زیان ۳ هزارمیلیاردی اصفهان
دنیای اقتصاد زیان اقتصادی سوانح جاده‌ای کشور را بررسی می‌کند
رقم عجیب
نتایج تحقیق مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی تصادفات رانندگی در کشور هشت درصد تولید ناخالص داخلی است که این هزینه برای سال ۹۰ معادل ۵۱۹ هزار میلیارد ریال محاسبه و این نرخ برای سال ۹۵-بیش از ۵۳۵ هزار میلیارد ریال تخمین زده شد.
هفت عنصر به‌عنوان بخش‌های اصلی تشکیل‌دهنده هزینه تصادفات جاده‌ای در نظر گرفته می‌شود: هزینه اشیای منهدم شده یا خسارت‌دیده، هزینه‌های جراحات جسمانی، اوقات تلف‌شده و از بین رفته در تصادف جاده‌ای، جراحات روانی و صدمات روحی، جان افراد فوت‌شده و معلولیت‌های دائمی و اداری.
به گفته سردار هادیان فر، رئیس پلیس راهور فراجا سالانه حدود ۹ تا ۱۱ درصد بودجه کشور صرف تصادفات می‌شود؛ به عبارت دیگر به‌طور متوسط هر فوتی کشور ۵ میلیارد و سیصد میلیون تومان هزینه مستقیم و غیرمستقیم دارد و بیمه‌ها سالانه ۳۰ هزار میلیارد تومان خسارت پرداخت می‌کنند. هزینه سالانه تصادفات در کشور ۳۰۷ هزار میلیارد تومان و ۲۰ برابر میانگین جهانی است. اگر تنها پنج درصد از تصادفات به معلولیت سرنشینان منجر شود، به‌طور میانگین سالانه ۱۵ تا ۲۰ هزار معلول حرکتی به جمعیت کشور اضافه می‌شود.
زیان ۳ هزارمیلیاردی اصفهان
در سال ۹۵ دو بیمه ایران و البرز درمجموع بیش از هزار میلیارد ریال برای حوادث رانندگی در استان اصفهان هزینه کردند. این رقم یک‌پنجم زیان برآورد شده برای تصادفات کشور در سال ۹۵-بوده است. آخرین آمار موجود از پرداخت خسارت بیمه‌های ایران، آسیا، البرز و دانا به تفکیک زیان‌های ناشی از تصادفات رانندگی در استان مربوط به سال ۹۹ است که در آمارنامه شهر اصفهان درج‌شده است. در سال یادشده از بیش از ۱۷۰۰ میلیارد تومان خسارت پرداخت‌شده، ۶۴.۷ درصد معادل بیش از ۱۱۰۰ میلیارد تومان مربوط به حوادث رانندگی بوده است. در سال ۱۴۰۱ و پس از گذشت ۶ سال بیمه‌های ایران، آسیا، البرز و دانا در استان اصفهان با بررسی ۲۵۵۹۲۷۱ پرونده خسارت با ۲۲ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۰ و ۴۵۷۱۸۱۲۸ میلیون ریال خسارت پرداخت کرده‌اند که معادل ۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان است. ازآنجایی‌که مشخص نیست چه میزان از رقم یادشده برای حوادث رانندگی پرداخت‌شده، بامنظور کردن ۶۴.۷ درصد سال ۹۹ به‌صورت پیش‌فرض رقم حدود ۳ هزار میلیارد تومان حاصل می‌شود. برای درک بزرگی این عدد کافی است آن را با مجموع بودجه جاری و عمرانی امسال استان (۴۲۰۰ میلیارد تومان) مقایسه کنید!
گفتنی است سال گذشته در استان اصفهان تعداد تصادفات برون‌شهری ۲۵۳۲۱ فقره با ۲۶ درصد رشد، تعداد تلفات انسانی در تصادفات برون‌شهری ۶۹۹ نفر با کاهش ۱.۵ درصدی و تعداد مجروحان تصادفات برون‌شهری ۸۷۵۴ نفر با رشد٦.۳۰ درصدی بوده است. با در نظر گرفتن مبلغ دیه کامل ۶۰۰ میلیون تومانی در ماه‌های غیر حرام در سال گذشته، ۴۱۹ میلیارد تومان هزینه دیه تصادفات فوتی سال ۱۴۰۱ اصفهان بوده اما با توجه به هزینه ۵ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومانی که رئیس پلیس راهور فراجا برای هر فوتی حوادث رانندگی اعلام کرده، این نرخ به ۳ هزار و ۷۰۴ میلیارد تومان افزایش می‌یابد!
به گفته اصغر زارع، رئیس پلیس‌راه استان اصفهان، در ۵ سال اخیر ۵ هزار و ۲۷-نفر کشته و ۲۵۲ هزار و ۱۷۸ نفر مجروح گزارش‌شده که بیشترین تصادفات فوتی بر اساس مکان، تصادف، در محور آزادراه اصفهان کاشان با ۱۱۰ فقره تصادف فوتی و ۲۱۴ نفر جان‌باخته و محور سمیرم به یاسوج با ۵۶ فقره تصادف فوتی و ۹۶ نفر جان‌باخته بوده است. سرهنگ محمدرضا محمدی، رئیس پلیس راهور استان اصفهان هم موتورسواران و عابران پیاده را بیشترین قربانیان تصادفات رانندگی در سه‌ماهه اول امسال اعلام می‌کند:» کل جان‌باختگان در سه‌ماهه اول سال جاری ۹۸ نفر بودند که ۴۹ درصد از کل جان‌باختگان موتورسوار و ۲۹ درصد از کل جان‌باختگان مربوط به عابران پیاده گزارش‌شده است.»استان‌های فارس، خراسان رضوی، اصفهان، آذربایجان شرقی، کرمان و سیستان‌وبلوچستان، بیشترین تعداد فوتی در تصادف را دارند. در حوزه برون‌شهری یعنی در جاده‌ها بیشترین آمار تصادفات مربوط به استان‌های سیستان بلوچستان، فارس، اصفهان، خراسان رضوی و کرمان این پنج استان جز استان‌های پر تصادف در کشور محسوب می‌شود.
هزینه نجومی درمان
به گفته محمد بخارایی رئیس جمعیت طرفداران ایمنی راه‌های کشور چیزی حدود یک‌سوم تخت‌های بیمارستانی به مصدومان تصادف‌ها اختصاص دارد و تقریبا ۲۵ درصد بودجه بهداشت و درمان صرف هزینه‌های تصادفات جاده‌ای می‌شود. او گفته است با درگذشت حدود ۱۶ هزار نفر براثر سوانح جاده‌ای که اکثر آن‌ها سرپرست خانوار هستند، سالانه بیش از ۲۵۰ هزار خانوار کشور فقیر می‌شوند. وزارت بهداشت متوسط هزینه درمان مجروحان تصادفات رانندگی در سال ۹۴ را دو میلیون تومان گزارش کرد. هزینه نگهداری و درمان یک معلول تصادفات در سال یادشده، ماهیانه بیش از ۳ میلیون تومان بوده است.
بر اساس قانون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف به درمان رایگان و بدون قید و شرط مصدومان ناشی از سوانح و حوادث ترافیکی است که اعتبار مربوط به موارد قانونی نیز از محل اختصاص ۱۰ درصد از حق بیمه شخص ثالث بیمه‌های تجاری تامین می‌شود. با این فرمول میانگین هزینه هر پرونده درمانی در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۰ بیش از دو میلیون تومان بوده است. البته هزینه واقعی درمان هر مجروح حادثه رانندگی بیش از این نرخ است که مابقی آن توسط بیمه‌ها و درنهایت خود فرد پرداخت می‌شود. ضمن اینکه هزینه از دست رفتن زمان، عمر، ازکارافتادگی و هزینه‌های خانوار فرد مجروح آن‌قدر گزاف هست که خانواده فرد به فقر نزدیک می‌شود. سال گذشته تعداد مجروحان تصادف برون‌شهری استان ۸۷۵۴ نفر بوده و با احتساب نرخ درمان رایگان سال ۱۴۰۰، بیش از ۱۷ میلیارد تومان به قیمت سال یادشده برای درمان این مجروحان در اصفهان هزینه شده که نرخ واقعی درمان حداقل ۵ برابر قیمت محاسبه‌شده است.
نجات به‌موقع مصدومان در کاهش هزینه‌های سوانح ترافیکی نقش زیادی دارد و بنابراین تجهیز اورژانس پیش بیمارستانی الزامی است. با توجه به کمبود نیرو و آمبولانس در این حوزه، باید هزینه‌های زیادی برای رسیدن به استانداردهای مطلوب، انجام شود. طبق اعلام وزارت بهداشت ۲۶ درصد از تخت‌های بیمارستانی و ۶۰ درصد تخت‌های مراقبت ویژه کشور توسط مصدومان حوادث ترافیکی اشغال می‌شود. میانگین مدت بستری مصدومان ترافیکی در بیمارستان ۲۰ روز است. آن‌ها حدود ۴۸ درصد از تخت‌های بستری جراحی را اشغال می‌کنند.
طبق برآوردهای وزارت بهداشت و درمان در سال گذشته متوسط هزینه ایجاد هر تخت بیمارستانی ۳ میلیارد تومان است؛ بنابراین ساخت و تجهیز یک بیمارستان ۱۰۰ تختخوابی عمومی با تخصص‌های چهارگانه، حدود ۳۰۰ میلیارد تومان هزینه دربر دارد که با فرض ایجاد مبانی قانونی و اجرایی در راستای کاهش ۵۰ درصدی مصدومان سوانح ترافیکی کشور در سال، هزینه‌ای حدود ۱۵۰ میلیارد تومان آزاد می‌شود. همچنین طبق آمار انجمن بیهوشی و مراقبت‌های ویژه ایران در سال یادشده، ۶۰ درصد از تخت‌های مراقبت ویژه توسط مصدومان سوانح ترافیکی اشغال می‌شود. هزینه ایجاد هر تخت آی سی یو بیش از ۴ میلیارد تومان و هزینه اقامت هر شب بیش از ۸ میلیارد تومان است. در صورت کاهش ضریب اشغال تخت‌های مراقبت ویژه توسط مصدومان ترافیکی به ۳۰ درصد، بودجه چند صدمیلیاردی آزاد می‌شود که می‌توان منابع محدود مراکز درمانی را در اختیار سایر نیازمندان قرارداد. به همه این هزینه‌ها باید صدمات و خسارت‌های ناشی از جاده‌های غیر ایمن که بر دوش خانواده‌ها، سازمان بهزیستی و ستاد دیه سنگینی می‌کند را نیز افزود.
