مهدی گلپایگانی
info@decodarkoob.com
رنگ‌های مکمل، هم طیف و خنثی
در ادامه مبحث کاربرد رنگ در دکوراسیون در این شماره قصد داریم به نحوه انتخاب درست رنگ بپردازیم. در مقوله رنگ‌ها چنانچه بتوانیم آن را به درستی بشناسیم می‌توانیم انتخاب خوبی برای کاربرد این عامل پر اهمیت در دکوراسیون داشته باشیم.

همیشه انتخاب درست مدیون شناخت کامل است، به این صورت می‌خواهیم به این سوال پاسخ دهیم که وقتی برای دکوراسیون خانه خود می‌خواهید رنگی را انتخاب کنید آن را به صورت علمی انتخاب کنید یا به صورت سلیقه‌ای؟
در کل سه رنگ اصلی وجود دارد؛ زرد، قرمز و آبی. از ترکیب دو رنگ آبی و زرد، رنگ سبز به وجود می‌آید و از ترکیب رنگ قرمز و زرد، رنگ نارنجی. آبی و قرمز هم با هم تشکیل رنگ بنفش می‌دهند.حال هر کدام از این سه رنگ که از سه رنگ اصلی ایجاد می‌شوند دو دسته جداگانه را شامل می‌شوند؛ در دسته اول دو رنگ سبز آبی و سبز زرد، در دسته دوم دو رنگ بنفش آبی و بنفش قرمز و در دسته سوم نارنجی زرد و نارنجی قرمز قرار می‌گیرند.


این رنگ‌ها در مجموع ۱۲ رنگ مداد رنگی را تشکیل می‌دهند. این رنگ‌ها نسبت به سایر رنگ ها، رنگ‌های پرکاربردتر هستند؛ مثلا نارنجی قرمز ترکیب‌های رنگ قهوه‌ای را تشکیل می‌دهند؛ نارنجی زرد، ترکیبات روشن‌تر قهوه‌ای را تشکیل می‌دهند؛ ۱۲ رنگ مداد رنگی هم از این ترکیبات حاصل شده است؛ حال هر کدام از این چرخه‌های رنگی در دزهای مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند که در نهایت ۱۸ میلیون رنگ موجود در طبیعت را تشکیل می‌دهند.
بهترین فرمول برای انتخاب رنگ مکمل
اما در انتخاب رنگ در دکوراسیون باید به چند موضوع توجه کرد، مثلا اگر رنگ محیط منزل شما نارنجی است، بهترین حالت برای انتخاب رنگ دوم چیست؟ نارنجی از دو رنگ زرد و قرمز تشکیل شده است که در واقع در این ترکیب رنگ، از سه رنگ اصلی، تنها رنگ آبی استفاده نشده است؛ پس بنابراین اگر رنگ آبی در کنار نارنجی استفاده شود مکمل بسیار خوبی خواهد بود.
به این ترتیب براساس یک قاعده کلی برای ست کردن رنگ‌ها در دکوراسیون اگر به دنبال یافتن رنگی مکمل برای رنگ مورد نظر خود هستید بهترین انتخاب این است که از رنگی(یکی از سه رنگ اصلی) به عنوان مکمل استفاده کنید که در ترکیب اصلی رنگ مورد نظر وجود نداشته باشد؛ به عنوان نمونه دیگر، اگر یک رنگ سبز زرد داشته باشیم، بهتر است برای تکمیل این رنگ از رنگ قرمز استفاده شود چون در ترکیبات اصلی، قرمز در تشکیل این دو رنگ دخالت نداشته است.


باید بگوییم که علاوه بر انتخاب رنگ مکمل، هر کدام از این رنگ‌ها می‌توانند با رنگ‌های زیرمجموعه خود هم ترکیب رنگ زیبایی برای دکوراسیون ایجاد کنند. در این مواقع که به اصطلاح رنگ‌ها را از یک طیف انتخاب می‌کنیم و دیگر به دنبال انتخاب رنگ مکمل نیستیم، رنگ را از گروه مربوط به خود انتخاب می‌کنیم. یعنی سبزآبی را با سبز زرد مورد استفاده قرار می‌دهیم؛ یا اگر قرمز در این ترکیبات رنگی بوده است از نارنجی‌های رو به قرمز یا همان رنگ قهوه‌ای استفاده می‌کنیم. دلیل اینکه در ترکیب رنگ‌ها کنار هم قرار دادن دو رنگ قهوه‌ای و سبز ترکیب زیبایی را خلق می‌کند همین مساله است.
از طبیعت الهام بگیرید!
این نوع ست کردن رنگ‌ها را اگر دقت کنید در طبیعت اجرا شده است مانند قرار گرفتن دو رنگ سبز و قهوه‌ای در کنار هم در خلقت یک درخت؛ بنابراین می‌توان برای ست کردن رنگ‌ها در دکوراسیون از طبیعت هم الهام گرفت. اگر این قانون ساده را در ذهن داشته باشد در هنگام انتخاب رنگ‌ها برای ست کردن وسایل منزل، درست انتخاب می‌کنید، بنابراین رنگ‌ها در دکوراسیون یا در طیف خاص خود یا گروه خاص خود مانند گروه سبزها، یا زردها یا ... انتخاب می‌شوند یا به صورت مکمل که به سادگی می‌توان آن را از طریق فرمولی که در بالا گفته شد انتخاب کرد.
مکمل‌های خنثی را بشناسید
از طرف دیگر، مجموعه رنگ‌های خاکستری از سفید، انواع خاکستری‌ها و مشکی که رنگ‌های خنثی گفته می‌شوند، چون خنثی هستند می‌توانند به عنوان مکمل در کنار همه رنگ‌ها قرار گیرند؛ به این معنا که این گروه از رنگ‌های خاکستری، در کنار هر رنگی مکمل خواهند بود؛ این گروه از رنگ‌های خنثی رنگ را تبدیل نمی‌کند؛ اما تکنیک بزرگ‌تری از ترکیب رنگ‌ها وجود دارد و آن این است که رنگ‌های خنثی یا همان گروه رنگ‌های خاکستری، وقتی در دل رنگ‌های دیگر مانند نارنجی یا سبز قرار بگیرد از فاصله دورتر مثلا فاصله‌ای که چشم نتواند این دو را از هم آنالیز کند و از هم تمیز دهد مثلا در فاصله دو متری، اگر در دل رنگ نارنجی قرار بگیرد به رنگ آبی به چشم می‌رسد یعنی همان رنگی که در ترکیب رنگ نارنجی از آن استفاده نشده است؛ یا مثلا خاکستری در دل رنگ سبز، قرمز به نظر می‌رسد. این یعنی اینکه خاکستری نقش رنگ مکمل را به بهترین حالت ممکن ایفا می‌کند به همین خاطر است که می‌گویند طیف خاکستری با هر رنگی ست می‌شود چون همیشه نقش مکمل را بازی می‌کند.

سفید، مشکی و خاکستری با هر رنگی مکمل می‌شود؛ برای مثال اگر رنگ دکوراسیون منزل شما نارنجی باشد اگر به دنبال رنگ مکمل برای آن هستید بهترین انتخاب رنگ آبی است و اگر به دنبال اضافه کردن رنگ‌ها به آن نباشیم و بخواهیم از رنگ‌های یک طیف استفاده کنیم، گروه رنگ‌های قهوه‌ای را انتخاب می‌کنیم؛ در غیر این‌صورت می‌توان آن را با گروه رنگ‌های خاکستری ست کرد. بنابراین در انتخاب رنگ‌ها متناسب با آنچه هفته‌های گذشته گفته شد اعم از اینکه نورپردازی خانه چگونه است؟ خانه، بزرگ است یا کوچک؟ شلوغ است یا خلوت؟ می‌توان از سه دسته متفاوت از رنگ‌ها ( هم طیف، مکمل، خنثی) استفاده کرد. در شماره‌های بعدی اطلاعات بیشتری در رابطه با نقش رنگ در دکوراسیون ارائه خواهد شد.