از ارائه ایده تا تجاری‌سازی محصول در ذوب‌آهن اصفهان
علیرضا مهرابی: در دهه ۵۰ و هم‌زمان با راه‌اندازی بخش نورد در ذوب‌آهن اصفهان، تولید تیرآهن‌های IPE باسایزهای ۱۴ و ۱۶ و ۱۸ و بعضا ۲۰، میلگردهای آجدار و ساده از سایزهای ۱۰ تا ۳۲، محصول کلاف و نبشی‌ها در سایزهای ۴ و ۵ و ۶ با روش قدیم (سینوسی) در کارگاه نورد ۳۵۰ تولید می شد.
وی افزود: در سال ۷۴ با اجرای طرح توسعه نورد ۳۵۰، جهت تولید میلگرد آجدار و کلاف در سایزهای مختلف، نصب خط مونوبلوک و چهار قفسه دانیلی، به فرایند تولید سینوسی خاتمه داد و تولید محصول شاخه‌ای و مونوبلوک به صورت مستقیم و همچنین کلاف، سرآغازی برای تحولات جدید در این بخش شد. در ابتدا کلاف در سایزهای ۵/ ۵، ۷، ۸، ۱۰، ۱۲، ۱۴، ۱۶ تولید و در یک سال گذشته سایزهای ۵/ ۶ و ۹ و ۱۱ نیز تولید شد که سبد این محصول جهت بازار داخلی و صادراتی تکمیل گردید. در دو سال گذشته رشد تولید کلاف در نورد ۳۵۰ دو برابر شده و ضایعات آن به زیر ۱۸/ ۰ درصد رسیده است
قائم مقام مدیریت نورد کارخانه بیان کرد: در کارگاه نورد ۶۵۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۴- ۱۶ – ۱۸ و بعضاً ۲۰ متناسب با نیاز بازار تولید می شد. در راستای بهبود روند تولید کارخانه، طرح توسعه نورد ۶۵۰ در اواخر دهه ۷۰ کلید خورد و لذا امکان تولید کلیه سایزهای تیرآهن از سایز ۱۴ تا تیرآهن ۲۷ محقق گردید. با همت وتلاش کارشناسان و پرسنل نورد بدون کمک کارشناسان خارجی، تیرآهن‌های نیم بال پهن در سایزهای ۲۲- ۲۴ نورد شد.
این تلاشگر ذوب‌آهنی ادامه داد: در کارگاه نورد ۵۰۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۲ و ۱۴ و ۱۶ تولید و ۱۸ نیز به آن اضافه شد و با تلاش تکنولوژ کارگاه ۵۰۰ و کارشناسان طراحی کالیبر، تیرآهن ۲۰ امسال به سبد محصولات این نورد اضافه شد که تاثیر بسیار خوبی بر تنوع محصولات نورد ۶۵۰ می‌گذارد و تیرآهن ۲۰ از نورد ۶۵۰ به کارگاه نورد ۵۰۰ انتقال می‌یابد. امسال بر اولین بار میلگرد ساده ۲۵ و ۳۰ با کرید ۷۰cr۲ جهت رول فورج و گلوله آسیاب باکیفیت عالی نورد شد
مهرابی تصریح کرد: در سال ۸۴ و بر اساس ایده‌ای که از بازار اخذ شد، تولید تیرآهن بال پهن با استفاده از نرم افزار آباکوس و همچنین دانش طراحی کالیبر آغاز شد، نکته مهم اینکه بدون بازدید از خطوط تولید هیچ کارخانه‌ای، محصول H۱۶ در دومین تست آزمایشی نرمال شد و به دلیل کیفیت بالا و دسترسی آسان، نظر مصرف‌کنندگان را جلب کرد و پس‌ازآن خانواده H ها، هر یک به فاصله کمتر از دو سال از دیگری و در سایزهای ۱۴ - ۱۸ و ۲۰ تولید شدند.
وی گفت: در نورد ۵۰۰ نیز نبشی ۸ و ۱۰ و ناودانی سبک و سنگین در سایزهای ۱۴ و ۱۶ و ۱۸ تولید شد که به دلیل مسایل طراحی و تکنولوژی تناژ پایین و کیفیت متوسط داشت وبا اجرای نورد انیورسال ناودانی در سال ۱۴۰۰ که به همت وتلاش مهندسین دفتر طراحی کالیبر و تکنولوژی نورد ۶۵۰ و ۵۰۰ انجام گرفت ناودانی ۲۰ سنگین در نورد ۶۵۰ وناودانی ۱۸ سبک در نورد با ۵۰۰ تناژ خوب و کیفیت در سطح عالی رسید که تناژ در نورد ۵۰۰ به دو برابر در شیفت (۵۵۰ تن) و در نورد ۶۵۰ (۴۵۰ تن) بوده است.
قائم مقام مدیریت نورد شرکت در پاسخ به این سوال که برای جلب نظر بیشتر مشتریان صادراتی چه تغییراتی در شیوه تولید محصولات اعمال‌شده است، چنین پاسخ داد: در راستای بهبود تولید محصولات، دو اره برش سرد به خط‌نورد ۵۰۰ به‌ویژه برای تولید محصول میلگرد اضافه شد و بازار صادراتی آن‌ها را بهبود بخشید و تولید میلگرد را تا سایز ۶۰ در گریدها صنعتی میسر ساخت که قبلا به دلیل برش با قیچی از کیفیت پایین‌تری برخوردار بود.
مهرابی گفت: قبل از توسعه ریل، آرک V۲۱ نیز در نورد ۶۵۰ تولید شد و پس از توسعه ریل انواع ورق سازه های فولادی در عرض‌های مختلف از ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی متر و باضخامت‌های ۱۲ تا ۲۵ باکیفیت عالی و تناژ خوب تولید شد.
وی اظهار‌کرد: توسعه دوم نورد ۶۵۰ مربوط طرح توسعه تولید ریل است که دو قفسه جدید (۵ آ و ۶) و کلیه ملزومات تولید ریل از هات استمپینگ و پروفایل گیج تا ماشین‌های صافکاری افقی و عمودی واره دریلینگ و از همه مهمتر تست سنتر که منحصر بفرد میباشد، بدین منظور اضافه شد و شرایط را برای تولید انواع ریل صنعتی و غیر صنعتی و H ها فراهم کرد.وی از آرک TH۳۶ به عنوان تولیدی منحصر بفرد یادکرد و گفت: قبل از طرح توسعه نورد نیز امکان تولید این محصول وجود داشت
مهرابی در خصوص شرایط بعد از توسعه نورد ۶۵۰ و هم‌زمان شدن آن دوران با تحریم‌ها نیز گفت: کارشناسان آلمانی که برای همکاری در تولید ریل های U۳۳ و UIC۶۰ حضور داشتند، کارخانه را ترک کردند. ریل، محصول استراتژیکی که در کنار رعایت کلیه پارامترهای استاندارد EN۱۳۶۷۴ که بسیار سخت‌گیرانه است، پس تولید آن‌هم نیاز است، محصول توسط بازرسان بین‌المللی صحه‌گذاری شود. تولید ریل U۳۳,UIC۶۰ انجام شد و با رعایت کلیه الزامات استاندارد تحویل راه‌آهن جمهوری اسلامی گردید و اما ذوب‌آهن اصفهان در کنار اینکه یکبار دیگر با همدلی و تلاش و کوشش شبانه‌روزی این دوران سخت را نیز پشت سر گذاشت، ریل های UIC۵۴ و S۴۹ که مخصوص مترو تهران و اصفهان بود را تولید کرد وکشور از وابستگی به محصولات استراتژیک ریلی بی‌نیاز شد. در ادامه نیز ریل R۱۸ هم تولید شد و معادن را از این حیث بی‌نیاز به خارج کرد.
وی افزود: یکی دیگر از اعضای خانواده High-tech ریلی ذوب‌آهن اصفهان که به واقع نماد بومی‌سازی در صنعت ریلی کشور به شمار می‌رود، ریل سوزن UIC۶۰ نام دارد که در صنعت ریلی به دلیل نامتقارن بودن E۱A۱ نامیده می‌شود و تاکنون هیچ تجربه‌ای درنورد محصولات نامتقارن در ذوب‌آهن نبود که این موضوع به ابتکار دفتر طراحی کالیبر و کارشناسان نورد انجام گرفت و تولید شد.
