برای رفع کامل بیماری کرونا خیز برداشته‌ایم
پویا فرهت از چگونگی توسعه مسوولیت‌های اجتماعی میگوید
مسوولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها در چند بخش تقسیم می‌شود؛ رویکرد بنگاه‌ها نسبت به این موضوع چگونه باید باشد؟
از دیدگاه هلدینگ دارویی تامین مسوولیت اجتماعی قطعاً پرداخت مالی به تنهایی نیست؛ زیرا این موضوع از دید ما ساده‌ترین و بی‌اهمیت‌ترین شیوه کمک‌رسانی است که فقط پرداخت به صورت مالی انجام شود و این پرداخت در نهایت برای بخش‌هایی با مقاصد آنها مورد استفاده قرار گیرد؛ زیرا در کنار تاثیرگذاری اندک این شیوه برای مسوولیت اجتماعی، این موضوع باعث مشکل قانونی نیز خواهد شد زیرا باید پرداخت‌ها در مجموعه گروه دارویی تامین در مجامع عمومی مورد تصویب قرار بگیرد تا مشکل قانونی پیش نیاید؛ از دید ما مسوولیت اجتماعی این است که داروی باکیفیت با قیمت مناسب در اختیار بخش بزرگی از جامعه قرار بگیرد و اینکه بنگاه‌های اقتصادی را که شامل شرکت‌های دارویی هستند، به نحوی اداره کنیم که همواره روبه‌جلو و در حال توسعه باشند و در مسیر پیشرفت حرکت کنند.
این بزرگ‌ترین مسوولیت اجتماعی ماست زیرا ۱۰ هزار نفر به‌طور مستقیم در شرکت‌های زیرمجموعه دارویی تامین در حال فعالیت هستند که با احتساب خانواده‌های این پرسنل حدود ۵۰ هزار نفر از مجموعه دارویی تامین ارتزاق می‌کنند.
از دید ما بزرگ‌ترین مسوولیت اجتماعی دارویی تامین زنده نگه داشتن و پویایی شرکت‌های زیرمجموعه ماست. این همان رویکردی است که در شرایط شیوع ویروس کرونا نیز توانستیم در حرکتی جهادگونه و در مدت زمان کوتاه نیازهای دارویی را برطرف کرده و مواد ضدعفونی‌کننده را در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهیم.
اکنون سه ماه بسیار سخت را برای مقابله با ویروس کرونا پشت سر گذاشتیم. گروه دارویی تامین (تی‌پی‌کو زیرمجموعه شستا) چطور توانست تیم خود را در این راه بسیج کند؟
به دستور مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) در هلدینگ دارویی تامین (تی‌پی‌کو)، در هفته اول بهمن‌ماه و با اوج گرفتن بحران در چین، با ایجاد ستاد بحران کرونا در عالی‌ترین سطح شروع به فعالیت و برنامه‌ریزی برای اقدامات درمانی و پیگیرانه کردیم. با تشکیل یک ستاد به این منظور، احتمالات مختلف را بررسی کرده و اولویت‌بندی برای انجام امور توسط واحدهای مختلف صورت پذیرفت. قرار شد ضمن توجه کافی به سلامتی پرسنل شرکت‌های تابعه تی‌پی‌کو، در قبال سلامت جامعه هم به وظایف خودمان عمل کنیم. مسوولیت اجتماعی امری اجتناب‌ناپذیر است و در مورد کرونا حتی فراتر از آن عمل کردیم. با ظرفیت‌سنجی به‌عمل‌آمده، برآورد کردیم در صورت بروز «همه‌گیری» چه تغییراتی در خطوط تولید باید داده شود و چه محصولاتی در خطوط کارخانه‌های ما قابلیت تولید دارند. علاوه بر آن، پروتکل‌های بهداشت و ایمنی مربوطه را هم تهیه کرده و پس از اعلام رسمی همه‌گیری، ضمن ابلاغ این دستورالعمل‌ها شروع به آموزش نیروها کردیم. همزمان با این اقدامات در خطوط تولید شرکت‌های زیرمجموعه به تولید نیازهای جامعه در این زمینه پرداختیم.
هماهنگی برای تهیه و تولید دارو و مواد ضدعفونی‌کننده چطور ایجاد شد؟ تا چه حد برای این موضوع آمادگی داشتید؟
همان‌طور که گفتم ما نیروهای خود را پیش از همه‌گیری بسیج کرده بودیم. از آنجا که داروهای مورد نیاز در آن زمان و حتی همین حالا تا حد زیادی مبهم بود و قطعیتی وجود نداشت، تلاش کردیم روی مواد اولیه‌ای که در آن زمان در پروتکل‌های اولیه دارویی ویروس کرونا دیده می‌شد، متمرکز شویم. داروهایی مثل کلروکین و هیدروکسی کلروکین و... که باید برای تولید آنها برنامه‌ریزی انجام می‌گرفت. از طرف دیگر با توجه به خطوط تولیدی مجهز در شرکت‌های زیرمجموعه خود توانایی بالایی برای تولید مواد ضدعفونی‌کننده داشتیم، بنابراین به سرعت برای تولید گسترده روی تولید این موارد تمرکز کردیم.
برای تولید مواد ضدعفونی و داروهای مورد نیاز چالشی هم پیش رو بود؟ آیا برای تامین مواد اولیه تولید، کمبودی نداشتید؟
ببینید! قطعاً برای مجموعه‌ای که تا پیش از این، تجربه تولید این‌گونه مواد را نداشته است، چالش‌های متعددی پیش‌رو بود. برخی از چالش‌هایی که در این شرایط با آنها مواجه شدیم عبارت بود از عدم صدور حواله خرید اتانول توسط مراجع قانونی و کمبود مواد اولیه از جمله الکل، کاربوپل، کربومر و حتی برخی مواد اولیه دارویی مثل کلروکین، کمبود ظروف بسته‌بندی محلول و ژل و نبود ارز برای واردات برخی مواد اولیه داروها.
به این چالش‌ها باید صدور بخشنامه‌های متناقض را هم اضافه کرد؛ با این وصف ما در صف مقدم قرار گرفتیم و بی‌وقفه ضمن رفع موانع، به تامین آنی مواد ضدعفونی‌کننده که نیاز شدید جامعه بود و بسیاری را مضطرب کرده بود، پرداختیم؛ با اراده جمعی که در مجموعه وجود داشت توانستیم با سرعت مطلوب و در اولین فرصت التهابات ناشی از کمبود مواد و محلول‌های ضدعفونی‌کننده را برطرف کنیم. لازم می‌دانم همین‌جا از تمامی همکارانم در مجموعه شرکت‌های گروه تشکر کنم که با اقدامات جهادی در چنین روزهای سختی، یار و یاور مردمشان بودند.
میزان تولیدات شرکت‌های گروه دارویی تامین تا چه حد برای تامین نیاز کشور کافی بود؟
با توجه به پراکندگی جغرافیایی شرکت‌های زیرمجموعه تی‌پی‌کو خوشبختانه توانستیم محصولات تولیدشده را با گستردگی خوبی در کشور توزیع کنیم، به‌ویژه در مناطق کمتر برخوردار، مقادیری بیشتر از مایحتاج بهداشتی مورد نیاز توسط شرکت‌های ما توزیع شد. اجازه بدهید چند آمار ارائه دهم؛ تولید ۷۳۰ هزار لیتر محلول و ژل ضدعفونی‌کننده دست (بر پایه الکل)، تولید هشت میلیون و ۵۹۰ هزار لیتر محلول ضدعفونی‌کننده سطوح (بر پایه آب اکسیژنه یا آب ژاول)، تولید ۵/ ۵ میلیون عدد قرص کلروکین فسفات، تولید ۱۳ تن ماده مؤثره هیدروکسی کلروکین، تولید ۱۹ تن ماده مؤثره آزیترومایسین و توزیع دو میلیون و ۶۰۰ هزار عدد ماسک در سراسر کشور، بخشی از عملکرد شرکت‌های زیرمجموعه گروه دارویی تامین است و همچنان برخی از تولیدات ما در خطوط شرکت‌های زیرمجموعه ادامه دارد؛ در یک کلام در توصیف آنچه در این سه ماه گذشت می‌توانم بگویم همه با هم دست‌به‌دست دادیم و یک کار جهادی کم‌نظیر رخ داد که حمایت دکتر رضوانی‌فر، مدیرعامل شستا را هم در پشت خود داشت و ارقامی که ثبت شد، یک رکورد بی‌نظیر برای کشور بود.
در کنار تولیدات مورد نیاز بحث توزیع و رساندن به‌موقع دارو و مواد ضدعفونی‌کننده نیز بسیار مهم بود؛ این مقوله را چطور ساماندهی کردید؟
با توجه به هماهنگی‌های انجام‌شده و پیگیری‌های دکتر رضوانی‌فر مدیرعامل شستا، هر سه شرکت توزیع داروهای انسانی تی‌پی‌کو (یعنی شرکت توزیع داروپخش، شرکت پخش اکسیر و شرکت پخش هجرت) بدون هیچ‌گونه محدودیتی دارو و سایر اقلام موجود در سبد خود را در تمامی مراکز درمانی کشور توزیع کردند و خدمات خودشان را در سراسر ایران بدون وقفه به ویژه در استان‌های بیشتر درگیر به انجام رساندند. می‌دانید که، مراکز پخش ما حتی در ایام عید نوروز هم بدون تعطیلی به کار خودشان ادامه دادند.
شرکت‌های زیرمجموعه در این دوران با توجه به نوع ویروس کرونا چه نوآوری‌ها و فعالیت‌های جدیدی را ساماندهی کردند؟
کار اصولی ما، در مورد بیماری‌های همه‌گیری مثل کرونا بسیار پیچیده و زمان‌بر است. یعنی نمی‌توان انتظار داشت در مدتی کوتاه، یک نوآوری بتواند برای مقابله با بیماری در سطحی وسیع به کمک جامعه بیاید. اما این به معنی بالا بردن دست‌ها و متوقف شدن فعالیت‌ها نیست. مجموعه شرکت‌های ما با تجربه و توان دانشی که دارند در حال کار بر روی آخرین یافته‌های دارویی دنیا هستند تا حداقل بتوانیم در صورت اثبات اثربخشی هرکدام از آنها، با فاصله کوتاهی از دنیا به توانایی تولید آن در داخل کشور دست پیدا کنیم؛ و این موضوعی قابل انجام و اثبات است.
این نوع از بسیج عمومی بی‌سابقه بوده، نقش گروه دارویی تامین را در این خدمات‌رسانی چطور ارزیابی می‌کنید؟ نقاط ضعف و قوت در چه بخش‌هایی بود؟
با توجه به دستور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و گزارش‌گیری‌های روزانه مدیرعامل شستا کار جهادی کم‌نظیری صورت گرفت و می‌توان گفت که نقش همکاران ما هم بسیار محسوس بود و به نوعی فداکاری کرده‌اند. جامعه هم ناگهان به خودش آمد و یک بسیج عمومی جدی شکل گرفت. ما در این بحران به اندیشمندان و محققان خودمان تکیه کردیم و نتیجه‌اش را هم دیدیم. تولید این مقدار مواد ضدعفونی‌کننده و میلیون‌ها عدد از داروهای مختلف برای این بحران ثابت کرد که صنعت داروی کشور و به‌ویژه تی‌پی‌کو، توانایی روبه‌رو شدن با بحران‌های سلامت و بهداشت را دارند. قطعاً نقاط قابل بهبود زیادی هم وجود دارد که گروه ما روی آنها کار خواهد کرد و کرونا واقعاً تلنگری بود برای همه.
فکر می‌کنم باید به انعطاف‌پذیرتر کردن خطوط تولید بیش از گذشته فکر کنیم و برای مقابله با بحران‌های احتمالی آینده، برنامه‌ریزی‌ها باید دقیق‌تر شود. برای مدیریت بهتر همپوشانی‌ها، ایجاد ذخیره‌های لازم در مواد و... هم باید تامل و برنامه‌ریزی کرد.
با توجه به همه‌گیری ویروس کرونا در شهرهای مختلف که خیلی بیشتر نیازمند خدمت‌رسانی بودند چه اقداماتی برای حفاظت از نیروی انسانی و پرسنل تی‌پی‌کو و شستا در شرکت‌های تولیدی انجام دادید؟
در این زمینه هم اقدامات مناسبی انجام شد و از نحوه عملکردمان راضی هستیم؛ زیرا خوشبختانه هیچ‌یک از همکاران ما، شخصاً آسیبی ندیدند. اقدامات بسیاری در زمینه حفظ نیروی انسانی صورت گرفته که فقط به تعدادی از این اقدامات اشاره‌ای گذرا می‌کنم:
انجام آزمایش غربالگری از کارکنان، پایش وضعیت سلامت کارکنان و انجام تب‌سنجی کارکنان در بدو ورود و حین کار، همچنین شناسایی افراد مشکوک و دارای علائم سرماخوردگی و جلوگیری از ورود این افراد و ارجاع به مراکز درمانی و ارائه مرخصی با حقوق جهت بهبود وضعیت سلامت این افراد، تهیه وسایل حفاظت فردی نظیر ماسک، دستکش لاتکس و الزام کلیه کارکنان به استفاده از آنها، شیفتی شدن پرسنل، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در محیط کار، تهیه محلول و ژل ضدعفونی‌کننده جهت خانواده‌های کارکنان، انجام ضدعفونی اماکنی نظیر سرویس‌های بهداشتی، حمام، رختکن، سرویس ایاب و ذهاب کارکنان، رستوران و آشپزخانه، آسانسورها به‌صورت روزانه، حذف سیستم ثبت اثر انگشتی کارکنان و جایگزین کردن سیستم کارت‌زنی جهت کاهش انتقال آلودگی، حذف جلسات غیرضروری و... .
آیا اقدامات نوآورانه برای رسیدن به داروهای موثر برای رفع این بیماری ادامه خواهد داشت؟ به عنوان مثال برای سال جاری چه داروهای جدیدی آماده خواهید کرد؟
بله قطعاً؛ ما با تمام قوا در حال تلاش هستیم تا خودمان را به بالاترین سطح آمادگی برسانیم. در حال حاضر داروهای مختلفی در پایپ‌لاین شرکت‌های ما وجود دارند که در صورت موفقیت‌آمیز بودن مراحل پیش‌تولید، آنها را در دستور کار تولید خواهیم گذاشت. همچنین تولید مواد ضدعفونی‌کننده را تا هر زمان که مردم عزیزمان به آنها نیاز دارند، ادامه خواهیم داد. مطمئنیم با تجربیاتی که کسب کردیم در سال جاری و در کنار مردم کرونا را شکست خواهیم داد.
مهم‌ترین چالش‌ها و مشکلاتی که در صنعت داروسازی وجود دارد چیست؟ در هلدینگ دارویی تامین برای رفع این موانع چه اقداماتی انجام داده‌اید؟
با توجه به قابلیت‌هایی که در شرکت‌های زیرمجموعه هلدینگ دارویی تامین وجود دارد طی یک سال گذشته برنامه‌ریزی‌های فشرده‌ای را داشته‌ایم تا در کنار افزایش سهم بازار، سودآوری مناسبی را شاهد باشیم. تولید در صنعت دارو بسیار سخت شده است و علت بیشترین مشکلات حوزه داروسازی را می‌توان مشکلات مربوط به تولید، تامین مواد اولیه و اقلام بسته‌بندی خارجی دانست. از سال گذشته که مشکلات بسیاری در خصوص تامین مواد اولیه ایجاد شد، تصمیم گرفتیم برای مقابله با مشکلات زنجیره تامین، مدت زمان تامین مواد مورد نیازمان را طولانی‌تر کنیم و حجم خرید مواد را هم افزایش دهیم. علاوه بر این راهکارها سعی کردیم موجودی و دپوی انبارهایمان را برای اقلام مورد نیاز در حد مناسبی قرار دهیم و برنامه‌ریزی دقیقی در این رابطه داشتیم که شرکت‌های گروه با هیچ‌گونه کمبودی مواجه نشود و بتوان موجودی انبارها را به موقع تامین کرد.
در حال حاضر، اقلام مختلف را با توجه به نوع ماده برای بازه‌های زمانی مختلف از چند ماه تا یک سال در انبارها نگهداری می‌کنیم. مدت زمان نگهداری، قیمت محصولات و همچنین شرایط خرید از کشورهای صادرکننده از جمله عواملی هستند که نشان می‌دهند مواد مختلف را برای چه مدت باید خریداری کنیم. تدارک به موقع در زنجیره تامین برای شرکت‌های ما بسیار مهم است و همین موضوع راهکار مقابله با مشکلات تهیه به موقع مواد محسوب می‌شود.
