رکورد به‌‌رغم تحریم
افزایش تولید در ناحیه‌های فولاد مبارکه در سال ۹۹
فولاد مبارکه کی متولد شد؟
گرچه از پیش از انقلاب اسلامی بحث تاسیس فولاد مبارکه در میان بود ولی عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۶۰ آغاز شد و توسعه آن در تمامی سال‌های جنگ تحمیلی و بعدها تحریم‌های ظالمانه‌ای که علیه اقتصاد ایران ایجاد شد، جریان داشت.
این مجموعه فعالیت‌های ساختمانی و فنی گسترده‌ای داشته که در خاورمیانه کم‌نظیر است. در این مجموعه نزدیک به ۱۸ میلیون و ۷۰۰ هزار مترمکعب خاک‌برداری، بالغ بر یک میلیون و ۸۴۵ هزار مترمکعب بتن‌ریزی، یک میلیون و ۸۰۰ هزار مترمربع قالب‌بندی و ۸۰ هزار تن آرماتور، حدود ۱۵۰ هزار تن اسکلت فلزی، یک میلیون مترمربع نصب پوشش و بالغ بر ۵۰۰ هزار تن تجهیزات و ماشین‌آلات نصب شده است.
اولین کوره قوس الکتریکی واحد فولادسازی این مجتمع در مهرماه سال ۱۳۷۰ راه‌اندازی شد و در دی‌ماه سال ۱۳۷۱ خطوط تولید این کارخانه بزرگ افتتاح شد. به تدریج محصولات فولادی این شرکت به بازار وارد شده و به این ترتیب تولید تا سقف ظرفیت اسمی ۴/ ۲ میلیون تن افزایش یافت و با این اقدام بخش عمده‌ای از نیاز کشور به این کالای استراتژیک برطرف شد.
فولاد مبارکه پس از رسیدن به ظرفیت اسمی با کسب تجربه و توانمندی اقتصادی برای افزایش تولید در قالب طرح‌های توسعه‌ای برنامه‌ریزی کرد تا به این ترتیب هم به نیاز روزافزون بازار داخلی و خارجی پاسخ گفته و هم از تجهیزات و ماشین‌آلات تولیدی موجود استفاده کند. به این ترتیب با استفاده از منابع مالی حاصل از فروش داخلی و ارزی شرکت و استفاده از اعتبارات مالی، ریالی و ارزی اولین مرحله طرح‌های توسعه اجرا شد.
واحدهای تولیدی و پشتیبانی فولاد مبارکه اصفهان به این شرح‌اند: ناحیه آهن‌سازی، ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم، ناحیه نورد گرم، ناحیه نورد سرد و واحدهای پشتیبانی.
در ناحیه آهن‌سازی چه می‌گذرد؟
ناحیه آهن‌سازی به‌طور کلی از پنج واحد تشکیل شده است. واحد انباشت و برداشت مواد خام یکی از این واحدهاست. واحد انباشت و برداشت عهده‌دار انتقال مواد از واگن برگردان‌ها توسط نوار نقاله‌ها با طول تقریبی ۳۵ کیلومتر به دپوها و پایل‌های مربوطه و سپس برداشت مواد همگن شده و ارسال به واحدهای گندله‌سازی و احیای مستقیم است. این واحد شامل سه دستگاه ماشین انباشت و چهار دستگاه ماشین برداشت است.
واحد واگن برگردان شماره ۱ و ۲ اولین بخش از واحد انباشت و برداشت را تشکیل می‌دهد. ظرفیت اولیه واحد واگن برگردان شماره ۱، چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال بوده که هم‌اکنون به هشت میلیون تن افزایش یافته است. همچنین ظرفیت واحد واگن برگردان شماره ۲، ۱۰ میلیون تن در سال است که در مجموع امکان تخلیه ۱۸ میلیون تن مواد در سال را دارد.
واحد آهک‌سازی، دومین واحد ناحیه آهن‌سازی است. سنگ آهک از معدن فولاد سنگ مبارکه، واقع در ۱۵کیلومتری جنوب شرقی شرکت تامین می‌شود که در دو کوره پخت افقی دوار به طول ۳۸ متر و قطر ۳/ ۸ متر در دمای ۹۰۰ تا ۱۱۰۰ درجه سانتی‌گراد به آهک پخته تبدیل می‌شود. ظرفیت اسمی تولید این واحد ۲۷۰ هزار تن در سال بوده که هم‌اکنون به رقم ۳۲۰ هزار تن افزایش یافته است.
سومین واحد ناحیه آهن‌سازی، واحد گندله‌سازی است. در گندله‌سازی کنسانتره آهن زبره با خلوص ۶۷/ ۵ درصد در آسیاب‌های گلوله‌ای واحد گندله‌سازی به صورت پودر با دانه‌بندی مناسب درآمده و در بخش میکسرها پس از مخلوط شدن با کنسانتره آهن ریزدانه، چسب و لجن غبارگیرها به هشت دیسک دوار که نسبت به افق ۴۵ درجه زاویه دارند ارسال می‌شود. ظرفیت اسمی تولید این واحد چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تن در سال بوده که با بهینه‌سازی انجام‌شده این ظرفیت تا ۲/ ۷ میلیون تن در سال افزایش یافته است.
چهارمین واحد ناحیه آهن‌سازی شامل واحدهای احیای مستقیم ۱ و ۲ می‌شود. احیای مستقیم شماره ۱ شامل ۵ مدول مشابه از نوع میدرکس سری ۶۰۰ به ظرفیت اسمی هر مدول ۶۰۰ هزار تن و یک مدول سری ۸۰۰ به ظرفیت اسمی ۸۰۰ هزار تن و واحد احیای مستقیم شماره ۲ (شهید خرازی) شامل دو مگامدول ۵/ ۱ میلیون‌تنی است. وظیفه این واحدها تبدیل گندله اکسیدی به آهن اسفنجی با غلظت آهن حداقل ۹۲ درصد (متالیزاسیون) و کربن ۱/ ۸ درصد است. ظرفیت تولید واحد احیای مستقیم شماره ۱ از ظرفیت اسمی سه میلیون و ۸۰۰ هزار تن در سال، با بهینه‌سازی‌های انجام‌شده به پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تن افزایش یافته و ظرفیت تولید واحد احیای مستقیم شماره ۲، سه میلیون تن در سال است.
از دیگر بخش‌های ناحیه آهن‌سازی واحد تولید دولومیت بوده که این بخش سنگ دولومیت را از سه معدن واقع در نزدیکی اصفهان دریافت کرده و در دو کوره دوجفتی عمودی در دمای حدود هزار درجه سانتی‌گراد به صورت دولومیت پخته درآمده که دولومیت پخته‌شده در واحد فولادسازی استفاده می‌شود؛ ظرفیت اسمی تولید این واحد ۱۶۰ هزار تن در سال است.
ثبت رکورد در ناحیه آهن‌سازی فولاد مبارکه
مدیر ناحیه آهن‌سازی شرکت فولاد مبارکه اصفهان گفت: فروردین امسال تلاشگران این ناحیه به رکورد تولید ماهانه ۷۱۱ هزار و ۵۰۰ تن آهن اسفنجی دست یافتند.
داریوش رشیدی رکورد قبلی این ناحیه را در فروردین سال گذشته ۷۰۰ هزار و ۵۴۴ تن بیان کرد و افزود: ماموریت ناحیه آهن‌سازی تامین آهن اسفنجی و آهک و دولومیت موردنیاز ناحیه فولادسازی با کمیت و کیفیت مناسب است.
وی گفت: با همت بلند کارکنان واحدهای احیای مستقیم و مشارکت دیگر واحدهای ناحیه، از جمله گندله‌سازی، مواد خام و برنامه‌ریزی تولید و تعمیرات، و با پشتیبانی واحدهای خدماتی و ستادی، در فروردین امسال همزمان با نام‌گذاری سال جاری با عنوان سال «جهش تولید» که می‌تواند حرکت روبه‌رشدی در اقتصاد کشور ایجاد کند، این همکاری به شکل مطلوب محقق شد و نتیجه آن دستیابی به این رکورد غرورآفرین بود.
ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم
ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم مهم‌ترین و بزرگ‌ترین واحد شرکت فولاد مبارکه اصفهان بوده و در حال حاضر بزرگ‌ترین سایت فولادسازی در خاورمیانه و شمال آفریقاست و بخش‌های زیر را در خود جای داده است: حوضچه‌های قراضه، واحد حمل و شارژ مواد فلزی(DRI)، فروآلیاژها و...، هشت کوره قوس الکتریکی ۲۰۰تنی، هفت کوره پاتیلی، واحدهای گاززدایی، پنج ماشین ریخته‌گری مداوم دو‌خطه، دو حوضچه خنک‌کننده تختال با آب، یک محوطه خنک‌سازی تختال در هوای آزاد و تولید سالانه این ناحیه هفت میلیون و ۴۰۰ هزار فولاد مذاب و هفت میلیون و ۲۰۰ هزار تن تختال برآورد شده است.
گفتنی است این ناحیه نیز در سال جاری موفق به رکوردشکنی شد. به این ترتیب که کارکنان ناحیه فولادسازی و ریخته‌گری مداوم فولاد مبارکه موفق شدند با تولید ماهانه ۶۳۹ هزار تن تختال و تولید روزانه ۱۳۳ ذوب در آخرین روزهای شهریورماه، گام دیگری برای تحقق اهداف سالانه این شرکت بردارند.
در این راستا، غلامرضا سلیمی، مدیر ناحیه فولادسازی ضمن تایید این خبر گفت: این میزان تولید دو هزار تن از رکورد قبلی در خردادماه ۹۹ بیشتر است؛ ضمن اینکه در شش‌ماه اول سال جاری سه میلیون و ۵۹۰ هزار تن تختال تولید شد که در مقایسه با تولید شش‌ماه اول سال قبل ۸/ ۶ درصد افزایش داشته است.
ناحیه نورد گرم
ناحیه نورد گرم از چهار واحد اصلی کوره‌های پیشگرم، خط تولید نورد گرم، کارگاه غلتک نورد گرم و واحد تکمیل نورد گرم تشکیل شده است. ظرفیت حال حاضر این ناحیه سالانه ۵/ ۵ میلیون تن است.
وظیفه خط تولید نورد گرم تبدیل تختال با ضخامت ۲۰۰ میلی‌متر به کلاف گرم با مشخصات مورد درخواست مشتری است. ظرفیت تولید سالانه خط نورد گرم در زمان طراحی ۲/ ۴ میلیون تن در نظر گرفته شده بود که با انجام طرح و توسعه و با همت پرسنل به ظرفیت ۵/ ۵ میلیون تن در سال افزایش یافت.
اخبار حاکی از آن است که ناحیه نورد گرم نیز در سال جاری موفق به رکوردشکنی‌های قابل توجهی شده است. در این زمینه بهمن مسعودی، مدیر ناحیه نورد گرم فولاد مبارکه، از دستیابی به بالاترین رکورد تولید کلاف گرم در این ناحیه خبر داده و گفته است: کارکنان سخت‌کوش ناحیه نورد گرم موفق شدند با مشارکت گروهی، همدلی و صمیمیت طی آذرماه با تولید ۳۸۵ هزار و ۷۰۰ تن کلاف گرم رکورد جدیدی را در تاریخ صنعت فولاد کشور به ثبت برسانند. وی افزود: این رکورد به میزان هشت هزار و ۲۹۵ تن بیشتر از رکورد قبلی این واحد بوده که در بهمن‌ماه سال ۸۳ محقق شده بود.
ناحیه نورد سرد
ناحیه نورد سرد در سال ۱۳۷۱ راه‌اندازی شد تا پاسخگوی نیازهای مشتریانی باشد که به استحکام بیشتر و دقت ابعادی بهتری نسبت به محصولات گرم نیاز دارند. مشتریان عمده محصولات سرد، خودروسازان، تولیدکنندگان لوازم خانگی، پروفیل‌سازان و... هستند. از سال ۱۳۸۲ با راه‌اندازی خطوط پوشش‌دار قلع‌اندود، گالوانیزه و رنگی قابلیت‌های جدیدی به ناحیه نورد سرد اضافه شد تا پاسخگوی طیف بیشتری از مشتریان باشد. محصولات پوشش‌دار هم از نظر طول عمر و هم از نظر زیبایی مزایای منحصربه‌فردی دارد.
ناحیه نورد سرد فولاد مبارکه شامل واحدهای زیر است:
- واحدهای اسیدشویی شماره 1 و 2 با ظرفیت تولید دو میلیون تن در سال.
- واحدهای تاندم پنج‌قفسه‌ای با ظرفیت تولید 1/ 5 میلیون تن در سال و نورد دو‌قفسه‌ای برای تولید ورق‌های نازک قلع‌اندود با ظرفیت تولید 200 هزار تن در سال به صورت ورق نازک
- واحد باکس آنیلینگ شماره 2 با گاز محافظ H2 با ظرفیت تولید 500 هزار تن در سال
- واحد باکس آنیلینگ شماره 1 با گاز محافظ HNX با ظرفیت تولید 700 هزار تن در سال
- واحد شست‌وشوی الکترولیتی ورق برای چربی‌زدایی تولید ظرفیت تولید 200 هزار تن در سال
- واحد بازپخت هیدروژنی برای اصلاح ساختار مولکولی ورق با ظرفیت تولید 150 هزار تن در سال
- واحد تمپرمیل DCR با ظرفیت تولید واحد 200 هزار تن در سال
- واحد اسکین پاس شماره 1 با ظرفیت تولید 550 هزار تن در سال
- واحد اسکین پاس شماره 2 با ظرفیت تولید 650 هزار تن در سال
- واحد قلع‌اندود با ظرفیت تولید 100 هزار تن در سال
- واحد اصلاح ورق شماره 1 با ظرفیت تولید 200 هزار تن در سال
- واحد اصلاح ورق شماره 2 با ظرفیت تولید 300 هزار تن در سال
- واحد اصلاح ورق شماره 3 با ظرفیت تولید 300 هزار تن در سال
- واحد اصلاح ورق شماره 4 با ظرفیت تولید 300 هزار تن در سال
- واحد برش سبک با ظرفیت تولید 120 هزار تن در سال
- واحد برش سنگین با ظرفیت تولید 140 هزار تن در سال
- واحد برش طولی با ظرفیت تولید 50 هزار تن در سال
- واحد خط تولید ورق گالوانیزه با ظرفیت تولید 200 هزار تن در سال
- واحد خط تولید ورق رنگی با ظرفیت 100 هزار تن در سال.
گفتنی است بهزاد بهادرانی، مدیر ناحیه نورد سرد فولاد مبارکه، از کسب رکوردهای تولید روزانه و ماهانه در ناحیه نورد سرد شرکت فولاد مبارکه در سال ۹۹ خبر داده است.
همچنین فولاد مبارکه شامل واحدهای فنی و پشتیبانی نیز می‌شود. این بخش شامل دفتر فنی نگهداری و تعمیرات MTO، تعمیرگاه مرکزی CEW، تعمیرات مرکزی CEM، انرژی و سیالات ENF، حمل‌ونقل و پشتیبانی TRA و بازرسی فنی اتوماسیون و ابزار دقیق TAI است.
