دکترین دولتی شوک - ۲۸ دی ۹۱
یاسر میرزایی
دبیر گروه‌اندیشه اقتصاد
مصوبه استخدامی دولت اگرچه جنجالی است اما جدید نیست. جدید نبودن این مصوبه نه به خاطر موضوع آن بلکه به خاطر شیوه‌ای است که دولت در اجرای برخی از سیاست‌ها در پیش می‌گیرد: اجرای شوک‌وار سیاست‌ها. مصوبه‌های دولت را می‌توان از منظرهای مختلف مورد بررسی قرار داد. اینکه آیا اجرای چنین مصوبه‌هایی بنا بر یک تحلیل دقیق اقتصادی مفید فایده خواهد بود؟ اینکه آیا مصوبه‌ها با قوانین پیش از این تصویب شده‌ قوه مقننه هماهنگی دارد؟ اینکه اهداف چنین سیاست‌هایی چیست و آیا آن اهداف با منافع مردم و کشور همخوان است یا خیر و آیا آن اهداف، واقع‌نگرانه است و آیا آن اهداف با مبانی اقتصاد در تضاد نیست و آیا آن اهداف نتایجی ناخواسته ندارد که ارزششان را از بین ببرد؟ همه‌ این نقدها البته جای تامل بسیار دارد.
اما در کنار همه‌ این انتقادها می‌توان از موضوع مصوبه و این مصداق خاص گذر کرد و با نگاهی از بالا کل نگاه اجرایی دولت را در مورد چنین مصوبه‌هایی مورد بررسی قرار داد.
ویژگی تکرارشونده و وجه ممیز چنین مصوباتی روش شوک‌وار اجرای آن‌هاست. سیاست‌هایی که عموما به خاطر اثر عظیمشان بر اقتصاد کلان کشور همیشه با احتیاط و قدم به قدم اجرا می‌شده‌اند، در مصوبه‌های این‌چنین به صورت ناگهانی و معجزه‌وار قصد اجرا دارند.
«دکترین شوک» می‌گوید سیاست‌های ناگهانی عمدتا به قصد غافلگیری و مبهوت شدن کسانی است که سیاست‌ها بر آنها اعمال می‌شود؛ سوال اینجاست که چنین مصوبه‌هایی قصد دارد چه کسانی را مبهوت کند؟