روایت متفاوت از بازار اشتغال
مرکزآمارهمچنین در گزارشی، نرخ بیکاری تابستان امسال را ۷.۹ درصد اعلام کرد که این شاخص نسبت به فصل مشابه سال قبل، یک درصد کاهش را ثبت کرد.جمعیت شاغلین ۱۵ ساله و بیشتر در تابستان امسال، ۲۴ میلیون و ۶۸۶ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ۹۰۷ هزار نفر افزایش یافته و به این ترتیب بازار کار ایران نتوانسته مناسب با ظرفیت‌های دانشگاهی برای خود ظرفیت ایجاد کند.وقتی نزدیک به نیمی از بیکاران کشور را افراد تحصیل‌کرده تشکیل می‌دهند، مولفه تحصیل در افزایش شانس برای یافتن شغل نقشی کوچک را بازی می‌کند.
در تابستان ۱۴۰۲ سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان ۲۶.۸ درصد بوده که این سهم در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بالاتر است. تغییرات این شاخص نسبت به فصل مشابه سال قبل ۰.۳ درصد افزایش نشان می‌دهد.
افت سهم کشاورزی در اشتغال
بررسی اشتغال در بخش‌های مختلف اقتصادی نشان می‌دهد بخش خدمات با ۵۰.۵ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است. در مراتب بعدی صنعت با ۳۴ درصد و کشاورزی با ۱۵.۵ درصد قرار دارند. سهم شاغلان بخش کشاورزی در تابستان ۱۴۰۲ نسبت به فصل مشابه سال قبل ۰.۳ درصد کاهش و سهم شاغلان بخش صنعت و خدمات نیز به ترتیب ۰.۲ درصد و ۰.۱ درصد افزایش داشته است.
بر اساس این گزارش کسانی که در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند در نقاط شهری برابر با یک میلیون و ۱۵۷ هزار و ۹۹۶ نفر است.
بخش کشاورزی در تابستان ۸۷ بیش از یک‌پنجم از شاغلان کشور را در خود جای داده بود. این نسبت حالا به کمتر از ۱۶ درصد رسیده است.
از ۱۶ سال پیش تا کنون ترکیب اشتغال در بخش‌های مختلف اقتصادی یکسان نمانده و دستخوش تغییر شده است. شواهد آماری نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر شاغلان به بخش «کشاورزی» اقبالی نشان نداده‌اند و از این بخش به «صنعت» و «خدمات» کوچ کرده‌اند. به بیان دیگر، سهم بخش کشاورزی از اشتغال کشور کاهش و سهم دو بخش دیگر افزایش یافته است.
مرکز آمارشاغلان بخش صنعت در ایران را ۶ میلیون و ۶۷۳ هزار و ۶۹۵ نفر اعلام کرده و بخش خدمات هم ۱۰ میلیون و ۸۶۱ هزار نفر از شاغلان ایران را در خود جای داده است.
در بخش روستایی دو میلیون و ۶۶۴ هزار و ۲۰۴ نفر در بخش کشاورزی مشغول به کار هستند. در عین حال شمار روستاییان شاغل در بخش صنعت یک میلیون و ۷۲۶ هزار و ۱۲۱ نفر بوه و ۵۹۷ هزار نفر نیز در روستا‌ها در بخش خدمات مشغول کار هستند.به این ترتیب در کل کشور، ۲ میلیون و ۸۲۲ هزار نفر در بخش کشاورزی و ۸ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر در بخش صنعت و ۱۲ میلیون و ۴۵۹ هزار نفر در بخش خدمات کار می‌کنند.
هر ۱۰شاغل یک نفر اشتغال ناقص دارد
از جمعیت شاغلان ایرانی یک میلیون و ۲۸۴ هزار نفر اشتغال ناقص دارند که سهم آن‌ها ۶.۹ درصد از بازار کار ایران در شهرهاست. در روستا‌ها نیز ۶۵۹ هزار نفر درگیر اشتغال ناقص هستند که آمارهای قابل توجهی است. نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال برابر با ۲۰ درصد و نرخ بیکاری ۱۸ ساله تا ۳۵ ساله‌ها ۱۵ درصد گزارش شده که جای
نگرانی دارد.
بر اساس آمارهای منتشر شده مرکز آمار علی‌رغم افزایش ۰.۳ درصدی بیکاری و رسیدن آن به نرخ ۹.۷ درصد ، اشتغال ناقص از ۱۰.۷ درصد در زمستان ۱۴۰۰ به ۹.۵ درصد در زمستان ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این درحالی است که نسبت شاغلان از کل افراد در سن کار تغییر نکرده است.
به بیان دیگر از هر ۱۰ نفر شاغل تعداد کسانی که تمایل به انجام کار تمام وقت(۴۴ ساعت در هفته) داشته ولی ناخواسته مجبور به کار پاره وقت شدند، به یک نفر رسیده است.
برخی افراد که تمایل به کار تمام وقت(۴۴ ساعت در هفته) در هفته دارند اما به دلیل مشکلات بازار کار نمی‌توانند به این خواسته خود برسند و ساعاتی کمتر از این میزان کار می‌کنند، به اشتغال ناقص مشغول هستند. گفتنی است کارهای پاره وقتی که افراد به طور خودخواسته مشغول به فعالیت در آن‌ها هستند جزء اشتغال ناقص محسوب نمی‌شود.
