی در محدوده بانکداری باز هستند، با برنامههایی که در آینده شامل اتصالات دادههای خدماتی، مخابراتی و سفر میشوند.
آیا بانکداری باز امن است؟
شما دسترسی به دادههای مالیتان و جنبههای خاصی از دادههایی را که میخواهید به اشتراک بگذارید، و البته با افرادی که میخواهید دادههای خود را با آنها به اشتراک بگذارید، کنترل میکنید. اگر پس از دادن مجوز به ارائهدهنده برای دسترسی به دادههایتان نظرتان تغییر کرد، میتوانید اعلام رضایت خود را هر لحظه پس بگیرید. پلتفرمهای جمعآوری دادههای مالی مورد اعتماد، دسترسی ایمن به دادههای افراد را از طریق (Application Programming Interface) API که مختص رابط برنامهنویسی کاربردی است، تسهیل میکنند. API این امکان را برای نرمافزار یک شرکت فراهم میکند تا به اطلاعات نرمافزار شرکتی دیگر متصل شود و به آن دسترسی داشته باشد. در بانکداری باز، رویههای زیادی برای محافظت از شما و دادههایتان در برابر تقلب و از دست دادن احتمالی مالتان وجود دارد. بهعنوان مثال، در اروپا، ارائهدهندگان شخص ثالث باید در یک آژانس نظارتی ملی برای ارائه خدمات تحت بانکداری باز ثبت نام کنند. فقط ارائهدهندگان ثبتنامشده میتوانند با اعلام رضایت صریح شما به اطلاعات حساب بانکیتان دسترسی داشته باشند و شما میتوانید هر زمان که بخواهید این رضایت را پس بگیرید. ارائهدهندگان همچنین باید ثابت کنند که از رویههای امنیتی و پیشگیری از کلاهبرداری پیروی میکنند و حداقل قراردادهای سطح خدمات را رعایت میکنند تا از دادههای شما محافظت شود. معرفی استانداردهای مشترک به نحوه ایجاد، اشتراکگذاری و دسترسی به دادههای افراد کمک میکند. این استانداردها را نهادها و رگولاتورهای ملی صادر میکنند؛ مثلاً در ایالاتمتحده از طریق تبادل دادههای مالی، بخش گستردهای از بانکها، فینتکها و گروههای خدمات مالی حول یک استاندارد اشتراکگذاری دادهها همسو شدهاند که میتواند پذیرش را تسریع کند.