نقش آیین و سنت در گذرگاههای نیاسـر - ۳ اسفند ۹۱
سارا فدایی
کاشان را با هوای گرم و کویر میشناسند و اماکن تاریخیاش! از کاشان بیشتر نام ابیانه به گوش ما خورده است و خانه بروجردیها، طباطباییها و عامریها و پیش از آنها حمام فین کاشان، اما در این شماره از ویژهنامه دنیایاقتصاد میخواهیم سری به شهر دیگری از این بهشت گردشگران بزنیم، نیاسر و جاذبههای طبیعی و تاریخیاش. میگویند نیاسر در همه فصول سال زیبایی خاص خود را دارد. اگر در اواسط اسفند تا اواخر فروردین مقصدتان نیاسر باشد، میتوانید شکوفههای بادام و زردآلو و هلو را در باغهای آن ببینید، در اردیبهشت نیاسر لالهگون میشود و از آن تاریخ تا اواخر خرداد فصل گلابگیری و جشنواره است.
کاشان را با هوای گرم و کویر میشناسند و اماکن تاریخیاش! از کاشان بیشتر نام ابیانه به گوش ما خورده است و خانه بروجردیها، طباطباییها و عامریها و پیش از آنها حمام فین کاشان، اما در این شماره از ویژهنامه دنیایاقتصاد میخواهیم سری به شهر دیگری از این بهشت گردشگران بزنیم، نیاسر و جاذبههای طبیعی و تاریخیاش. میگویند نیاسر در همه فصول سال زیبایی خاص خود را دارد. اگر در اواسط اسفند تا اواخر فروردین مقصدتان نیاسر باشد، میتوانید شکوفههای بادام و زردآلو و هلو را در باغهای آن ببینید، در اردیبهشت نیاسر لالهگون میشود و از آن تاریخ تا اواخر خرداد فصل گلابگیری و جشنواره است.
سارا فدایی
کاشان را با هوای گرم و کویر میشناسند و اماکن تاریخیاش! از کاشان بیشتر نام ابیانه به گوش ما خورده است و خانه بروجردیها، طباطباییها و عامریها و پیش از آنها حمام فین کاشان، اما در این شماره از ویژهنامه دنیایاقتصاد میخواهیم سری به شهر دیگری از این بهشت گردشگران بزنیم، نیاسر و جاذبههای طبیعی و تاریخیاش. میگویند نیاسر در همه فصول سال زیبایی خاص خود را دارد. اگر در اواسط اسفند تا اواخر فروردین مقصدتان نیاسر باشد، میتوانید شکوفههای بادام و زردآلو و هلو را در باغهای آن ببینید، در اردیبهشت نیاسر لالهگون میشود و از آن تاریخ تا اواخر خرداد فصل گلابگیری و جشنواره است. در تابستان میوهها میرسند؛ پاییز فصل برگریزان است و در زمستان نیز برف و باران جلوهای زیبا به این شهر میدهد. مینیبوس در دشت میراند، عدهای از همراهانمان سرگرم گفتوگو و بقیه درگیر طبیعتی که از قاب پنجره مینیبوس به چشم میخورد، از کاشان راه افتادهایم به سمت نیاسر؛ در گزارش سفرها و سایتها خواندهایم که هوای نیاسر به نسبت دیگر مناطق کاشان سردتر است و آبشاری که طراوات خاصی به آن منطقه داده است. راهنما میگوید آب آبشار از تالار اسکندریه در چارتاقی سرچشمه میگیرد؛ دو سوم این آب به آبشار و دشت نیاسر میریزد و بقیه به محله نو میرود. اما نیاسر تنها به واسطه این آبشار و هوای خوشش معروف نیست، جشن گلابگیری در این شهر و آثار تاریخی نیز به همان نسبت در نیاسر حائز اهمیت هستند. از جمله این آثار میتوان به کاخ صفوی، آتشکده، برج دیده بانی، چهارتاقی، پناهگاه زیرزمینی و نیایشگاهی که امروزه به مسجد تبدیل شده است، اشاره کرد. همچنین آیین قربانی کردن گاو آذینبندی شده در عید قربان و جشنهای اسفندی از دیگر جاذبههایی هستند که این شهر را بهعنوان یک مقصد ایدهآل برای گردشگران
تبدیل کرده است.
غار نیاسر
غار نیاسر مجموعهای است که طی قرنها مغفول مانده و در منابع تاریخی نامی از آن برده نشده بود. باستانشناسان معتقدند عمر این غار که در 30 کیلومتری شمال غرب کاشان واقع شده است، به دوره پارتیان بازمیگردد. به گفته آنها، اقوام پارتی از این غار دستساز به عنوان معبد و محلی برای انجام امور مذهبی که باید در تاریکی مطلق انجام میشده، سود میبردند. طول دالانهای این غار که از آن به غار ویس یا ریس نیز یاد میکنند نزدیک به 2500متر است، در حالی که عرض آن کمتر از یک متر است. این غار سه طبقه و دو کانال دارد. غار حلقوی شامل دو مدخل و هفت اتاق میشود که به طبقههای زیرین وصل میشود و غار افقی نیز چهار مدخل دارد. اگر قصد بازدید از این غار را دارید، به شما توصیه میکنیم وسایل پیشرفته غارنوردی را به همراه داشته باشید و حتما با راهنما درون آن بروید. ماجراجویی در این غار بدون تجهیزات و راهنما میتواند سفر شما را با مخاطرات جدی مواجه کند.
آتشکده نیاسر
میگویند اولین آتشکدهای که ساسانیان بنا کردند آتشکده نیاسر بود که به دست اردشیر بابکان ساخته شد. ساختمان این آتشکده به شکل مربع و از سنگ و گچ ساخته شده است. طی سالها بعد و با ورود اسلام، گنبد این آتشکده فروریخت؛ پس از آن بود که سقف آن را به شکل گنبدهای دوره اسلامی بازسازی کردند. کمی پایینتر این آتشکده، چشمه اسکندر قرار گرفته است. به گفته کارشناسان دلیل قرارگرفتن آتشکده در کنار چشمه تاریخی، پرستش آناهیتا یا الهه باروری در آن بوده است. در کتاب «آیین مهر» نیز میخوانیم: «آب در آیین میترا دارای اهمیت فراوانی است، یکی از آداب مهریدینان شست و شو و غسل بوده و برای شرکت در مراسم ستایش مهر، افراد ملزم بودند تا مدت چند شبانه روز، مطابق با آدابی خود را شستوشو دهند و متحمل ضربات تازیانه گردند. در مهرابهها یا چاه آب وجود داشت و یا چشمههای جوشان، به همین دلیل کف مهرابهها جوی حفر میکردند.» اگر گذرتان به این آتشکده و چشمه اسکندر افتاد، خوب است نگاهی به بازی ماهیهای کوچک و بزرگ سیاه رنگ در چشمه داشته باشید.
حمام تاریخی نیاسر
از نظر کارشناسان تاریخ حمام تاریخی نیاسر به دوره صفوی برمیگردد. نکته جالب درباره این حمام محل تامین آب آن است که از آبشار تامین میشود. سوخت این حمام از هیزم بوده و خزینه نیز در آن وجود دارد. ورودی هشت ضلعی حمام توسط دالانهایی از خارج آن جدا شده است. اگر میخواهید از نزدیک ببینید در سدههای پیشین مردم در چه جایی نظافت میکردند، کافی است سری به این حمام تاریخی بزنید.
باغ تالار و عمارت کوشک
نگاهی اجمالی به تمام نیاسر با آن همه جاذبه تنها از باغ تالار مقدور است، تالارباغی است از دوره ساسانی و عمارتهایی که به مرور زمان فروریختهاند. تنها عمارت باقی مانده در این باغ که به عمارت کوشک معروف است، به دوره صفوی بازمیگردد. در آن دوره شهر را با مشعل و آتش فراوان روشن میکردند و شاه از فراز عمارت به آن مینگریست. شما نیز میتوانید حس پادشاهان آن زمان را با رفتن به باغ تالار درک کنید. در این باغ آب چشمه اسکندریه جاری است که از آنجا به آبشار میریزد.
درهای دو کوبه و آیینهای نیاسر
اگر آنقدر وقت دارید که پس از بازدید از این آثار گشتی نیز در شهر داشته باشید، نگاهی به درها بیندازید، خواهید دید که درها دو کوبه دارد، یکی برای خانمها و یکی برای آقایان تا زنان خانه بدانند آنکه بر در میکوبد محرم است یا نامحرم. در کنار آنها گل میخهایی با گلهای هشت پر، دوازده پر و بیست و چهار پر به چشم میخورند که نشانی از الهه آبها دارند. این گلها در نقش قالیها و گاه مزار اهالی نیز پیداست که نشان از گذر سنت باستان پس از هزارها سال در این خطه از خاک ایران دارد.
کاشان را با هوای گرم و کویر میشناسند و اماکن تاریخیاش! از کاشان بیشتر نام ابیانه به گوش ما خورده است و خانه بروجردیها، طباطباییها و عامریها و پیش از آنها حمام فین کاشان، اما در این شماره از ویژهنامه دنیایاقتصاد میخواهیم سری به شهر دیگری از این بهشت گردشگران بزنیم، نیاسر و جاذبههای طبیعی و تاریخیاش. میگویند نیاسر در همه فصول سال زیبایی خاص خود را دارد. اگر در اواسط اسفند تا اواخر فروردین مقصدتان نیاسر باشد، میتوانید شکوفههای بادام و زردآلو و هلو را در باغهای آن ببینید، در اردیبهشت نیاسر لالهگون میشود و از آن تاریخ تا اواخر خرداد فصل گلابگیری و جشنواره است. در تابستان میوهها میرسند؛ پاییز فصل برگریزان است و در زمستان نیز برف و باران جلوهای زیبا به این شهر میدهد. مینیبوس در دشت میراند، عدهای از همراهانمان سرگرم گفتوگو و بقیه درگیر طبیعتی که از قاب پنجره مینیبوس به چشم میخورد، از کاشان راه افتادهایم به سمت نیاسر؛ در گزارش سفرها و سایتها خواندهایم که هوای نیاسر به نسبت دیگر مناطق کاشان سردتر است و آبشاری که طراوات خاصی به آن منطقه داده است. راهنما میگوید آب آبشار از تالار اسکندریه در چارتاقی سرچشمه میگیرد؛ دو سوم این آب به آبشار و دشت نیاسر میریزد و بقیه به محله نو میرود. اما نیاسر تنها به واسطه این آبشار و هوای خوشش معروف نیست، جشن گلابگیری در این شهر و آثار تاریخی نیز به همان نسبت در نیاسر حائز اهمیت هستند. از جمله این آثار میتوان به کاخ صفوی، آتشکده، برج دیده بانی، چهارتاقی، پناهگاه زیرزمینی و نیایشگاهی که امروزه به مسجد تبدیل شده است، اشاره کرد. همچنین آیین قربانی کردن گاو آذینبندی شده در عید قربان و جشنهای اسفندی از دیگر جاذبههایی هستند که این شهر را بهعنوان یک مقصد ایدهآل برای گردشگران
تبدیل کرده است.
غار نیاسر
غار نیاسر مجموعهای است که طی قرنها مغفول مانده و در منابع تاریخی نامی از آن برده نشده بود. باستانشناسان معتقدند عمر این غار که در 30 کیلومتری شمال غرب کاشان واقع شده است، به دوره پارتیان بازمیگردد. به گفته آنها، اقوام پارتی از این غار دستساز به عنوان معبد و محلی برای انجام امور مذهبی که باید در تاریکی مطلق انجام میشده، سود میبردند. طول دالانهای این غار که از آن به غار ویس یا ریس نیز یاد میکنند نزدیک به 2500متر است، در حالی که عرض آن کمتر از یک متر است. این غار سه طبقه و دو کانال دارد. غار حلقوی شامل دو مدخل و هفت اتاق میشود که به طبقههای زیرین وصل میشود و غار افقی نیز چهار مدخل دارد. اگر قصد بازدید از این غار را دارید، به شما توصیه میکنیم وسایل پیشرفته غارنوردی را به همراه داشته باشید و حتما با راهنما درون آن بروید. ماجراجویی در این غار بدون تجهیزات و راهنما میتواند سفر شما را با مخاطرات جدی مواجه کند.
آتشکده نیاسر
میگویند اولین آتشکدهای که ساسانیان بنا کردند آتشکده نیاسر بود که به دست اردشیر بابکان ساخته شد. ساختمان این آتشکده به شکل مربع و از سنگ و گچ ساخته شده است. طی سالها بعد و با ورود اسلام، گنبد این آتشکده فروریخت؛ پس از آن بود که سقف آن را به شکل گنبدهای دوره اسلامی بازسازی کردند. کمی پایینتر این آتشکده، چشمه اسکندر قرار گرفته است. به گفته کارشناسان دلیل قرارگرفتن آتشکده در کنار چشمه تاریخی، پرستش آناهیتا یا الهه باروری در آن بوده است. در کتاب «آیین مهر» نیز میخوانیم: «آب در آیین میترا دارای اهمیت فراوانی است، یکی از آداب مهریدینان شست و شو و غسل بوده و برای شرکت در مراسم ستایش مهر، افراد ملزم بودند تا مدت چند شبانه روز، مطابق با آدابی خود را شستوشو دهند و متحمل ضربات تازیانه گردند. در مهرابهها یا چاه آب وجود داشت و یا چشمههای جوشان، به همین دلیل کف مهرابهها جوی حفر میکردند.» اگر گذرتان به این آتشکده و چشمه اسکندر افتاد، خوب است نگاهی به بازی ماهیهای کوچک و بزرگ سیاه رنگ در چشمه داشته باشید.
حمام تاریخی نیاسر
از نظر کارشناسان تاریخ حمام تاریخی نیاسر به دوره صفوی برمیگردد. نکته جالب درباره این حمام محل تامین آب آن است که از آبشار تامین میشود. سوخت این حمام از هیزم بوده و خزینه نیز در آن وجود دارد. ورودی هشت ضلعی حمام توسط دالانهایی از خارج آن جدا شده است. اگر میخواهید از نزدیک ببینید در سدههای پیشین مردم در چه جایی نظافت میکردند، کافی است سری به این حمام تاریخی بزنید.
باغ تالار و عمارت کوشک
نگاهی اجمالی به تمام نیاسر با آن همه جاذبه تنها از باغ تالار مقدور است، تالارباغی است از دوره ساسانی و عمارتهایی که به مرور زمان فروریختهاند. تنها عمارت باقی مانده در این باغ که به عمارت کوشک معروف است، به دوره صفوی بازمیگردد. در آن دوره شهر را با مشعل و آتش فراوان روشن میکردند و شاه از فراز عمارت به آن مینگریست. شما نیز میتوانید حس پادشاهان آن زمان را با رفتن به باغ تالار درک کنید. در این باغ آب چشمه اسکندریه جاری است که از آنجا به آبشار میریزد.
درهای دو کوبه و آیینهای نیاسر
اگر آنقدر وقت دارید که پس از بازدید از این آثار گشتی نیز در شهر داشته باشید، نگاهی به درها بیندازید، خواهید دید که درها دو کوبه دارد، یکی برای خانمها و یکی برای آقایان تا زنان خانه بدانند آنکه بر در میکوبد محرم است یا نامحرم. در کنار آنها گل میخهایی با گلهای هشت پر، دوازده پر و بیست و چهار پر به چشم میخورند که نشانی از الهه آبها دارند. این گلها در نقش قالیها و گاه مزار اهالی نیز پیداست که نشان از گذر سنت باستان پس از هزارها سال در این خطه از خاک ایران دارد.
ارسال نظر