گوش شنوایی نیست!
از دوران انقلاب مشروطه، شرایط تغییر کرد و نشریات متعددی چون صوراسرافیل، روح القدس و حبلالمتین پا به عرصه انتشار گذاشتند و هر یک وظیفهای را بر عهده گرفتند. در زمان پهلوی اول و دوم نشریات متعددی به بازار آمدند؛ ولی از نشریات اقتصادی غیردانشگاهی خبری نبود یا اگر نشریهای با هدف ارائه اخبار و تحلیلهای اقتصادی در بخش خصوصی پا به عرصه انتشار میگذاشت، بهعلت عدم هماهنگی با شرایط حاکم یا نداشتن خریدار متوقف میشد و نقشی که لازم بود در فرآیند توسعه بخش خصوصی و کشور بازی کند پوشیده یا کماثر باقی ماند. قطعا اگر در دهه1350 نشریات اقتصادی مناسبی در بخش خصوصی داشتیم در سیاستهای اقتصادی آن زمان اثرگذار میبود و احتمالا در فرآیند توسعه عملکرد دیگری حاصل میشد.
پس از انقلاب چندین نشریه اقتصادی غیر دولتی چون مجله اتاق بازرگانی ایران در دهه1370 یا ماهنامه اقتصاد ایران و چندین روزنامه یا نشریه دیگر پا به عرصه چاپ گذاشتند؛ ولی اکثرا دوام نیاوردند.
مجموعه دنیایاقتصاد نشریهای اقتصادی است که با نگرش علمی به اقتصاد کشور بیش از 20سال دوام آورده و هر روز گستردهتر شده و خود را به تکنولوژیهای روز مجهزتر کرده است. در میان آن مجموعه، روزنامه دنیایاقتصاد اولین نشریهای بود که توانست جایگاه ویژهای در بین کارآفرینان، سیاستگذاران و دانشگاهیان برای خود ایجاد کند و بهعنوان بهترین روزنامه کشور مطرح باشد.
در پی معروف شدن روزنامه دنیایاقتصاد، در حرکت بعدی «تجارتفردا» بهعنوان نوآوری دیگر به بازار رسانه کشور آمد، مجلهای که بیش از 12سال است که هر هفته منتشر میشود. این مجله تحلیل سیاستهای اقتصادی کشور و جهان را به عهده گرفته است و فکر میکنم که به خوبی این ماموریت را به انجام رسانده است به ترتیبی که اگر متون مجلات تجارت فردا را جستوجو کنیم، راهحلهای مشکلات اقتصادی کشور ردیف میشوند و به همین دلیل من نام آن را مجموعهای از طرح مشکلات اقتصادی و راهحلها گذاشتهام.
بخشهای دیگر مجموعه دنیایاقتصاد، یکی پس از دیگری پا به عرصه فعالیت گذاشته یا میگذارند که هر یک چون اقتصادنیوز، اکو ایران و... هر یک خدمات ارزندهای ارائه میدهند.
اقدام دیگر مجموعه دنیایاقتصاد، کمک به دیگر نشریاتی است که حتی خود را رقیب میدانند. نیروی انسانی رشد یافته در مجموعه دنیایاقتصاد در طی 20سال گذشته، هر یک یا صاحب نشریه شدهاند یا در نشریات دیگر فعالیت میکنند. این دستاورد را باید قدر دانست.
بیش از آن مجموعه دنیایاقتصاد ایده آزادی اقتصاد را رواج داده است و در طی اخبار و مقالات متعدد ثابت کرده است که قیمتگذاری اقتصاد فقر را گسترش میدهد و آزادی اقتصادی توان انسانها و خلاقیت آنان را به عرصه فعالیت میکشاند. این روزنامه در مقالات متعدد سعی کرده است ثابت کند که رشد اقتصادی نتیجه سرمایهگذاری و گسترش صادرات در محیط رقابتی است و بارها نشان داده شده است که انحصار چه مشکلاتی به بار میآورد. البته باید متذکر شد که اداره یک اقتصاد متکی به نفت کار سادهای نیست.
اگر مسوولان کشور از پنجره نشریاتی چون مجموعه دنیایاقتصاد به مشکلات و راهحلها نگاه میکردند و به دنیای در حال تحول اطراف کشور نگاهی عمیقتر میانداختند، اقتصاد شرایط متفاوتی پیدا میکرد. امروز نشریات متعددی در کشور چاپ یا بهصورت دیجیتال منتشر میشوند که درباره سیاستهای اقتصادی و فعالیتهای اقتصادی صحبت میکنند. خوشبختانه ارائه تحلیلهای متفاوت -با دیدگاههای مختلف- فراوان شدهاند؛ ولی دو مشکل جدی در نشر نظرات کارشناسی باقی است:
1- آمارهای قابل اعتماد کمتر تولید و منتشر میشوند یا از انتشار آنان به هر دلیل خودداری میشود. بنابراین کارشناسان مجبورند بیشتر به حدس و گمان و نشانه پناه ببرند. هیچ کشوری بدون دارا بودن سیستم آماری قابل اعتماد به رشد اقتصادی مناسب دست نیافته است.
2- اطلاعات و تحلیلهای منتشرشده عموما گوش شنوایی در دولت ندارند. راهی که دولت در سیاستگذاری اقتصادی پیموده، حاصلی جز وضع موجود نداشته است. طبیعی است که سیاستهای اقتصادی باید تغییر کنند و آنچه میتواند بهعنوان شروع تغییر تلقی کرد، توجه به مطالب کارشناسی همینگونه نشریات است.