چگونه از وقوع زلزله باخبر شویم؟ - ۲ شهریور ۹۱
برخی نهادهای دولتی و عمومی همچون سازمان مدیریت بحران شهر تهران (وابسته به شهرداری‌تهران) و مرکز تحقیقات مسکن و ساختمان (وابسته به وزارت راه‌وشهرسازی) مدعی شده‌اند دستگاه‌هایی اختراع کرده‌اند که می‌تواند چند ثانیه قبل از وقوع زلزله‌بزرگ در تهران، ساکنان این شهر و همین‌طور دستگاه‌های مسوول همچون آب‌وفاضلاب، اداره برق و شرکت گاز را از آمدن زلزله مطلع کند. آن‌طور که این دو نهاد می‌گویند: دستگاه هشداردهنده زلزله تنها چند ثانیه قبل از وقوع زلزله از روی موج P که با آمدن زلزله در زیرزمین ساطع می‌شود، فرکانس ارتعاش و حرکت گسل‌ها را تشخیص می‌دهد و علامت هشدار را اعلام می‌کند.
این در حالی است که طی دو سه سال گذشته هر بار که در تهران تعداد قابل توجهی زلزله خفیف آمده، این دستگاه‌ها به مردم یا به شرکت‌های آب و برق و گاز هشداری نداده‌اند و مشخص نیست که آیا این دستگاه‌ها واقعاً چنین کارکردی دارند یا اینکه قرار است داشته باشند!
در این باره زلزله‌شناسان و گروهی از کارشناسان موسسه ژئوفیزیک با انتقاد از چنین خبرهایی به صراحت وجود و اختراع دستگاه هشداردهنده زلزله در کشور را رد می‌کنند و معتقدند: هنوز در کشور تکنولوژی هشدار زلزله به وجود نیامده است.
صرف‌نظر از این اخبار ضدونقیض، برای اطلاع قبلی از وقوع زلزله راهی وجود دارد که ساکنان ساختمان‌ها اگر تیزبین باشند و هر لحظه احتمال وقوع زلزله را در ذهن‌شان تقویت کنند، می‌توانند دو سه ثانیه قبل از زلزله، از آمدن آن مطلع شوند.
تجربه زمین‌لرزه در داخل آپارتمان نشان داده اولین قسمتی که قبل از سایر قسمت‌ها تکان می‌خورد، تجهیزات معلق چسبیده به سازه اصلی ساختمان هستند.
در شروع زمین‌لرزه ابتدا زمین شروع به لرزیدن می‌کند که در این حالت ممکن است افراد در حالت ایستاده یا خوابیده روی تخت (با فاصله از زمین) باشند و حرکت زمین را زیاد احساس نکنند.
همزمان با حرکت زمین، این در‌های ‌ اتاق‌خواب و لوسترها هستند که تکان می‌خورند و بعد از آنها، دیوارها و سایر تجهیزات موجود در خانه نظیر کمدها و قاب‌ عکس‌ها و لوازم خانه شروع می‌کنند به لرزیدن.
تصاویر دریافتی از دوربین مداربسته در داخل یک آپارتمان واقع در طبقه ششم یک برج مسکونی در تبریز که وقوع زلزله ۲۱ مرداد را به تصویر کشیده نشان می‌دهد درست یک ثانیه قبل از وقوع زمین‌لرزه، در اتاق تکان خفیفی خورد و سپس دیوار شروع به لرزیدن کرد و بعد از آن کتابخانه و میز تلویزیون لرزید؛ طوری که کتاب‌های موجود در قفسه کتابخانه ۵ ثانیه از اولین حرکت در اتاق خواب از داخل قفسه به زمین افتاد.
بنابراین اگر هوشیار باشید، ‌می‌توانید بلافاصله در لحظه وقوع زلزله، خود را به جای امن در داخل آپارتمان‌تان برسانید.