تکنیک معاملات

اثر پذیری بورس از دلار

زهره صفری / کارشناس بازار سرمایه دلار در سال‌های اخیر از اثرگذارترین فاکتورهای بازار سرمایه ایران بوده است. چنان که اگر نمودار شاخص کل بورس را با نمودار دلار مقایسه کنید، ارتباط مستقیم این دو را خواهید دید. اما چرا؟ یکی از دلایل اصلی این است که بسیاری از شرکت‌های فعال در بورس، از نرخ دلار به نحوی (چه مستقیم و چه غیر مستقیم) اثر می‌پذیرند. مثلا شرکت فولاد مبارکه اصفهان هم مواد اولیه مصرفی و هم محصولاتش به دلار مرتبط است. بسیاری از شرکت‌های بورسی چنین ویژگی دارند.

برخی از شرکت‌ها نیز تنها مواد اولیه مصرفی‌شان دلاری است و محصولاتشان را ریالی می‌فروشند، مانند خودرویی‌ها. پس برای حفظ حاشیه سود خود مجبور هستند افزایش نرخ داشته باشند.  اما موضوع بعدی مربوط به تورم انتظاری است. عوامل بسیار متعددی بر تورم انتظاری اثر دارند اما یکی از آنها در سال‌های اخیر نرخ دلار بوده است. تورم انتظاری به معنای آن است که مردم یک جامعه چه دیدگاهی نسبت به تغییرات قیمت دارند. زمانی که دلار از ۴هزار تومان به ۱۲ هزار تومان رسید، مردم طبق آنچه در گذشته تجربه کرده بودند انتظار داشتند که سطح قیمت همه محصولات و خدمات بالا برود و نرخ تورم از نرخ تورم معمول هر ساله بالاتر باشد. این تورم انتظاری نیز از اثرات رشد دلار نشات گرفته بود. در حال حاضر نیز چنین دیدگاهی وجود دارد. زمانی که نوسانات دلار مثبت است مردم انتظار مواجهه با تورمی غیر معمولی را دارند.  وقتی نرخ دلار در حال رشد است و تورم نیز بالاست، بازار سرمایه از این محل منتفع و جریان نقدینگی به سمت بورس سرازیر می‌شود. در چنین شرایطی به علت کاهش هر روزه ارزش ریال، مردم ترجیح می‌دهند سرمایه خود را به سهام تبدیل کنند.