بیکاری در فصل خزان
بررسی و تحلیل نرخ بیکاری در استان اصفهان
یکی از شاخص‌‌های مهم اقتصادی در هر استان، میزان نرخ بیکاری نیروی کار است و در استان اصفهان نیز به‌عنوان یکی از قطبهای صنعتی، گردشگری، کشاورزی و خدماتی کشور، این نرخ اهمیت زیادی دارد. در ادامه به بررسی نرخ بیکاری اصفهان می‌پردازیم. لازم به ذکر است داده‌‌ها و آمار ارایه شده در این بخش‌بر اساس گزارش سایت ایرنا در مورد بیکاری اصفهان استخراج شده است. نرخ بیکاری از نسبت جمعیت بیکاری به جمعیت فعال (شامل شاغل و بیکار) به دست می‌آید و برای بررسی و ارزیابی شرایط اقتصادی و معیشتی هر استان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما اگر آمارهای مربوط به نرخ بیکاری استان اصفهان را در سال‌های گذشته مرور کنیم متوجه میشویم که این نرخ از سال ۹۲ تا به حال با فراز و نشیب‌های زیادی روبرو بوده است. به گفته کارشناسان این تغییر و تحولات عمدتا به خاطر عواملی مثل جریان آب زاینده رود، خشکسالی، مهاجرت، رکود یا رونق واحدهای صنعتی و بخش کشاورزی و همین‌طور اجرای برنامه‌های اشتغال‌زایی در استان اصفهان بوده است. بر طبق آمارهای به‌دست‌آمده، نرخ بیکاری استان اصفهان از ابتدای دولت یازدهم در سال ۹۲ با کاهش ۲.۸ درصدی نسبت به سال قبل مواجه بوده و به ۱۰.۹ درصد رسیده است؛ اما در سه سال بعدی روند افزایش پیداکرده و به ترتیب در سال‌های ۹۳، ۹۴ و ۹۵ به مقدار ۱۲.۴، ۱۳.۸ و ۱۴.۶ افزایش پیداکرده است. این نرخ از سال ۹۶ خوشبختانه روند نزولی پیدا کرد و به ۱۴.۴ درصد رسید و در خلال سال‌های ۹۷ و ۹۸ توانست این روند کاهشی را ادامه دهد و به ترتیب به ۱۳.۸ و ۱۰.۷ درصد رسید. به گفته مدیر کارآفرینی و اشتغال اداره کل تعاون، کار و رفاه امور اجتماعی استان اصفهان، ازجمله عوامل موثر بر کاهش نرخ بیکاری اصفهان، افزایش نزولات آسمانی و افزایش سطح زیر کشت اراضی کشاورزی، رشد ۵۰ درصدی سرمایه‌گذاری در واحدهای ایجادی و توسعه‌‌ای در بخش صنعت و همین‌طور رقابت‌پذیر کالاهای تولید داخلی برای صادرات می‌توان برشمرد.
مقایسه نرخ بیکاری در استان اصفهان با سایر استان‌ها
با بررسی نرخ بیکاری در استان اصفهان و مقایسه آن با میانگین کشوری به این نتیجه می‌رسیم که نرخ بیکاری استان اصفهان با فراز و نشیب‌های میانگین کشوری همسو بوده و ابتدا روند افزایشی و بعد کاهشی داشته است. بااین‌حال، ازنظر رقم و درصد، می‌توانیم بگوییم که نرخ بیکاری اصفهان بالاتر از میانگین کل کشور بوده است.
آمارگیری نیروی کار در پاییز ۹۹ چه نتایجی را در مورد میزان استخدام و کاریابی اصفهان نشان میدهد؟
بر اساس آمار نیروی کار استان اصفهان که توسط معاونت آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان در پاییز ۹۹ انجام‌شده این نتایج به دست آمد: با بررسی آمارهای به‌دست‌آمده در مورد نرخ مشارکت اقتصادی نیروی فعال (جمعیت ۱۵ ساله و بیشتر) متوجه میشویم که ۴۱.۴% از جمعیت در سن کار ازنظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ یعنی در گروه شاغلین یا بیکار قرار می‌گیرند. همچنین، نرخ مشارکت اقتصادی زنان نسبت به مردان در نقاط شهری استان اصفهان نسبت به مناطق روستایی پایین‌تر بوده است. به‌طورکلی، بررسی نسبت اشتغال جمعیت ۵ ساله و بیشتر اصفهان نشان میدهد که ۳۷.۵% از جمعیت در سن کار شاغل بوده‌اند. البته این شاخص در بین مردان بالاتر از زنان و در مناطق روستایی بیشتر از مناطق شهری استان اصفهان بوده است.
بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری و وضعیت اشتغال، استخدام و کاریابی اصفهان نشان میدهد که نرخ بیکاری به سال گذشته یعنی پاییز ۹۸ حدود ۱.۲% کاهش پیداکرده است.
تاثیر همه‌گیری کرونا بر نرخ اشتغال و بیکاری استان اصفهان
آمار نیروی کار بهار ۹۹ استان اصفهان نشان میدهد باوجوداینکه نرخ بیکاری در استان اصفهان روند کاهشی را در پیش‌گرفته بود، اما بعد از همه‌گیری کرونا و تبعات اقتصادی ناشی از آن، نرخ بیکاری افزایش پیدا کرد و به نسبت موقع مشابه سال قبل، ۱.۱ درصد افزایش پیدا کرد. بنا بر گزارش مرکز آمار ایران، نرخ بیکاری جمعیت ۵ ساله و بالاتر اصفهان در بهار ۹۹ حدود ۱۱.۹ درصد بوده است. به همین ترتیب، نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت ۱۵ ساله و بالاتر نیز در بهار ۹۹ نسبت به سال گذشته ۵% کاهش پیدا کرد و به ۴۱.۲ درصد رسید. همچنین، نسبت اشتغال و استخدام اصفهان در بهار ۹۹ نیز نسبت به مدت مشابه در سال گذشته با کاهش همراه بود و از ۴۱.۲ به ۳۶.۳ درصد رسید. لازم به ذکر است منظور از نسبت اشتغال، نسبت جمعیت شاغل بالای ۵ سال به‌کل جمعیت در سن کار است. به گفته آقای لعلی، معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان اصفهان با اشاره به تاثیر کرونا بر وضعیت استخدام و کاریابی اصفهان: شیوع بیماری کرونا و لزوم فاصله‌گذاری اجتماعی به‌ویژه باعث رکود مشاغل خدماتی در بخش‌های گردشگری و رستوران‌ها شده است.
تعداد فرصت‌های اشتغال و استخدام اصفهان در کدام صنایع بیشتر است؟
بر اساس آمار نیروی کار که در پاییز ۹۹ انجام‌شده، بخش خدمات با ۴۹% بیشترین سهم اشتغال و استخدام اصفهان را به خود اختصاص داده است. در رتبه‌‌های بعدی، به ترتیب بخش‌های صنعت با ۳۴.۴% و بخش کشاورزی با ۱۶.۷% قرار می‌گیرند. استان اصفهان ازنظر پروژه‌‌های صنعتی در رتبه نخست کشور قرار دارد و در زمینه تعداد معادن نیز در جایگاه اول قرارگرفته است.
بخش خدمات
این بخش با سهم ۴۵.۴% در اشتغال‌زایی استان اصفهان به چهار گروه اصلی تقسیم می‌شود: اصناف، بازرگانی، گردشگری و ساختمان. از مهم‌ترین رسته‌های صنفی می‌توان به صنایع‌دستی، صنایع ماشین‌کاری و فلزتراشی، فناوری اطلاعات، گز و شیرینی سنتی اصفهان و حمل‌ونقل بار جاده‌ای اشاره کرد. گردشگری به خاطر وجود ابنیه تاریخی و جاذبه‌های گردشگری مهم، مهم‌ترین و توسعه‌یافته‌ترین بخش خدمات در استان اصفهان است.
بر اساس آمار، تعداد گردشگران خارجی که در سال ۱۳۹۳ به استان اصفهان سفرکرده‌اند ۱۵۰۷۰۶ نفر بوده که نسبت به سال ۹۲ با بیش از ۵۰% رشد همراه بوده است. این امر باعث به وجود آمدن مشاغل متعدد و افزایش فرصت‌های شغلی و استخدام اصفهان شده است. در حال حاضر ۱۷۰ دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری در استان اصفهان فعالیت می‌کنند که از این تعداد، ۱۳۰ دفتر در شهرستان اصفهان قرار دارند.
بخش صنعت
اما علاوه بر صنعت گردشگری، اصفهان از گذشته به‌عنوان استانی صنعتی شناخته می‌شده و به خاطر مرکزیت استان اصفهان در کشور و ضریب بالای ایمنی برای سرمایه‌گذاری باعث شکل‌گیری صنایع مختلفی در این منطقه شده است. در حال حاضر استان اصفهان به خاطر وجود صنایع بزرگ و مهمی مثل فولاد، پالایشگاه، پتروشیمی، سیمان و انرژی هسته‌ای سهم بالایی در صنعت کل کشور دارد. این بخش با سهم ۴۳.۷% از اشتغال کل استان، جایگاه اصلی در ایجاد فرصت‌های شغلی و استخدام و کاریابی اصفهان دارد. در حال حاضر در سایت جاب ویژن فرصت‌های شغلی متعددی در رشته‌های مهندسی صنایع و مدیر تولید، مهندس پلیمر، مهندسی مواد و متالورژی، مدیر پروژه و مشاغل حوزه فروش و بازاریابی در شهرهای مختلف استان اصفهان وجود دارد.
بخش کشاورزی
در برخی نواحی شمالی و غرب استان نیز بخش کشاورزی رونق زیادی دارد و به خاطر وجود فرصت‌های اشتغال، نرخ بیکاری در این نواحی از متوسط استان کمتر است. صنایع لبنی، باغداری، قطعه‌سازی و ... نیز ازجمله صنایع فعال در این استان هستند که باعث به وجود آمدن فرصت‌های استخدام اصفهان می‌شوند.
جمع‌بندی
استان اصفهان یکی از قطبهای صنعتی و گردشگری کشور است و نقش مهمی در چرخه اقتصادی ایران ایفا می‌کند. در این استان به خاطر وجود صنایع مختلف خدماتی و صنعتی، فرصت‌های شغلی زیادی وجود دارد و بر طبق آمارها، نرخ بیکاری در این استان در حال کاهش است.
