سفره گسترده اربعین
مافیای دلالی به کمبود بلیت دامن میزند
برخورد با غیرمجازی‌ها
بنا به گفته معاون قضایی و نظارت تعزیرات حکومتی اصفهان ،قیمت مصوب بلیت پروازهای اربعین در مسیر اصفهان-نجف و فرودگاه‌های غرب کشور ۱۰ میلیون و برای مسیر مشهد-نجف و بغداد (فرودگاه‌های شرق کشور) ۱۲ میلیون تومان و برای مسیر یک‌طرفه نیز قیمت بلیت به ترتیب ۵ و ۶ میلیون تومان است.
صالحی با تاکید بر آن‌که نرخ‌ها از سوی شرکت‌های هواپیمایی به‌صورت داوطلبانه اعلام‌شده است می‌گوید :از مردم می‌خواهیم مراقب عوامل واسطه‌ای در خصوص گران‌فروشی احتمالی باشند.
وی تصریح می‌کند :واسطه‌ها سایت‌های غیرمجاز هستند و به زائران توصیه می‌شود بلیت خود را به‌صورت رفت‌وبرگشت خریداری کنند تا دچار مشکل نشوند، چراکه خرید بلیت در عراق مشمول هزینه‌های ارزی است. واقعیت آن است بازار داغ فروش بلیت‌های نجف و بغداد در ایران از موضوعاتی است که به‌طورمعمول در ایام نزدیک به اربعین شاهد آن هستیم و حتی در چند سال گذشته خریدوفروش بلیت برای این ایام به بازار سیاه هم می‌رسید. از طرفی کمبود بلیت قطار و اتوبوس و از سویی هم‌گرانی پروازها باعث یک نابسامانی و آشفتگی برای متقاضیان سفر در این ایام بوده است. هرچند برای امسال سعی بر نظارت و بازرسی‌های بیشتر شده و تا حد امکان از ورود دلالان به این حوزه ممانعت شده است.
حتی اعلام می‌شود اگر در بازه زمانی ویژه پروازهای اربعین نرخ مصوب رعایت نگردد با لغو مجوز از سوی سازمان هواپیمایی کشوری یا معرفی به سازمان تعزیرات حکومتی مواجه می‌شوند.
در این زمینه جعفر یازرلو رییس سازمان هواپیمایی کشوری اظهار می‌کند :مقرر شد که نرخ‌های مصوب بلیت پروازها بر روی سایت شرکت‌های هواپیمایی و سایت‌های معتبر اعلام عمومی شود که همگی مکلف به رعایت نرخ‌های مصوب هستند.
وی تصریح می‌کند :درصورتی‌که در حوزه نمایش عرضه و فروش بلیت اقدامی خارج از نرخ‌های مصوب تعیین‌شده صورت پذیرد مرتکبین تحت عنوان گران‌فروشی به مراجع قضایی معرفی خواهند شد، زائران هم می‌توانند از طریق سامانه حقوق مسافر این سازمان شکایت خود را ثبت کنند تا به آن رسیدگی شود.
به گفته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، طبق دستور وزیر راه در خصوص تخلف فروش بلیت پروازهای اربعین به‌هیچ‌عنوان با شرکت‌های هواپیمایی ( ایرلاین) که در این زمینه تخلف کند مماشات نخواهیم کرد و در ایام اربعین نظارت‌های خود را دو برابر خواهیم کرد.
بااین‌وجود آنچه از بررسی‌ها و گزارش‌های میدانی مشخص می‌شود سرگردانی زائران برای خرید بلیت هواپیما ،گلایه‌ها از چند برابر شدن قیمت بلیت هواپیما به مقاصد نجف و بغداد، به‌علاوه وجود معضلاتی نظیر کمبود بلیت اتوبوس و قطار برای حرکت به پایانه‌های مرزی عراق هرکدام چالشی را برای این مسافران ،موجب شده‌اند.
چالش کمبود و گرانی بلیت
اما پاسخ و توضیحات مسوولان مربوطه در ارتباط با گرانی و نایابی بلیت‌های سفرهای اربعین چیست؟
بر طبق اعلام مسوولان سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای ،ریشه اصلی کمیاب شدن بلیت اتوبوس در ایام اربعین را باید در کمبود ناوگان حمل‌ونقل زمینی بین‌شهری کشور جست‌وجو کرد؛ داریوش باقر جوان، مدیرکل دفتر حمل‌ونقل مسافر سازمان راهداری می‌گوید : در حال حاضر ۷ هزار اتوبوس بین‌شهری در سطح کشور برای پیمایش‌های طولانی در وضعیت مطلوب قرار دارد که این ۷ هزار دستگاه برای جابه‌جایی زائرین اربعین کافی نیست و باید حدود ۲ هزار اتوبوس دیگر اضافه شود تا به ۹ هزار دستگاه برسد، همچنین حدود ۳ هزار دستگاه اتوبوس دیگر نیز در ایام اربعین برای جابه‌جایی مسافران در مسیرهای عادی داخل کشور نیاز است و بنابراین هم‌اکنون ۵ هزار دستگاه اتوبوس کسری داریم.
در بخش حمل‌ونقل ریلی نیز عنوان می‌شود درزمینه قطارهای بین‌شهری، با کمبود محسوس ناوگان مواجه نیست و مشکل اصلی از برنامه‌ریزی نامناسب در نحوه فروش بلیت‌های قطار ناشی می‌شود؛ به‌طوری‌که حتی در ایام عادی سال نیز مسافران برای یافتن بلیت به سمت مقاصد گوناگون، بعضاً دچار چالش می‌شوند. تقی زاده معاون سابق حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی دلیل اصلی این مشکل را باز شدن دیرهنگام سامانه فروش بلیت قطار و پیش‌فروش نشدن بلیت‌ها از ماه‌های قبل می‌داند و بر این باور است مشکل کمیاب شدن بلیت قطار به‌هیچ‌وجه ربطی به کمبود ناوگان ندارد این معضل ناشی از سوء مدیریت در سیاست‌گذاری فروش بلیت توسط شرکت راه‌آهن است.
وی می‌افزاید: در بخش حمل‌ونقل جاده‌ای هم برنامه‌ریزی نامناسب ،عامل اصلی کمیاب شدن بلیت اتوبوس در ایام اربعین است و می‌گوید :در ایام اربعین نیز که تقاضای بلیت اتوبوس برای برخی مقاصد خاص افزایش می‌یابد، این مشکل تشدید می‌شود و بسیاری از مسافران ترجیح می‌دهند که به‌جای خرید بلیت از طریق سایت، به پایانه‌های مسافری شهرهای خود مراجعه کنند. تقی زاده در ارتباط با چند برابر شدن قیمت بلیت هواپیما به مقصد کشور عراق در ایام اربعین توضیح می‌دهد:
قیمت‌های مصوبی که دولت به‌عنوان نرخ بلیت هواپیما اعلام می‌کند، کف قیمت پرواز یک هواپیما است که رعایت آن باعث ضرر و زیان شرکت‌های هواپیمایی می‌شود و دولت موظف است با توجه به نگاه ویژه‌ای که به راهپیمایی اربعین دارد، یارانه خاصی را برای جبران ضرر و زیان شرکت‌ها در ایام اربعین در نظر بگیرد و بعد، از آن‌ها بخواهد که قیمت‌های مصوب را رعایت کنند.
نظارت بیشتر
در اصفهان ،سال گذشته در مراسم اربعین ،بیش از ۱۳۰ هزار زائر با بیش از ۱۰ هزار ناوگان سفر جابه‌جا شدند. براین اساس انتظار می‌رود امسال نیز همانند سال‌های گذشته با مساعدت شهرداری استان و صنایع حمل‌ونقل زائران اربعین باشیم.
و حالا پرسش دیگر ،شرایط زائران اربعین در اصفهان است؟ آیا متقاضیان این استان هم برای تهیه بلیت زمینی و هوایی با مشکل مواجه هستند یا نظارت کافی ،نسبت به این موضوع می‌شود؟
قابل‌ذکر است ساماندهی نظارت بیشتر بر پایانه‌های مسافربری ، حضور بازرسان در پلیس‌راه‌ها برای بررسی قیمت خرید بلیت مسافران شهرستانی و حضور مستمر نمایندگان دستگاه‌ها در قرارگاه نظارتی اربعین ،بخشی از تصمیمات اخذشده در جلسه کمسیون هماهنگی امور تعزیرات حکومتی و کمیته اقدام مشترک تنظیم بازار استان است که با دستور کار نظارت پیرامون نرخ بلیت اتوبوس‌های برون‌شهری از اصفهان به سمت مرزهای غربی بوده است.
بر طبق گفته ابوالفضل توکلی با توجه به فرارسیدن اربعین حسینی، هرروز شاهد حرکت زائران اربعین از پایانه‌ها به‌ویژه پایانه مسافربری کاوه به سمت مرزهای مهران، خسروی، شلمچه و چذابه هستیم.
مدیرعامل سازمان پایانه‌های مسافربری شهرداری اصفهان اظهار می‌کند: پایانه مسافربری کاوه با همکاری اداره کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان و حمایت ستاد اربعین و کمیته حمل‌ونقل، برای ارائه خدمات به زائران پیش‌بینی‌شده است که امیدواریم با نزدیک شدن به‌روز اربعین و تدابیری که در مدیریت استان و کمیته حمل‌ونقل اندیشیده شده، در روزهای آینده شاهد حضور اتوبوس‌های شرکت‌های بزرگ صنعتی باشیم تا کمبود وسایل نقلیه جبران شود.
از طرفی هم محمدرضا جان‌نثاری معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری اصفهان بیان می‌کند : بازرسان باید درباره نحوه فروش بلیت به زائران بازدید میدانی داشته باشند و روی نحوه خریدوفروش بلیت‌ها و قیمت‌ها نظارت کنند. وی از فعالیت سیستم بانک‌های استان بخصوص پست‌بانک در واگذاری ارز به زائران، قدردانی و این عملکرد را روان و با سهولت توصیف و بیان می‌کند :شعبه‌های پست‌بانک اکثراً روستایی هستند و واگذاری ارز به زائران در سراسر استان را تسهیل می‌کنند.
ضعف مدیریت و فقدان برنامه
باوجود اعزام میلیونی زائران ایرانی به عراق در ایام محروم و اربعین ،متأسفانه باگذشت سال‌ها هنوز هم تدابیر و برنامه‌های لازم و موردنیاز برای رفع مشکلاتی مانند تهیه بلیت برای این ایام ارائه نشده و همواره علی‌رغم وعده‌های متولیان مبنی بر نظارت و بهبود شرایط اما مردم با همان کمبودها و محدودیت‌های سال گذشته در این زمینه مواجه می‌شوند.
درصورتی‌که با حاکم شدن مدیریت کارآمد و برنامه دقیق و منسجم در این زمینه تا میزان زیادی مشکل تهیه بلیت برای زائران رفع می‌شود.
با این اوصاف و البته بر اساس گفته مسوولان ، ریشه اصلی چنین مشکلی کمبود ناوگان نیست که بتوان با حرف و وعده آن را تحقق بخشید بلکه به نظر می‌رسد کمبود و حتی نبود مدیریت و برنامه‌ریزی مناسبی است که فقدان آن هر حوزه‌ای را با نابسامانی روبرو می‌کند.
