مناسب‌‌ترین‌ها برای یک خانه هوشمند - ۷ دی ۹۱
مهدی محمدی
m.mohammadi@rasaeng.com
در شماره قبل به موضوع هوشمندسازی در سیستم روشنایی خانه پرداختیم، اما همیشه مهم‌ترین و جذاب‌ترین مساله برای مشتریان، قیمت تمام‌شده یک محصول است، البته در سیستم هوشمند این مساله مقداری پیچیده‌تر است.در سیستم‌های سنتی، محاسبه هزینه‌ها بسیار ساده است.

شما می‌توانید با داشتن قیمت کلیدهای روشنایی و میزان سیم‌کشی، هزینه‌ها را به‌سادگی محاسبه کنید، ولی در سیستم هوشمند نکات مهمی وجود دارد که می‌تواند قیمت تمام‌شده را به‌شدت تحت تاثیر قرار دهد. برای بررسی این موضوع لازم است به‌طور مختصر با نحوه کارکرد سیستم هوشمند آشنا شوید. کارکرد این سیستم با نحوه کارکرد سیستم سنتی کاملا متفاوت است. در سیستم هوشمند هیچ سیم برقی به کلید هوشمند، سنسورها و دیگر تجهیزات هوشمند متصل نیست. این تجهیزات تنها با یک کابل ۲ زوج به یکدیگر متصل می‌شوند. (در سیستم KNX) یک زوج سیم وظیفه انتقال داده‌ها و زوج دیگر برق ولتاژ پایین مصرفی تجهیز هوشمند را منتقل می‌کند.
این کابل پس از گذر از داخل ساختمان وارد پانل کنترلی می‌گردد و در داخل پانل عملگرها را نیز به یکدیگر متصل می‌کند. باید توجه داشت که نحوه اتصال تجهیزات با کابل دارای قواعد و استاندارد خاصی است که حتما طراحی آن باید توسط کارشناس این سیستم صورت پذیرد.


عوامل تاثیرگذار بر هزینه‌های هوشمندسازی
در این قسمت فاز هر مصرف کننده به عملگر داخل پانل کنترلی وصل شده و نول نیز به سیم نول مجموعه متصل می‌گردد. حال عملگرها بر اساس فرامین و سیگنال‌هایی که از کلیدهای هوشمند، سنسورها و... دریافت می‌کنند، سناریوی مربوط به آن سیگنال، که قبلا بر روی سیستم برنامه‌ریزی شده است را اجرا نموده و خروجی مصرف‌کننده یا مصرف‌کننده‌های مربوطه را فعال می‌کنند. تاکید می‌شود که انتخاب عملگرها در اینجا بسیار موثر است. هر کارخانه عملگرهای متفاوتی برای کاربردهای مختلف تولید می‌کند. به عنوان مثال عملگرهای دو، چهار، دوازده و شانزده فولد که جهت عمل سوییچ به کار گرفته می‌شوند. به‌عنوان نمونه، در صورتی که یک عملگر سوییچ فقط بخواهد تعداد محدودی لامپ کم‌مصرف را کنترل کند، به استفاده از عملگر 16 آمپر که قیمت بالاتری دارد، نیازی نخواهد بود و یک عملگر 6 یا 10 آمپر کفایت می‌کند.
کجا هوشمند، کجا سنتی؟
همانطور که قبلا هم گفته شد، استفاده از کلید‌های هوشمند در همه فضاها ضروری نیست و می‌توان از کلیدهای سنتی که قیمت بسیار پایین‌تری دارند استفاده کرده و آنها را از طریق ورودی‌های دیجیتال به سیستم هوشمند متصل کرد. این کار قیمت سیستم را به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای کاهش خواهد داد. همچنین کلیدهای هوشمند دارای تنوع زیادی هستند، شما می‌توانید کلیدهای تولیدی شرکت‌های مختلف را از لحاظ قیمت، ظاهر و امکانات بررسی کرده و مناسب‌ترین را انتخاب کنید. شرکت‌های مختلف کلیدهای هوشمند با امکانات مختلف را ارائه می‌دهند.

این کلیدها به صورت دو، چهار، شش یا هشت فولد عرضه می‌شوند و بعضی امکانات نظیر سنسور دما، ورودی دیجیتال و... را روی خود دارند. شما می‌توانید در سالن پذیرایی ساختمان به جای استفاده از چهار کلید دو پل از یک کلید هوشمند هشت فولد استفاده کنید که فضای کمتری را بر روی دیوار اشغال می‌کند و ضمن اینکه کنترل را برای شما ساده می‌کند، باعث زیبایی خانه شما خواهد شد.
یک کلید با چند کاربرد؟
باید توجه داشت که یک کلید هوشمند تنها وظیفه کنترل روشنایی‌ها را برعهده ندارد و می‌تواند انواع سیستم‌ها را با سناریو‌های مختلف اجرا کند. در حقیقت، شما می‌توانید از طریق یک کلید هوشمند همه تجهیزات متصل به سیستم هوشمند را کنترل کنید. مثلا می‌توانید برنامه‌ریزی کنید که با فشار دادن یکی از کلیدها ضمن روشن شدن دو خط روشنایی مختلف در خانه، پرده همان اتاق بسته شود. همچنین شما در این سیستم محدودیتی برای کنترل تجهیزات مختلف توسط کلید هوشمند را نخواهید داشت؛ مثلا می‌توان سیستم را طوری برنامه‌ریزی کرد که با زدن یک کلید در داخل ساختمان روشنایی‌های داخل حیاط را هم روشن کنید. از امکانات مهم دیگر یک کلید هوشمند این است که هر کلید آن می‌تواند در سه حالت عمل کند، شما حتما با عملکرد کلیدهای موس در کامپیوتر آشنایی دارید. این عملکرد در کلید هوشمند نیز وجود دارد؛ یعنی می‌توان برای زدن یک ضربه بر روی یکی از باتن‌های کلید یک سناریو، جهت زدن دو ضربه بر روی همان باتن یک سناریو و برای نگه داشتن آن سناریوی دیگری تعریف کرد. پس می‌بینیم با توجه به تنوع و گستره بالای عملکرد یک کلید هوشمند، انتخاب صحیح آن بسیار مهم است و باید دقیقا بررسی شود که وقتی یک کلید را برای یک فضا در خانه انتخاب می‌کنید، چه انتظاراتی از آن دارید؟
هزینه‌ها...
اما در مورد هزینه‌ها شما می‌توانید به جای یک کلید 2 فولد با قیمت حدود 280 هزار تومان و یک کلید 4 فولد 350 هزار تومانی یک کلید 6 فولد 400 هزار تومانی خریداری کنید و بسیار مقرون به‌صرفه‌تر خواهد بود. در شماره‌های بعد این موضوع را ادامه می‌دهیم.