هادی شهابیان
گاهی مردم برای خرید سازهای گرانقیمت چند میلیون تومان به صورت اینترنتی می‌پردازند

شاید تا چند سال پیش حرف زدن درباره خرید اینترنتی یک کالا در ایران نه تنها موضوعی عجیب بود بلکه خیلی‌ها را شگفت زده می‌کرد. مردم باورنمی کردند روزی خواهد رسید که در شهری دور یا نزدیک پشت سیستم رایانه شان بنشینند و با فشار دادن چند دکمه، کالاهای مورد نیازشان را سفارش دهند و چند روز بعد هم در خانه تحویلش بگیرند. این اتفاق افتاد و با ورود اینترنت به زندگی آدم‌ها بسیاری چیزها زیر سایه این غول عجیب و غریب قرار گرفت. اگرچه هنوز درصد زیادی از جامعه با اینترنت غریبه هستند و در زندگی روزمره سروکاری با آن ندارند اما این طورکه پیش می‌رود تا چند سال آینده پدیده اینترنت سایه بزرگش را روی زندگی آن دسته از مردم هم خواهد انداخت. همانطور که در طول این سال‌ها عابربانک‌ها نقشی اساسی در کارهای روزمره ایفا کرده‌اند و آدم‌ها به جای ایستادن در صف‌های طویل بانک، پشت دستگاه عابر بانک می‌ایستند و کارهایشان را انجام می‌دهند و مجبور به استفاده از این سیستم شده‌اند، استفاده از اینترنت هم همگانی خواهد شد.


همزمان با رشد این تکنولوژی در ایران و قابلیت‌های فراوانش، فروشگاه‌های اینترنتی هم کم‌کم چراغ‌هایشان را روشن کرده‌اند و حالا بسیاری از کاربران کالا‌های مورد نیاز خود را از طریق این فروشگاه‌ها تهیه می‌کنند. خرید اینترنتی این امکان را برای خریدار فراهم می‌کند تا در مدت زمانی بسیار کوتاه و صرف زمان و هزینه رفت و آمد و... در خانه‌اش بنشیند و محصولش را سفارش دهد و در خانه تحویلش بگیرد. همه چیز روی صفحه مانیتور نمایان است.حتی می‌تواند محصولات چند فروشگاه را از نظر شکل و شمایل و قیمت با هم مقایسه کند و بعد به انتخاب نهایی برسد. یعنی خیلی راحت در محیط آرام خانه همان چیزی را تهیه کند که پیش ترها باید کلی وقت و انرژی می‌گذاشت و آخرش هم شاید به نتیجه مناسب نمی‌رسید. فروشگاه‌های اینترنتی برای آنهایی که در شهرهای کوچک‌تری زندگی می‌کنند نقش مهم‌تری را ایفا می‌کنند، چرا که خیلی‌ها همواره مجبور بودند حداقل یکی دو روز وقت بگذارند تا به شهرهای بزرگتری برسند و کالای مورد نیازشان را خریداری کنند. حالا اما آن مسیرهای کلافه‌کننده راه و روزها وشب‌های گاه سرگردانی از بین رفته است. به قول معروف از پوست شیر تا جان آدمیزدا در این فروشگاه‌های مجازی پیدا می‌شود و چون رقابت هم زیاد است قیمت‌ها تا اندازه زیادی نسبت به مغازهای سنتی پایین‌تر است. حالا چرا این گزارش را برای صفحات موسیقی این شماره انتخاب کرده‌ایم دلیلش روشن است. گسترش فروشگاه‌های اینترنتی سازها. کافی است فروشگاه ساز را در یک جست‌وجوگر تایپ کنید تا با مشاهده نتایجش متوجه شوید خرید اینترنتی سازهای موسیقی تا چه اندازه رواج پیدا کرده است.درباره استقبال مردم هم نتیجه بسیار روشن است. اگر استقبالی درمیان نبود فروشگاه‌های اینترنتی آلات موسیقی این گسترش پیدا نمی‌کرد. قضیه عرضه و تقاضا است. حتما تقاضا زیاد بوده که چنین اتفاقی افتاده است.


فروشگاه‌های حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای مجازی
سازهای ایرانی وغیر ایرانی در بسیاری از فروشگاه ها یک بخش از محصولات آن فروشگاه را تشکیل می‌دهند، اما فروشگاه هایی هم وجود دارند که تخصصی‌تر کار می‌کنند و فقط ابزارآلات موسیقی را در اختیار مشتریانشان قرار می‌دهند. در بیشتر فروشگاه‌های حرفه‌ای‌، هم سازهای ایرانی پیدا می‌شود و هم ساز‌های خارجی. البته فروشگاه‌های کمی هم وجود دارند که تخصصی‌تر فعالیت می‌کنند. مثلا فقط سه تار و تار و سنتور می‌فروشند یا در جایی دیگر انواع گیتار و ساز دهنی و فلوت و پیانو محصولات آن را شکل می‌دهند. در یکی از این فروشگاه‌های اینترنتی که هم سوپر مارکت دارد و هم لوازم یدکی ماشین و چیزهای عجیب و غریب دیگر ساز هم به فروش می‌رسد. در این مغازه مجازی دست دوم سازهایی که نام برده شد به فروش می‌رسد. در هر بخش نمونه‌هایی از سازها با ذکر قیمت به ردیف چیده شده‌اند. رنج قیمت سازهای آن گروه هم در کنار سایت نوشته شده است. مثلا سازهای دهنی بین 10هزار تومان قیمت‌گذاری شده‌اند که نمونه ده هزار تومانی آن سازدهنی Happy Color Harp‎است و نمونه گران‌ترش ساز دهنی Chromatic Meisterklasse‎ که با قیمت 687 هزار تومان به فروش می‌رسد. سازهای دیگری همچون پیانو وگیتار که سازهای گرانی به حساب می‌آیند هم در این سایت گاهی با قیمت چند میلیون تومان برای فروش به نمایش گذاشته شده‌اند. در مقابل سایت غیر تخصصی ذکر شده سایت تخصصی عارف هم وجود دارد که فقط ساز می‌فروشد. سازهای ایرانی، غیر ایرانی ، کتاب های آموزشی، انواع جعبه‌های ساز، پایه و میز سنتور و... محصولات این سایت هستند. در این فروشگاه در قسمت مربوط به هرساز تاریخچه‌ای از آن ساز هم نوشته شده تا مشتری مبتدی بتواند انتخاب راحت‌تری داشته باشد. سازها در دسته‌های مختلف تقسیم شده‌اند و عده‌ای از کاربران به آنها باستاره نمره داده‌اند. احتمالا این طوری خواسته‌اند کیفیت و میزان رضایت مشتری‌های قبلی خودشان را درباره آن محصول نشان دهند.
چه ضمانتی وجودارد؟
خرید ساز برای آنهایی که می‌خواهند به هنر موسیقی روی بیاورند از اهمیت زیادی برخوردار است. معمولا هنرجوهای موسیقی سازهایشان را با هماهنگی استاد خود تهیه می‌کنند. ساز خوب ویژگی‌های خاص خودش را دارد که شناختن و تشخیص آن کار آدم‌های مبتدی نیست. هنرجوها معمولا بسته به بودجه‌ای که برای این کار در نظر گرفته‌اند نوع ساز خود را انتخاب می‌کنند.
در فروش اینترنتی خریدار توجه به مشخصات یک ساز و مشورت گرفتن از اهل به انتخاب نهایی می‌رسد. در صورتی که نکته مهم برای خرید ساز صدادهی مناسب و جنس آن است که در مورد سازهای ایرانی توجه به شرایط آب و هوایی محل زندگی خریدار هم مهم است. چون در خرید اینترنتی مشتری نمی‌تواند ساز را ببیند و از کیفیت آن مطلع شود مشکل مهمی پیش رو دارد. در این رابطه یکی از مراکز تخصصی فروش آلات موسیقی ایرانی هدف از راه‌اندازی آن فروشگاه را فروش آلات موسیقی استاندارد و مورد تایید نوازندگان حرفه‌ای به علاقه‌مندان ذکر کرده است. این فروشگاه توضیح داده است که امکان سوء استفاده از مشتری را به صفر می‌رساند و تمام سازهایی که در سازکده عرضه می‌شوند مورد تایید اساتید همان ساز است که امکان مشورت هنرجویان با این اساتید میسر است. این سایت توضیح داده است ضمانت خرید هم برای مشتری انجام می‌دهد و تمامی سازهایی که در فروشگاه عرضه می‌شوند دارای ضمانت کیفیت از نظر صدادهی و کیفیت خوب ساختاری هستند. خدمات پس از فروش سازها تا یک سال خریداران را تنها نمی‌گذارد و تنها با یک تماس می‌توانند از خدمات ما استفاده کنند. این خدمات شامل ارسال قطعات لازم یا ارسال تعمیرکار برای تعمیر یا تعویض قطعات آسیب‌دیده ساز مشتریان در تهران و ارسال پستی قطعات برای شهرستانی‌ها است.
چگونه سفارش می‌دهند؟
روش خرید بیشتر فروشگاه‌های مجازی یکسان است. در این فروشگاه‌ها نوع ساز انتخاب می‌شود و مبلغ به شماره حساب‌هایی که اعلام شده واریز و بعد از 48 ساعت یا کمی بیشتر محصول به آدرس خریدار ارسال می‌شود. در بعضی از فروشگاه‌ها هم مبلغ خرید بعد از ارسال محصول دریافت می‌شود اما گزینه اول رایج‌تر است. احتمالا چون کد پیگیری و نام فروشنده در دسترس مشتری قرار دارد امکان پیگیری هم وجود خواهد داشت. در غیر این صورت آیا تضمینی وجود دارد که خریدار به چیزی که سفارش داده برسد؟


همان طور که ذکر شد خرید ساز به صورت اینترنتی مزایا و معایب خودش را دارد.آدمی که می‌خواهد گاهی چند میلیون برای خرید یک ساز غیر ایرانی بپردازد باید خیلی ریسک پذیر باشد که دل بزند به دریا و چشم بسته سازی را سفارش بدهد که صدایش را نشنیده و از نزدیک آن را ندیده است. بی‌تردید خیلی‌ها در چند وقت اخیر به خرید اینترنتی ساز روی آورده‌اند که این همه فروشگاه مجازی در اینترنت سبز شده‌اند. شاید فروش اینترنتی راه خوبی برای مشتریان سازهای ارزان باشد که ضرر چندانی متوجه آنها نمی‌شود اما خرید سازهای گران قیمت از این فروشگاه‌ها هنوز گزینه مناسبی به نظر نمی‌رسد مگر آنکه در آینده تمهیداتی برای اطمینان خریدار در نظر گرفته شود. درحال حاضر خرید ساز به شکل اینترنتی فقط اعتماد یک طرفه است. اعتمادی که به نظر می‌رسد بین علاقه‌مندان موسیقی درحال شکل‌گیری است، چراکه در بسیاری از همین فروشگاه‌ها، تعداد مهمانان آنلاین بین ساعت دو تا پنج صبح که این گزارش نوشته می‌شد صد تا صد و پنجاه نفر ذکر شده بود.