تغییر جایگاه رسانههای چاپی فردای «دنیایاقتصاد»
به این ترتیب رسانههای چاپی نقشی فراتر از یک بنگاه اقتصادی را ایفامیکنند. اما این بنگاه اقتصادی مانند هر بنگاه اقتصادی دیگری دچار ویژگی «چرخه عمر» است. چرخه عمر رابطهای میان عمر و سطح بلوغ یک سازمان با عملکرد آن سازمان است. بر اساس این مفهوم با افزایش عمر سازمان، ویژگیهایی در رفتار سازمانها یا نظام اداری آنها مشاهده میشود که رویهای عمومی است. اما پژوهشهای مربوط به رابطه چرخه عمر نکات دیگری را نیز آشکار میسازد. یکی از مهمترین این ویژگیها رابطه فناوری است با چرخه عمر.به این ترتیب فناوریها ویژگیهای خود را بر سازمانها و حتی ساختار سازمانی تحمیل میکنند. وقتی یک فناوری در حال رشد است سازمانهایی که بر این اساس به فعالیت مشغول هستند، ویژگیهای آن حوزه را به خود میگیرند. برای همین بود که روزنامهها بخش چاپ و بهترینهایشان چاپخانه داشتند. روزگاری کیهان و اطلاعات و آیندگان در ایران برای خودشان چاپخانه داشتند؛ بعدترها که روزنامه همشهری پیشران تغییر روزنامهنگاری شد برای مدتی و با آن چاپ رنگیاش این تغییر را فریاد میزد، نیاز به چاپخانه ویژه خودش را داشت. از این منظر بود که فناوری چاپ و بنگاه اقتصادی با هم پیوند خورده بودند.
زمانی که فناوری به انتهای چرخه عمر خود میرسد، سازمانها و نهادهایی که فعالیتهایشان بر اساس آن فناوری است نیز ناچار به اعمال تغییرات میشوند و احتمالا برخی مجبور به ترک میدان نبرد شوند. به این ترتیب است که این روزها که با ظهور فناوری اطلاعات ناچار سربار این تغییرات فناورانه بر سر روزنامهها و روزنامهنگارها تخریب میشود، روزنامهها مجبور به تغییرات پایهای در کل فرآیندشان میشوند. رقابت امروز روزنامهها با بازیگران نوپدیدی است که شامل شبکههای اجتماعی، اپلیکیشنها و پلتفرمهای فروش کتاب و نشریه و حتی پادکستها میشوند. روزنامهها با رشد فناوری اطلاعات ناچار به تغییر رویهها و فعالیتهایشان هستند.روزنامه دنیایاقتصاد بیش از یک روزنامه نماد قابل احترامی است از بنگاهی اقتصادی (و نه خیریهای و نهادی مستقیم و غیرمستقیم وابسته به بودجه عمومی)، تولیدکننده دانش و اطلاعات (و نه صرفا بازنشرکننده آن) و دارای کارکردهای چندگانه (انتشارات کتاب و برگزاری رویدادها) که در روزگار سخت امروز نه تنها تاب آورده است، بلکه میتواند تبدیل به نهادی برای ارتقای هوشمندی در دنیای فردا شود.از این منظر است که «دنیایاقتصاد» تنها یک روزنامه نیست، بلکه میتواند بازیگری باشد که هم از فناوری اطلاعات برای نقشآفرینی خود بهعنوان رسانهای قوی بهره ببرد و هم حوزه فناوری اطلاعات را برخوردار از محتوای جذاب کند. این رابطه دوسویه است که هم میتواند به کمک روزنامهای مانند «دنیایاقتصاد» بیاید تا برای مخاطب امروزین که به شبکههای اجتماعی و شنیدن پادکست عادت دارد، بر دایره این مخاطبان بیفزاید، هم از سوی دیگر با محتوای ارزشمند خود به گسترش و تقویت فضای مجازی یاری برساند.
به این ترتیب شاید تصور آینده زیر برای «دنیایاقتصاد» دور و بلندپروازانه نباشد:دنیایاقتصاد بنگاهی است که پادکستهای تخصصی اقتصادی را پشتیبانی میکند تا هم فرهنگ عمومی اقتصادی ارتقا یابد و هم زمینه گفتوگو میان متخصصان اقتصادی فراهم آید. «دنیایاقتصاد» با برگزاری رویدادهای تخصصی محتوای یک تلویزیون اینترنتی را فراهم میآورد. نهادی که بزرگترین سامانه دادهای را برای پژوهشگران ایجاد میکند.به امید آنکه روزی چنین روزنامهای تبدیل به نهاد تولید محتوا در اقتصاد دیجیتال شود.