به جای شعاردادن کــارکـنید - ۲۶ مرداد ۹۱
مرجان قناد‌زاده
نباید یک طرفه به قاضی برویم. درست است که تولیدات اخیر رسانه خانگی مخصوصا سریال‌های خوش سر و شکلش توانسته اوضاع کساد این رسانه را تکانی بدهد و تهیه‌کنندگان زیادی را راضی نگه دارد. اما این تنها بخشی از ماجرا است. عرضه فیلم‌های خارجی با کیفیت، توزیع سریال‌های پرطرفدار ایرانی و خارجی و از آن طرف پخش فیلم‌های ایرانی از کانال‌های ماهواره‌ای و کپی‌های غیرمجاز باعث شده خیلی‌ها دیگر احساس نیازی به خرید دی وی دی فیلم‌های ایرانی نداشته باشند. این موضوعی است که تهیه‌کنندگان آثار سینمایی و همچنین رسانه‌های خانگی را نگران کرده است.
نباید یک طرفه به قاضی برویم. درست است که تولیدات اخیر رسانه خانگی مخصوصا سریال‌های خوش سر و شکلش توانسته اوضاع کساد این رسانه را تکانی بدهد و تهیه‌کنندگان زیادی را راضی نگه دارد. اما این تنها بخشی از ماجرا است. عرضه فیلم‌های خارجی با کیفیت، توزیع سریال‌های پرطرفدار ایرانی و خارجی و از آن طرف پخش فیلم‌های ایرانی از کانال‌های ماهواره‌ای و کپی‌های غیرمجاز باعث شده خیلی‌ها دیگر احساس نیازی به خرید دی وی دی فیلم‌های ایرانی نداشته باشند. این موضوعی است که تهیه‌کنندگان آثار سینمایی و همچنین رسانه‌های خانگی را نگران کرده است.
مرجان قناد‌زاده
نباید یک طرفه به قاضی برویم. درست است که تولیدات اخیر رسانه خانگی مخصوصا سریال‌های خوش سر و شکلش توانسته اوضاع کساد این رسانه را تکانی بدهد و تهیه‌کنندگان زیادی را راضی نگه دارد. اما این تنها بخشی از ماجرا است. عرضه فیلم‌های خارجی با کیفیت، توزیع سریال‌های پرطرفدار ایرانی و خارجی و از آن طرف پخش فیلم‌های ایرانی از کانال‌های ماهواره‌ای و کپی‌های غیرمجاز باعث شده خیلی‌ها دیگر احساس نیازی به خرید دی وی دی فیلم‌های ایرانی نداشته باشند. این موضوعی است که تهیه‌کنندگان آثار سینمایی و همچنین رسانه‌های خانگی را نگران کرده است. با سیدضیاء هاشمی در این باره و مشکلات و حواشی اطراف آن به گفت‌وگو نشسته‌ایم و از نگرانی‌هایش درباره آینده شنیدیم.
با توجه به اینکه شبکه نمایش خانگی در طول این سال‌ها دستخوش فراز و نشیب‌های بسیاری بوده، الان وضعیت فروش فیلم‌های سینمایی در این شبکه را چه طور ارزیابی می‌کنید؟
این شبکه در یکی دو سال اخیر دچار تحولات زیادی شده، تحولاتی که آسیب‌های جدی‌ای را متوجه این رسانه کرده است. به طور مثال، فیلم‌های سینمایی که در گیشه موفق بوده‌اند وقتی بعد از ۵-۶ ماه وارد این شبکه می‌شوند میزان فروششان تاسف‌آور است.
زمانی فروش فیلم‌هایی سینمایی در این شبکه بیشتر از درآمد آنها در زمان اکران عمومی شان بود، دلیل تغییر این وضعیت را چه می‌دانید؟
الان سالیانه نزدیک به ۵۰۰ تله فیلم برای تلویزیون ساخته می‌شود، تله فیلم‌هایی که برای جذب مخاطب تنها از یک هنرپیشه سینمایی در آنها استفاده می‌شود و به نظر من هیچ ارزش هنری دیگری ندارند. تولید انبوه این محصولات باعث می‌شود که سوژه‌های ما برای ساخت فیلم‌های سینمایی سوخته شوند و تماشاگر دیگر تمایلی به دیدن آنها نداشته باشد، تازه نکته جالب قضیه این است که تلویزیون این تله‌ها را به عنوان فیلم سینمایی پخش می‌کند!
یعنی تنها این ماجرا باعث افت فروش شده؟
نه. موضوع خود فیلم‌ها و پخش شدن از شبکه‌های ماهواره‌ای و کپی غیرمجاز و... هم هستند.
توزیع فیلم‌های خارجی در رسانه خانگی چطور؟ آیا دیدن این فیلم‌ها سلیقه مردم را عوض نکرده و تاثیری در فروش کمتر فیلم‌های سینمایی ایرانی نداشته؟
صد در صد. گستردگی فیلم‌های خارجی دوبله شده با کیفیت بسیار بسیار عالی رغبت به خرید فیلم‌های ایرانی را کم کرده. حتی اخیرا فیلم‌های خارجی سه‌بعدی هم به بازار آمده. خب طبیعی است که فیلم‌های ما با این هزاران نسخه فیلم‌های خارجی که بازار را در دست گرفته‌اند نمی‌توانند رقابت کنند. مساله ضربه زننده دیگر فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی است که در سال‌های اخیر برای این شبکه تولید می‌شوند.
یعنی شما با جریان ساخت سریال برای رسانه خانگی اساسا مخالف هستید؟
من نظرم این است که سریال‌ها باید از صدا و سیما پخش شوند و اصلا با این جریان به وجود آمده که کارگردانان تلویزیونی و سینمایی کارهایشان را برای این رسانه تولید می‌کنند، مشکل دارم. فکر می‌کنم هیچ جای دنیا هم این طور نباشد، شاید سریال‌هایی در شبکه ویدئویی‌شان عرضه شود، اما اینها همان مجموعه‌هایی هستند که قبلا از تلویزیون پخش شده‌اند و حالا نسخه ویدئویی‌شان به بازار آمده تا کسانی که آنها را تماشا نکرده اند بتوانند آنها را تهیه کنند، اتفاقی که پیش از این در ایران هم رایج بود.
پس به‌عنوان تهیه‌کننده هیچ‌گاه حاضر نیستید این تجربه را داشته باشید؟
همان‌طور که گفتم نه‌تنها با این مساله مخالفم بلکه معتقدم که جلوی این جریان باید گرفته شود. اینکه دلیل نمی‌شود هرکس به توافق مالی با صداوسیما نرسید سریالش را از شبکه خانگی پخش کند. اگر هم قصدشان از این کار بالا بردن سطح آگاهی مردم است، باید بدانند که این سیاست تنها توانسته سطح درآمد عده‌ای را زیاد کند و نه هیچ چیز دیگر.
با توجه به نبود حق کپی رایت در ایران به نظر شما اصلا سرمایه‌گذاری در شبکه خانگی ارزش دارد؟
قاچاق بزرگترین فساد فرهنگی است و متاسفانه بیشتر از همه هم دارد به بدنه سینما لطمه وارد می‌کند. در کشور ما اوضاع به گونه‌ای است که امکان قاچاق بسیار فراوان است. الان افراد زیادی در خانه‌هایشان می‌نشینند و با یک نرم‌افزار کامپیوتری ۵-۶ فیلم سینمایی را در یک دی وی دی جا می‌دهند و بعد در کوچه و خیابان به قیمت ۱۰۰۰ تومان می‌فروشند. خب سود زیادی هم به جیبشان می‌رود. واقعا با این معادله چگونه باید برخورد کرد؟
یعنی راهکارهای قانونی که برای محدود کردن بازار قاچاق به کار گرفته می‌شود، تاثیری بر این روند نداشته؟
از حق نگذریم پلیس در این زمینه خوب فعالیت می‌کند ولی مساله نبود قانون است. مثلا زمانی که پلیس این قاچاقچیان را شناسایی و دستگیر می‌کند، دستگاه قضایی هیچ قانونی در زمینه برخورد با آنها ندارد یا مجلس قانونی را برای جلوگیری از این ماجرا تصویب نمی‌کند به همین دلیل در بهترین شرایط از آنها یک جریمه نقدی جزئی گرفته می‌شود و بعد هم آزاد می‌شوند. بعد از این همه مدت که از بحث برخورد با قاچاقچیان سی دی می‌گذرد، تاکنون حتی یک نفر از آنها هم زندانی نشده است که این جای تاسف دارد.
بعضا می‌بینیم به فیلم هایی که اکران عمومی داشته‌اند، برای پخش در رسانه خانگی مجددا اصلاحاتی وارد می‌شود، دلیلش چیست؟
این مساله کاملا سلیقه‌ای است. ممکن است فیلمی که پروانه نمایش گرفته و چند ماه اکران عمومی داشته از نظر مسوولان رسانه خانگی نیازمند اصلاحاتی باشد. البته جریانات روز هم در این زمینه بی‌تاثیر نیست. شرایط روز به روز دارد تغییر می‌کند.
اما به هرحال تهیه‌کنندگان دارند از رسانه خانگی پول خوبی در می‌آورند!
نه از این خبرها هم نیست. اخیرا فیلم‌های ما را به شرط فروش می‌خرند یعنی اینکه به ما گفته می‌شود اگر این تعداد نسخه به فروش برسد فلان مبلغ به شما پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر به خاطر نبود راهکارهای نظارتی واقعا ما نمی‌توانیم بفهمیم دقیقا چه تعداد از فیلم‌هایمان خریداری شده، مخصوصا در شهرستان‌ها که فعالیت قاچاقچیان بیشتر است و به این ترتیب خب درآمد حاصله هم تعریف عجیب و غریبی پیدا می‌کند.
شما در مقام یک تهیه‌کننده و رییس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان راه‌حل بهبود این اوضاع را چه می‌دانید؟
اگر در کمیسیون‌های فرهنگی کارشان را درست انجام دهند، بخشی از مشکلات حل خواهد شد. الان می‌بینیم که برخی پرچم ضدارزش‌ها را بالا برده‌اند و از آن طرف افراد مختلف از ابتذال و فساد در سینما صحبت می‌کنند در حالی‌که مسائل دیگری دارد سینما را به نابودی می‌کشد. اگر هرکس مسوولیتی را که به او محول شده بادقت انجام بدهد وضع خیلی بهتر می‌شود. در غیر این صورت، معلوم می‌شود که و این حرف‌ها چیزی جز شعار نیست.
نباید یک طرفه به قاضی برویم. درست است که تولیدات اخیر رسانه خانگی مخصوصا سریال‌های خوش سر و شکلش توانسته اوضاع کساد این رسانه را تکانی بدهد و تهیه‌کنندگان زیادی را راضی نگه دارد. اما این تنها بخشی از ماجرا است. عرضه فیلم‌های خارجی با کیفیت، توزیع سریال‌های پرطرفدار ایرانی و خارجی و از آن طرف پخش فیلم‌های ایرانی از کانال‌های ماهواره‌ای و کپی‌های غیرمجاز باعث شده خیلی‌ها دیگر احساس نیازی به خرید دی وی دی فیلم‌های ایرانی نداشته باشند. این موضوعی است که تهیه‌کنندگان آثار سینمایی و همچنین رسانه‌های خانگی را نگران کرده است. با سیدضیاء هاشمی در این باره و مشکلات و حواشی اطراف آن به گفت‌وگو نشسته‌ایم و از نگرانی‌هایش درباره آینده شنیدیم.
با توجه به اینکه شبکه نمایش خانگی در طول این سال‌ها دستخوش فراز و نشیب‌های بسیاری بوده، الان وضعیت فروش فیلم‌های سینمایی در این شبکه را چه طور ارزیابی می‌کنید؟
این شبکه در یکی دو سال اخیر دچار تحولات زیادی شده، تحولاتی که آسیب‌های جدی‌ای را متوجه این رسانه کرده است. به طور مثال، فیلم‌های سینمایی که در گیشه موفق بوده‌اند وقتی بعد از ۵-۶ ماه وارد این شبکه می‌شوند میزان فروششان تاسف‌آور است.
زمانی فروش فیلم‌هایی سینمایی در این شبکه بیشتر از درآمد آنها در زمان اکران عمومی شان بود، دلیل تغییر این وضعیت را چه می‌دانید؟
الان سالیانه نزدیک به ۵۰۰ تله فیلم برای تلویزیون ساخته می‌شود، تله فیلم‌هایی که برای جذب مخاطب تنها از یک هنرپیشه سینمایی در آنها استفاده می‌شود و به نظر من هیچ ارزش هنری دیگری ندارند. تولید انبوه این محصولات باعث می‌شود که سوژه‌های ما برای ساخت فیلم‌های سینمایی سوخته شوند و تماشاگر دیگر تمایلی به دیدن آنها نداشته باشد، تازه نکته جالب قضیه این است که تلویزیون این تله‌ها را به عنوان فیلم سینمایی پخش می‌کند!
یعنی تنها این ماجرا باعث افت فروش شده؟
نه. موضوع خود فیلم‌ها و پخش شدن از شبکه‌های ماهواره‌ای و کپی غیرمجاز و... هم هستند.
توزیع فیلم‌های خارجی در رسانه خانگی چطور؟ آیا دیدن این فیلم‌ها سلیقه مردم را عوض نکرده و تاثیری در فروش کمتر فیلم‌های سینمایی ایرانی نداشته؟
صد در صد. گستردگی فیلم‌های خارجی دوبله شده با کیفیت بسیار بسیار عالی رغبت به خرید فیلم‌های ایرانی را کم کرده. حتی اخیرا فیلم‌های خارجی سه‌بعدی هم به بازار آمده. خب طبیعی است که فیلم‌های ما با این هزاران نسخه فیلم‌های خارجی که بازار را در دست گرفته‌اند نمی‌توانند رقابت کنند. مساله ضربه زننده دیگر فیلم‌ها و سریال‌های ایرانی است که در سال‌های اخیر برای این شبکه تولید می‌شوند.
یعنی شما با جریان ساخت سریال برای رسانه خانگی اساسا مخالف هستید؟
من نظرم این است که سریال‌ها باید از صدا و سیما پخش شوند و اصلا با این جریان به وجود آمده که کارگردانان تلویزیونی و سینمایی کارهایشان را برای این رسانه تولید می‌کنند، مشکل دارم. فکر می‌کنم هیچ جای دنیا هم این طور نباشد، شاید سریال‌هایی در شبکه ویدئویی‌شان عرضه شود، اما اینها همان مجموعه‌هایی هستند که قبلا از تلویزیون پخش شده‌اند و حالا نسخه ویدئویی‌شان به بازار آمده تا کسانی که آنها را تماشا نکرده اند بتوانند آنها را تهیه کنند، اتفاقی که پیش از این در ایران هم رایج بود.
پس به‌عنوان تهیه‌کننده هیچ‌گاه حاضر نیستید این تجربه را داشته باشید؟
همان‌طور که گفتم نه‌تنها با این مساله مخالفم بلکه معتقدم که جلوی این جریان باید گرفته شود. اینکه دلیل نمی‌شود هرکس به توافق مالی با صداوسیما نرسید سریالش را از شبکه خانگی پخش کند. اگر هم قصدشان از این کار بالا بردن سطح آگاهی مردم است، باید بدانند که این سیاست تنها توانسته سطح درآمد عده‌ای را زیاد کند و نه هیچ چیز دیگر.
با توجه به نبود حق کپی رایت در ایران به نظر شما اصلا سرمایه‌گذاری در شبکه خانگی ارزش دارد؟
قاچاق بزرگترین فساد فرهنگی است و متاسفانه بیشتر از همه هم دارد به بدنه سینما لطمه وارد می‌کند. در کشور ما اوضاع به گونه‌ای است که امکان قاچاق بسیار فراوان است. الان افراد زیادی در خانه‌هایشان می‌نشینند و با یک نرم‌افزار کامپیوتری ۵-۶ فیلم سینمایی را در یک دی وی دی جا می‌دهند و بعد در کوچه و خیابان به قیمت ۱۰۰۰ تومان می‌فروشند. خب سود زیادی هم به جیبشان می‌رود. واقعا با این معادله چگونه باید برخورد کرد؟
یعنی راهکارهای قانونی که برای محدود کردن بازار قاچاق به کار گرفته می‌شود، تاثیری بر این روند نداشته؟
از حق نگذریم پلیس در این زمینه خوب فعالیت می‌کند ولی مساله نبود قانون است. مثلا زمانی که پلیس این قاچاقچیان را شناسایی و دستگیر می‌کند، دستگاه قضایی هیچ قانونی در زمینه برخورد با آنها ندارد یا مجلس قانونی را برای جلوگیری از این ماجرا تصویب نمی‌کند به همین دلیل در بهترین شرایط از آنها یک جریمه نقدی جزئی گرفته می‌شود و بعد هم آزاد می‌شوند. بعد از این همه مدت که از بحث برخورد با قاچاقچیان سی دی می‌گذرد، تاکنون حتی یک نفر از آنها هم زندانی نشده است که این جای تاسف دارد.
بعضا می‌بینیم به فیلم هایی که اکران عمومی داشته‌اند، برای پخش در رسانه خانگی مجددا اصلاحاتی وارد می‌شود، دلیلش چیست؟
این مساله کاملا سلیقه‌ای است. ممکن است فیلمی که پروانه نمایش گرفته و چند ماه اکران عمومی داشته از نظر مسوولان رسانه خانگی نیازمند اصلاحاتی باشد. البته جریانات روز هم در این زمینه بی‌تاثیر نیست. شرایط روز به روز دارد تغییر می‌کند.
اما به هرحال تهیه‌کنندگان دارند از رسانه خانگی پول خوبی در می‌آورند!
نه از این خبرها هم نیست. اخیرا فیلم‌های ما را به شرط فروش می‌خرند یعنی اینکه به ما گفته می‌شود اگر این تعداد نسخه به فروش برسد فلان مبلغ به شما پرداخت خواهد شد. از طرف دیگر به خاطر نبود راهکارهای نظارتی واقعا ما نمی‌توانیم بفهمیم دقیقا چه تعداد از فیلم‌هایمان خریداری شده، مخصوصا در شهرستان‌ها که فعالیت قاچاقچیان بیشتر است و به این ترتیب خب درآمد حاصله هم تعریف عجیب و غریبی پیدا می‌کند.
شما در مقام یک تهیه‌کننده و رییس جامعه صنفی تهیه‌کنندگان راه‌حل بهبود این اوضاع را چه می‌دانید؟
اگر در کمیسیون‌های فرهنگی کارشان را درست انجام دهند، بخشی از مشکلات حل خواهد شد. الان می‌بینیم که برخی پرچم ضدارزش‌ها را بالا برده‌اند و از آن طرف افراد مختلف از ابتذال و فساد در سینما صحبت می‌کنند در حالی‌که مسائل دیگری دارد سینما را به نابودی می‌کشد. اگر هرکس مسوولیتی را که به او محول شده بادقت انجام بدهد وضع خیلی بهتر می‌شود. در غیر این صورت، معلوم می‌شود که و این حرف‌ها چیزی جز شعار نیست.
ارسال نظر