غیرقابل انکار
فولاد در زندگی روزمره مردم چه نقشی دارد؟
در سال ۲۰۰۸ چینیها ۲۸ درصد از فولاد خام جهان را تولید میکردند و بیش از ۳۶ درصد از فولاد جهان را مصرف میکردند. شاید بسیاری از مردم اینگونه تصور کنند که در فرآیند تولید، نفت با اختلاف فراوان نسبت به دیگر مواد اولیه در صدر قرار دارد. اما واقعیت این است که همان اندازه که نفت در تولید و رشد اقتصادی نقش دارد، فولاد هم از اهمیت برخوردار است. در سال ۲۰۱۸، بعد از چین، بزرگترین مصرفکننده فولاد، مجموعه دیگر کشورهای آسیایی (به جز چین و هند و خاورمیانه) هستند که ۱۰ درصد از فولاد جهان را مصرف میکنند. بعد از کشورهای آسیایی (به جز چین و هند و خاورمیانه) نوبت به اتحادیه اروپا (شامل ۲۸ کشور) میرسد. این ۲۸ کشور روی هم ۹/ ۹ درصد از فولاد جهان را مصرف میکنند. باز هم لازم به ذکر است که منظور از مصرف آشکار فولاد یا تقاضای فولاد در اینجا، تولید فولاد به علاوه خالص واردات فولاد منهای خالص صادرات فولاد در هر کشور یا منطقه است. کشورهای عضو نفتا شامل کانادا، ایالات متحده و مکزیک (۳/ ۸ درصد)، کشورهای خاورمیانه و قاره آفریقا (۸ درصد)، هند (۶/ ۵ درصد) و ژاپن (۸/ ۳ درصد) در ردههای بعدی قرار دارند.
یکی از بنیادیترین چیزهایی که پیشرفت بشر و پیشرفت صنایع در ۱۰۰ سال گذشته مدیون آن بوده، فولاد است و انجمن جهانی فولاد عقیده دارد که طی ۱۰۰ سال آینده، فولاد همانقدر در پیشرفت بشر و صنایع اهمیت دارد که در قرن گذشته اهمیت داشته است. پیش از این در مورد مصرف آشکار فولاد (ASU) در کشورها و مناطق مختلف جهان گفتیم. بد نیست اشارهای هم به سرانه مصرف آشکار فولاد در کشورهای جهان کنیم. به نظر شما کدام کشور بیشترین سرانه مصرف آشکار فولاد (ASU) یا همان سرانه تقاضای فولاد در جهان را دارد؟ شاید بگویید چون چین ۴۸ درصد از فولاد جهان را مصرف میکند، سرانه مصرف آشکار فولاد در چین نیز در صدر قرار دارد. اما جمعیت ۴/ ۱ میلیاردنفری این کشور باعث شده که از نظر سرانه مصرف آشکار فولاد در جهان، این کشور در جایگاه پنجم باشد. کره جنوبی با سرانه مصرف آشکار فولاد معادل ۱۰۴۹ کیلوگرم در سال ۲۰۱۸ در صدر قرار دارد. بعد از کره جنوبی، امارات با سرانه مصرف آشکار فولاد معادل ۸۳۳ کیلوگرم در جایگاه بعدی است. تایوان سوم، جمهوری چک چهارم و چین پنجم است. سرانه مصرف آشکار فولاد در این سه کشور در سال ۲۰۱۸ به ترتیب معادل ۷۵۲ کیلوگرم، ۷۰۳ کیلوگرم و ۵۴۸ کیلوگرم است.
قطر، اسلوونی، ژاپن، سنگاپور، جمهوری اسلواکی، آلمان، اتریش، ایتالیا، لهستان، کانادا، سوئد، استونی، رژیم صهیونیستی، بلژیک- لوکزامبورگ، ترکیه، فنلاند، کویت، سوئیس، مالزی، اسپانیا و ایالات متحده در جایگاههای بعدی قرار دارند. همچنین بعد از آمریکا، کشورهای عمان، هلند، مجارستان، قبرس، روسیه، هنگکنگ، تایلند، پرتغال، لیتوانی، دانمارک، عربستان سعودی و ایران قرار دارند. سرانه مصرف آشکار فولاد (ASU) یا همان سرانه تقاضای فولاد در ایران در سال ۲۰۱۸ معادل ۲۳۹ کیلوگرم بود. بگذارید نگاهی به سرانه مصرف آشکار فولاد در ایران از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸ بیندازیم. دادههای انجمن جهانی فولاد نشان میدهد که تقاضای فولاد هر ایرانی در سال ۲۰۰۰ معادل ۱۴۶ کیلوگرم بود. پنج سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۵ این عدد به ۱۸۹ کیلوگرم رسید. در سال ۲۰۰۰ سرانه ASU در ایران ۲۶۶ کیلوگرم بود. طی دو دهه گذشته، سرانه مصرف آشکار فولاد در سال ۲۰۱۱ در بالاترین سطح خود یعنی ۲۸۳ کیلوگرم قرار داشت. از سال ۲۰۱۱ به بعد سرانه مصرف آشکار فولاد در ایران رو به کاهش گذاشت بهطوری که در سال ۲۰۱۵ به ۲۵۱ کیلوگرم و در سال ۲۰۱۸ به ۲۳۹ کیلوگرم رسید.
روند سرانه مصرف آشکار فولاد در جهان شباهت زیادی به ایران دارد. بهطوری که این دو خط روند (از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۸) همگام با هم پیش رفتهاند. البته سرانه ASU در ایران نسبت به میانگین جهانی، در بعضی از سالها مانند سال ۲۰۱۱ حتی ۸۵ کیلوگرم بیشتر بوده است. سرانه مصرف فولاد در ایالات متحده در سال ۲۰۰۰ میلادی ۴۲۶ کیلوگرم بود. این رقم تا سال ۲۰۰۹ بهطور قابل توجهی کاهش یافت و به ۱۹۳ کیلوگرم رسید. اگرچه سپس رو به افزایش گذاشت بهطوری که در سال ۲۰۱۸، سرانه مصرف آشکار فولاد در ایالات متحده آمریکا، ۳۰۵ کیلوگرم بود. سرانه ASU در چین در سال ۲۰۰۰ معادل ۹۶ کیلوگرم بود. این عدد تقریباً همواره در حال افزایش بوده است بهطوری که در سال ۲۰۰۵ معادل ۲۶۱ کیلوگرم، در سال ۲۰۱۰ معادل ۴۲۹ کیلوگرم، در سال ۲۰۱۵ معادل ۴۷۷ کیلوگرم و در سال ۲۰۱۸ معادل ۵۸۴ کیلوگرم بود. کره جنوبی نیز کشوری است که از نظر سرانه مصرف آشکار فولاد همواره در صدر بوده است. در سال ۲۰۰۰ سرانه ASU در کره جنوبی ۸۰۸ کیلوگرم بود. این عدد در سال ۲۰۰۵ معادل ۹۶۷ کیلوگرم، در سال ۲۰۱۰ معادل ۱۰۵۷ کیلوگرم، در سال ۲۰۱۵ معادل ۱۰۹۷ کیلوگرم و در سال ۲۰۱۸ معادل ۱۰۴۹ کیلوگرم بود.