بازار داغ طلای کهنه
اصفهانی‌ها چقدر طلا انبار کردند؟
آمارها نشان می‌دهد که اصفهانی‌ها طلای زیادی در خانه‌ها ذخیره کرده‌اند که میزان آن پس از سرقت از صندوق امانت یک بانک افزایش یافت تا هزینه حفظ امنیت اصفهان افزایش یابد. آمارها از افزایش سرقت و البته رشد کشف سرقت‌های خرد از منازل اصفهان حکایت دارد. اجناس کشف‌شده، شایعه انبار طلا در منازل را تایید می‌کند و ازآنجا‌که اکثر این خریدها باهدف سرمایه‌گذاری بوده، بنابراین می‌توان گفت خرید سکه، طلای آب‌شده و دست‌دوم در بزرگ‌ترین استان تولید طلای کشور، تولیدکنندگان اصفهانی را متضرر کرده است.
خانه‌ها انبار طلا شد
رئیس پلیس وقت آگاهی استان اصفهان در مهر سال۹۶ در اظهارنظری از وجود حدود ۶۰۰۰ میلیارد تومان طلا و جواهرات در خانه اصفهانی‌ها سخن گفت؛ برآوردی که بر اساس آیتم‌هایی مانند ارزش ، تعداد و جغرافیای سرقت‌ها، با توجه به‌کل جمعیت استان و میانگین به‌دست‌آمده، برآورد شده بود.
رئیس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی اصفهان در اظهارنظر دیگری از کشف ۷۸۶ فقره سرقت طلاجات از منازل اصفهانی‌ها در۱۱ماهه سال گذشته خبر داد.
به گفته سرهنگ حسین تُرکیان ، ۸۵ باند سارقان منزل منهدم و ۷۸۶ فقره سرقت منزل کشف شد. همچنین قدرت کشف این پلیس آگاهی نیز ۱.۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۹۹ افزایش داشته است. به گفته او۹۰ درصد سرقت‌های صورت گرفته از منازل اصفهانی‌ها سرقت طلاجات، نقره جات، پول و ارز خارجی است. در ۹ماهه اول امسال هم ۱۲۲ باند سرقت توسط کارآگاهان پلیس اصفهان منهدم شدند که ۲۷باند آن از منازل سرقت کرده بودند.
نوسانات ارز و رشد تورم باعث شده تا مردم باهدف حفظ ارزش دارایی‌های خود به خرید کالاهای سرمایه‌ای مانند مسکن، دلار و طلا روی‌آورند. ازآنجا‌که خرید خانه در توان هرکسی نبوده و نوسان و حباب دلار و سکه به حدی رسیده که افراد با ریسک‌پذیری اندک وارد این بازار نمی‌شوند، بنابراین خرید طلای ساخته دست‌دوم و یا آب‌شده با ریسک کمتر برای مردم جذب‌شده است.
دست‌دوم و جذاب
طلای دست‌دوم به علت امکان استفاده زینتی و قیمت پایین‌تر و حباب اندک برای افراد باقدرت ریسک پایین، جذب‌شده است. قیمت طلای دست‌دوم در هر گرم تنها چند هزار تومان از قیمت طلای نو کمتر است اما فروشندگان طلا آن را معادل طلای نو می‌فروشند و تنها اجرت ساخت و مالیات را از خریدار دریافت نمی‌کنند.
البته شیوه دیگری هم برای تعیین قیمت طلای کارکرده وجود دارد. خریداران مالیات ۷ درصدی را به فروشنده نمی‌پردازند و قیمت هر گرم طلا را با حق ویترین یا درصد اندکی مزد ساخت به‌عنوان سود فروشنده محاسبه می‌کنند. این روند محاسبه باعث می‌شود تا در خریدهای درشت، مشتری نسبت به خرید طلای نو رقم قابل تاملی سود کند.
اقبال سرمایه‌گذاران به طلای کهنه در ماه‌های اخیر دوباره افزایش یافت که با واکنش فعالان بازار طلا هم مواجه شد و دوباره بحث خرید غیرقانونی طلای دست‌دوم مطرح شد. موضوعی که هنوز وارد مباحث قانونی نشده و تنها در صورت عدم خرید طلا از واحدهای دارای پروانه کسب و یا خرید از فضای مجازی و سایت‌های خریدوفروش به زیان خریدار منجر می‌شود چراکه امکان دارد طلای بدون استاندارد یا عیار پایین و یا فلز با آبکاری طلا به‌جای طلای دست‌دوم به مشتری فروخته شود.
تفاوت قیمت طلای نو و کارکرده در اجرت بالای ساخت و ۷درصد مالیات است. درواقع با افزایش قیمت طلا و عبور آن از کانال یک‌میلیون تومان، برای بسیاری از مردم خرید طلای نو صرفه اقتصادی ندارد. چون هنگام خرید یک گرم طلای نو، خریدار باید مالیات، سود و اجرت هم پرداخت کند که اجرت طلا حدود۲۰ تا ۳۰ درصد تعیین‌شده تا این سه فاکتور قیمت طلای نو را به‌شدت افزایش داده و خرید آن را به‌خصوص برای افرادی که قصد سرمایه‌گذاری دارند، غیراقتصادی کند.
چرا اجرت گران است؟
این استان در سال۸۳ حدود چهار هزار و ۵۵۰ کیلوگرم طلای ساخته‌شده به ارزش حدود ۵۵۰ هزار دلار صادر کرده و این رقم در سال ۹۰ که بیشترین میزان صادرات طلا در اصفهان انجام‌شده، به ۱۲هزار و ۷۴۱ کیلوگرم و ارزش بیش از ۶۳۰میلیون دلار رسیده است. به گواه سازمان صمت استان، رقم صادرات طلای اصفهان در سال ۱۳۹۳ به ۴۹۸ کیلو به ارزش ۱۶میلیون و ۹۲ هزار و ۸۵۳ دلار کاهش‌یافته است.گمرک اصفهان سال۹۵ میزان صادرات ۹ماهه مصنوعات طلا از گمرک فرودگاه اصفهان را ۴۷۱ کیلوگرم اعلام کرد. با احتساب میزان۵۰درصدی تولید کشور و مصرف داخلی استان می‌توان حدس زد که در سال۹۰بیش از۲۰تا۲۵تن طلا در کارگاه‌های اصفهان ساخته و گردش مالی قابل‌توجهی را برای بنکداران، دلالان، صادرکنندگان و فروشندگان بازار طلای شهر به همراه داشته؛ گردش مالی که این روزها به کمتر از یک‌بیستم سال‌های قبل تقلیل یافته است. به گفته محمدرضا خسروی، نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان طلا و جواهر اصفهان،سال ۹۱ حجم صادرات طلا از گمرک اصفهان ۸۰۲ میلیون دلار بود که سال گذشته به ۳۰ میلیون دلار کاهش یافت. این آمارها نشان از کاهش تولید طلا در اصفهان دارد که به کاهش ظرفیت تولید و تعداد کارگاه‌های فعال در اصفهان هم منجر شده است. به گفته نائب رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان، در اصفهان حدود ۱٦۰۰ تولیدکننده طلا و جواهرات وجود دارد که از این تعداد فقط ۴۵۰ واحد فعال هستند و با ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت تولید فعالیت دارند! علی موزرانی توضیح می‌دهد که عمده هزینه تولید مربوط به نیروی انسانی و مواد مصرفی است. وقتی میزان تولید کاهش یابد برای پوشش هزینه‌ها به‌ناچار اجرت ساخت افزایش می‌یابد چون کارگاهی که از توان تولید خود کمتر تولید می‌کند، هزینه تولید آن ازلحاظ پرسنلی تغییر نمی‌کند.
اصفهان در روزگاری نه‌چندان دور عمده تولید طلای کشور را بر عهده داشت و کارگاه‌های تولیدکننده اصفهان در تمام شهرهای کشور طلا توزیع می‌کردند ولی امروز تعداد تولیدکنندگان اصفهان و ظرفیت تولید طلای این شهر بسیار کاهش‌یافته به‌طوری‌که لقب قطب تولید طلا بر اصفهان سنگینی می‌کند.
از دیگر دلایل افزایش اجرت ساخت طلا هماهنگ نبودن عرضه و تقاضای طلا در کشور است به این معنا که عرضه طلا در کشور از تقاضای آن بسیار بیشتر است و کاهش تقاضای خرید طلای نو نشات گرفته از شرایط اقتصادی جامعه است. حالا با کاهش خرید طلای نو و تشدید رکود در این بازار تولیدکنندگان طلا متضرر می‌شوند و بیم آن می‌رود که اندک کارگاه‌های باقیمانده هم تعطیل شود. تولید و فروش طلا در اصفهان به راهبرد جدیدی نیاز دارد با افق بلندمدت دستیابی دوباره به بازارهای طلای جهان. اصفهان توانمندی ساخت دستگاه‌ها و ماشین‌های تولید طلا را دارد و درعین‌حال طراحان جوان و زبردست هم به این بازار واردشده‌اند که می‌توانند رونق را به این بازار بازگردانند. امروز میز طلای کشور به اصفهان رسیده و فعالان بازار تاکید دارند که شهرک طلا بازار را نجات می‌دهد. میز و شهرک طلایی شاید راهگشا باشد اما بدون راهبرد و استراتژی تولید و رفع دست‌اندازهای تولید و صادرات هیچ میز و شهرکی به کار نمی‌آید.
