پرهیز از افراط و تفریط
به ظاهر رسیدن به پنج هزارمین شماره برای بسیاری از روزنامه‌ها در این دنیا اتفاق غیرمعمولی به‌شمار نمی‌آید، ولی این رقم برای روزنامه‌های غیردولتی در ایران می‌تواند با ارزش و نقطه امید باشد. «دنیای‌اقتصاد» ماموریت اصلی خود را به‌عنوان رسانه‌ای خبری- تحلیلی بسط و ترویج دانش اقتصادی با هدف افزایش رفاه و کاهش فقر و البته پایبندی به اصول «اقتصاد رقابتی» گذاشته است. دفاع از رقابتی بودن اقتصاد را فلسفه بنیادین و همواره ثابت خود دانسته است. در جامعه‌ای که با گذشت نزدیک به یکصد و هشتاد سال از انتشار نخستین روزنامه‌هایش، متاسفانه هنوز بنیان اقتصادی، حرفه‌ای و حقوقی مطبوعات، به آن درجه از استقلال و استحکام نرسیده که از دستبرد و گزند مداخله صاحبان قدرت و متولیان امور در امان بماند، از این بابت که «دنیای‌اقتصاد» به یکی از شفاف‌ترین و شیشه‌ای‌ترین رسانه‌های کشور تبدیل شده، قابل ستایش است.
در هر حال روزنامه «دنیای‌اقتصاد» امروز پنج هزارمین شماره خود را روی پیشخوان مطبوعات ارسال می‌کند. با خط‌مشی اقتصادی-کاری که برخلاف یک روزنامه سیاسی و ورزشی یا حتی فرهنگی و هنری امری سهل و ممتنع است. سهل است که می‌تواند هر روز و هر هفته به گزارش‌ها و اخبار بازارها و موضوعات اقتصادی بپردازد و فغان برآورد که چرا وضع چنین است و چنان نیست. سخت و ممتنع است به این علت که از آغاز قرار بود راز عقب‌ماندگی کشور را برملا کند و به طرح مسائل اساسی توسعه و رفاه بپردازد.
«دنیای‌اقتصاد» در طول عمر پربرکتش البته همواره نقش آگاهی‌بخش و نویددهنده خود در متن رویدادها و تحولات اقتصادی ایران و جهان را حفظ کرده و در بزنگاه‌ها، تاثیرگذار هم بوده است و این تاثیرگذاری را در کنار انتخاب زبانی علمی و منطقی اقتصادی به دور از بداخلاقی‌های رایج پیش برده است. از افتادن به ورطه افراط و تفریط، رویاپردازی‌های متوهمانه راست و چپ و رادیکالیسم از هر نوعش، که سکه رایج این روزهای دنیای مجازی شده است، برکنار مانده است. گرچه بازی در میانه میدان و ابتکار عمل‌هایی از این دست در برابر اینرسی و لختی توده‌ها بسیار دشوار می‌نماید. در زمانه‌ای پرتلاطم که امنیت شغلی و معیشتی، اولویت نخست هر خانواده و هریک از مردم است، افق‌گشایی، اعتمادسازی و ایجاد امید اجتماعی کاری است کارستان و پرهزینه. آسان نبوده ولی روزنامه کارنامه روشن و موفقی داشته است. اهمیت این موفقیت نیز زمانی بیشتر می‌شود که علاوه بر پایبندی بر اصول، به عهدی که با خوانندگانش از ابتدا بسته بود، وفادار ماند.
همواره خلاقیت و نوآوری دارد؛ همین خلاقیت‌ها باعث می‌شود نسبت به روزنامه‌های دیگر و نه فقط روزنامه‌های حوزه اقتصادی یک سر و گردن بالاتر باشد و مخاطبان بیشتری جذب کند. به هر روی مخاطب‌یابی و مخاطب‌سازی مهم است. اساسا سرچشمه قدرت رسانه مخاطبان هستند. در واقع رسانه بدون مخاطب بالذات وجود ندارد.
مزیت «دنیای‌اقتصاد» با توجه به وابستگی‌اش به بخش‌خصوصی این است که اسیر وسوسه قدرتمند کردن وجه بنگاهد‌اری و کاسبی یا تسخیر بازار آگهی‌های رنگارنگ نشده و وجه ژورنالیسم خود را به فراموشی نسپرده است؛ به همین علت آسیب‌پذیری‌اش را به حداقل رسانده و توانسته جایگاه خود را در طراز اول روزنامه‌نگاری ایران تثبیت کند.
برخلاف تصور کلیشه‌ای برخی پیروان اقتصاد رقابتی که ارزش و نقشی برای گروه‌های اجتماعی تهیدست قائل نیستند و شهروند را عنصر اقتصادی دارای سلسله مراتب می‌بینند که بالا و پایین دارد یعنی کاملا طبقه‌بندی می‌شود و شهروند درجه دو که فرصت و قدرت رقابت ندارد پس طرد می‌شود و از این طریق سیاست به کلی به حال تعلیق درمی‌آید، پس انسان اقتصادی مطیع است، کار سیاسی نمی‌کند، آدمی است که شرایط را می‌پذیرد و چندان در بند تغییر آن نیست، اما «دنیای‌اقتصاد» ضمن پایبندی به اصول اقتصاد رقابتی به تبعیض میان شهروندان و درجه بندی آنها به یک و دو اعتقاد ندارد. در میان مقالات و گزارش‌های خود به‌وضوح از حقوق برابر شهروندان دفاع و به برابری ذاتی انسان‌ها احترام می‌گذارد.
«دنیای‌اقتصاد» در نزدیک به دو دهه عمر خود، مروج گفتمانی بود که عدالت را از مسیر شفافیت و رقابت دنبال می‌کند و مردم توانمند را بر دولت امدادرسان ارجح می‌داند. این گفتمان اکنون طرفدارانی جدی‌تر از پیش در جامعه ایران دارد و «دنیای‌اقتصاد» در این افزونی، سهم موثری داشته است.
