تقدیم به چین - ۱۱ آبان ۹۱
از پژو خبری نیست. خودروهای متعلق به این شرکت فرانسوی نیز در نبود قطعه، با کاهش تولید بی‌سابقه‌ای مواجه شده است. حال بازار ایران در شرایطی یکی از ستون‌های اصلی خود را از دست داده که ظاهرا کشور دیگری جزء چین آمادگی حضور فعالانه در این بازار را ندارد. تصور اینکه خودروهای چینی را جایگزین پژو فرانسه کنیم، برای بسیاری از مشتریان داخلی سخت به نظر می‌رسد، سختی آن هم از این بابت است که ایرانی جماعت کالای با کیفیتی از چین ندیده و همواره چینی‌ها را با جنس تقلبی شناخته است. هرچند دولتمردان چینی سعی دارند چنین افکاری را تغییر دهند و بازرگانان ایرانی را که علاقه‌مند به تجارت اجناس ارزان قیمت هستند مقصر چنین اتفاقی قلمداد کنند، اما در کل تغییر این افکار کمی مشکل به نظر می‌رسد. در این شرایط ایرانی‌ها نیز از سرمایه‌گذاری پژو طی دو دهه فعالیت در ایران محروم بودند و فقط از این شرکت خودروهایی با پلت‌فرم‌های قدیمی مشاهده کردند، این در حالی است که برند پژو، در همه جای دنیا شناخته شده است و با خودروسازان چینی قابل قیاس نیست. حال در این وانفسا که تولید برخی خودروهای با کیفیت داخلی کاهش و قیمت خودروهای با کیفیت وارداتی نیز افزایش یافته فرصتی برای عرض اندام چینی‌ها در صنعت خودروی ایران فراهم شده است. این را آمار گمرگ نیز تایید می‌کند به‌طوری که طبق آمار مذکور، طی شش ماهه نخست امسال، واردات خودروهای چینی 170 و تولید برخی از این خودروها نیز تا 281 درصد رشد داشته است. در این بین خودروسازان چینی نیز انگار نبض مشتریان ایرانی دستشان آمده است، شاید برخی از خودروهای تولیدی یا وارداتی آنها از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشند، اما تزیینات داخلی و روکش چرمی و سانروف و... که در خودروهای چینی به نحو احسن به‌کار گرفته می‌شود، به هر مشتری داخلی چشمک می‌زند. بنابراین این شرکت‌ها طی دو سه سال گذشته توانسته‌اند مشتریان ایرانی زیادی را به خود جذب کنند. اما قیمت این خودروها برخلاف دیگر اجناس چینی موجود در ایران خیلی هم ارزان نیست و حتی هم ردیف خودروهای داخلی رشد هم کرده‌ است، به‌طوری‌که با افزایش قیمت خودروهای داخلی در چند ماهه اخیر قیمت خودروهای چینی نیز افزایش قابل توجهی در بازار ایران داشته است. کارشناسان معتقدند دلیل این موضوع نه افزایش کیفیت این خودروها، بلکه کاهش تولید و عرضه خودروهای داخلی است. نگاهی به جدول رده‌بندی کیفی خودروهای سواری تولید داخل نیز این موضوع را تأیید می‌کند، به‌گونه‌ای که خودروهای چینی تولیدی در ایران معمولا در رتبه‌های میانی رو به پایین جدول رده‌بندی کیفی خودروها قرار دارند. اما نگاهی بیندازیم به خودروهای وارداتی و تولیدی شرکت‌های چینی در ایران. در حال حاضر محصولات خانواده MJ،MJ6 و MJ550 و خانواده جیلی دو خودروی چینی وارداتی به ایران (CBU) هستند. MJ خودرویی در کلاس مزدا 3 بوده و حجم موتور آن 1800 سی‌سی است. در حال حاضر قیمت رسمی MJ6 حدود 60 میلیون تومان و قیمت بازار آن حدود 80 میلیون تومان است. قیمت رسمی MJ550 هم حدود 59 میلیون تومان و قیمت بازار آن حدود 80 میلیون تومان است. جیلی نیز خودرویی در کلاس مگان 1600 سی‌سی است که قیمت رسمی آن حدود 37 میلیون تومان و قیمت بازار آن نیز به حدود 57 میلیون تومان رسیده است. جیلی و MJ6 تنها خودروهای چینی بازار ایران هستند که استانداردهای روز اروپا را پاس می‌کنند. اما درحوزه چینی‌های تولیدی در ایران شرکت کرمان موتور چند وقتی است که به جای فولکس گل خودروی توجوی (جک) را تولید می‌کند. توجوی خودرویی در کلاس پژو 206 تیپ 2 بوده و حجم موتور آن 1300 سی‌سی است.
در حال حاضر قیمت رسمی توجوی هاچ‌بک حدود ۲۴ و توجوی صندوق‌دار نیز ۲۵ میلیون تومان است، البته قیمت این خودروها در بازار آزاد به حدود ۲۹ میلیون تومان رسیده است. کرمان موتور لیفان ۶۲۰ را هم تولید می‌کند که نمونه جدید آن دارای حجم موتور ۱۸۰۰ سی‌سی بوده و تقریبا هم‌کلاس مگان ۱۶۰۰ سی‌سی‌ محسوب می‌شود. لیفان ۶۲۰ جدید اگرچه رسما حدود ۳۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان قیمت خورده اما نرخ بازار آن به حدود ۵۰ میلیون تومان رسیده است.
راین خودرو نیز خودروی ولیکس C30 را در دو مدل اتومات و دنده‌ای تولید می‌کند. هم‌اکنون قیمت مدل دنده‌ای ولیکس حدود 27 و اتومات آن 31 میلیون تومان است، این در حالی است که قیمت بازار ولیکس اتومات به حدود 35 و ولیکس دنده‌ای به حدود 31 میلیون تومان رسیده است. مدیران خودرو نیز انواع MVM،110، 315، 530 و ایکس‌33 را تولید می‌کند. در این خودروها نیز افزایش قیمت بازار ملموس است به‌عنوان مثال درحالی‌که قیمت رسمی MVMX33 معادل 41 میلیون و 640 هزار تومان است، اما قیمت بازار این خودرو به حدود 50 میلیون تومان رسیده است.
چینی‌های گران
در شرایطی که شرکت‌های اروپایی از سرمایه‌گذاری در صنعت خودرو ایران امتناع کرده و حاضر به پذیرش شرکت‌های ایرانی برای جوینت شدن نیستند، شرکت‌های چینی فرصت را غنیمت شمرده و خود را برای حضور گسترده در بازار ایران حتی آماده می‌کنند. در این شرایط ظاهرا نه کاری از دست دولتمردان برمی‌آید و نه خودروسازان چاره ای جزء پذیرش چینی‌ها ندارند. به اعتقاد یکی از کارشناسان صنعت خودرو اگر شرایط ایجاب می‌کند که خودروسازان چینی را در بازار ایران بپذیریم. پس بهتر است که وزارت صنعت و معدن و تجارت نظارت کیفی بر واردات یا تولید آنها داشته باشد تا به مصیبت اجناس بنجول چینی در ایران مواجه نشویم.