پسته گران است یا گران تمام می‌شود؟
همچنان که گمانه‌های گوناگونی در مورد علل افزایش ناگهانی پسته مطرح می‌شود، بحث در مورد رابطه رقابت صادرات با مصرف داخلی این محصول ارزآور ایرانی بیشتر می‌شود. در حالی که برخی تولیدکنندگان و یا باغداران را متهم به گران فروشی محصول می‌کنند، تولیدکنندگان پسته نیز می‌گویند: این صادرکنندگان هستند که با دخالت در بازار موجب افزایش قیمت پسته شده‌اند. عنایت‌الله بیابانی، قائم مقام خانه کشاورز و رییس هیات مدیره اتحادیه باغداران مازندران در این مورد به «دنیای اقتصاد» توضیح‌هایی می‌دهد که در زیر می‌خوانید:
آقای بیابانی به دنبال افزایش قیمت پسته انتقادهایی به باغداران در مورد گران‌فروشی و احتکار وارد شد، این انتقادها را قبول دارید؟
نه، قبول ندارم.
آقای بیابانی به دنبال افزایش قیمت پسته انتقادهایی به باغداران در مورد گران‌فروشی و احتکار وارد شد، این انتقادها را قبول دارید؟
نه، قبول ندارم.
همچنان که گمانه‌های گوناگونی در مورد علل افزایش ناگهانی پسته مطرح می‌شود، بحث در مورد رابطه رقابت صادرات با مصرف داخلی این محصول ارزآور ایرانی بیشتر می‌شود. در حالی که برخی تولیدکنندگان و یا باغداران را متهم به گران فروشی محصول می‌کنند، تولیدکنندگان پسته نیز می‌گویند: این صادرکنندگان هستند که با دخالت در بازار موجب افزایش قیمت پسته شده‌اند. عنایت‌الله بیابانی، قائم مقام خانه کشاورز و رییس هیات مدیره اتحادیه باغداران مازندران در این مورد به «دنیای اقتصاد» توضیح‌هایی می‌دهد که در زیر می‌خوانید:
آقای بیابانی به دنبال افزایش قیمت پسته انتقادهایی به باغداران در مورد گران‌فروشی و احتکار وارد شد، این انتقادها را قبول دارید؟
نه، قبول ندارم. ببینید باغداران کلان همواره می‌توانسته‌اند پسته خود را به قیمت بفروشند. باغداران کوچک هم نمی‌توانند پسته خود را نگه دارند و بیشتر به خاطر دیون و بدهی‌ها ناچار به فروش سریع و محصولات خود هستند. اما افزایش قیمت پسته از سوی کسانی رخ داده است که از تولیدکنندگان بهره می‌برند.
به نظر شما افزایش هزینه‌های تولید هم در افزایش قیمت پسته در بازار تاثیر داشته است؟
بله، در یک سال گذشته هزینه دستمزد، سوخت و نهاده‌ها افزایش داشته و در نتیجه روی قیمت محصول هم تاثیر گذاشته است. ببینید هزینه تولید در حال حاضر بسیار بالا است و این به طور قطع مصرف‌کننده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
اینکه باغداران در گرانی پسته مقصرند درست نیست.
دستمزد کارگران نسبت به سال گذشته چقدر بیشتر شده است؟
در این مدت دست‌کم دستمزدها 5/1 برابر شده است. اگر پیش از این کارگران با 20 هزار تومان کار می‌کردند، اکنون این رقم به 50 هزار تومان افزایش یافته است.
از طرف دیگر نرخ قراردادهای برداشت محصول که در برداشت محصول باغ‌های بزرگ رایج بوده است ۳۰ درصد افزایش داشته است. همچنین هزینه نهاده‌ها شامل سهم و کود هم چند برابر شده است.
اما انتقادی که در حال حاضر به تولیدکنندگان وارد است، اختلاف قیمت پسته در داخل کشور با بازارهای جهانی است. در حال حاضر متوسط قیمت پسته در جهان 5/8 دلار یعنی کمتر از قیمت این محصول در ایران است...
شما چرا تورم داخل ایران را محاسبه نمی‌کنید. پیاز هم به شدت گران است. چرا در مورد آن پرسش نمی‌کنید. در حالی که پسته کالایی نیست که زندگی مردم را خیلی تحت تاثیر قرار دهد اما پیاز مصرف روزانه مردم است.
به نظر شما چرا پسته که چندان پرمصرف هم نیست با افزایش قیمت شدید مواجه شده است؟
به اعتقاد من قیمت پسته از دست تولیدکنندگان خارج شده است و به دست دیگران افتاده است. تورم و گرانی‌های کلی روی بازار پسته هم تاثیر گذاشته است.
واسطه‌ها در این بین چه نقشی دارند؟
من به عنوان یک تولیدکننده که در خانه کشاورز هم مسوولیت دارد، می‌دانم که باغدار در ایران همیشه زیان‌ده واقعی بوده است و نفع اصلی را توزیع کنندگان می‌برند.
عوامل جمع‌آوری و توزیع پسته در ایران انحصاری است؟
قطعا انحصاری است. مگر چند نفر در کار پسته ممکلت دخیل هستند؛ سیاست انحصار را نمی‌شود به آسانی واکاوی کرد.
خب، چرا سال‌های پیش چنین گرانی‌هایی در بازار پسته دیده نمی‌شد.
چون صادرات در سال‌های گذشته مشکلی نداشت و صادرکنندگان ارز خود را به‌راحتی به داخل کشور بازمی‌گرداندند. در حال حاضر صادرکنندگان با تنگاهایی مواجه هستند و ترجیح می‌دهند در بازار داخل ضرر خود را جبران کنند.
با این حساب فکر می‌کنید سیاست مدیریت صادرات پسته باید چگونه باشد؟
تقاضای ما این است که با تسهیل صادرات پسته مانع از ورود انحصارطلبان به بازار داخل شوند.
وقتی درآمدهای خارجی و ارز حاصل از صادرات برای دست‌اندرکاران راضی‌کننده باشد، دخل و تصرف در بازار داخل کمتر می‌شود؛ یعنی فکر می‌کنند ممنوعیت و محدودیت صادرات پسته به التهاب بازار داخل دامن می‌زند.
قطعا این‌طور است. هرچه قدر بازار را تحت تاثیر سیاست‌های نادرست قرار دهیم، نتایج بدتری خواهیم گرفت.
آقای بیابانی به دنبال افزایش قیمت پسته انتقادهایی به باغداران در مورد گران‌فروشی و احتکار وارد شد، این انتقادها را قبول دارید؟
نه، قبول ندارم. ببینید باغداران کلان همواره می‌توانسته‌اند پسته خود را به قیمت بفروشند. باغداران کوچک هم نمی‌توانند پسته خود را نگه دارند و بیشتر به خاطر دیون و بدهی‌ها ناچار به فروش سریع و محصولات خود هستند. اما افزایش قیمت پسته از سوی کسانی رخ داده است که از تولیدکنندگان بهره می‌برند.
به نظر شما افزایش هزینه‌های تولید هم در افزایش قیمت پسته در بازار تاثیر داشته است؟
بله، در یک سال گذشته هزینه دستمزد، سوخت و نهاده‌ها افزایش داشته و در نتیجه روی قیمت محصول هم تاثیر گذاشته است. ببینید هزینه تولید در حال حاضر بسیار بالا است و این به طور قطع مصرف‌کننده را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.
اینکه باغداران در گرانی پسته مقصرند درست نیست.
دستمزد کارگران نسبت به سال گذشته چقدر بیشتر شده است؟
در این مدت دست‌کم دستمزدها 5/1 برابر شده است. اگر پیش از این کارگران با 20 هزار تومان کار می‌کردند، اکنون این رقم به 50 هزار تومان افزایش یافته است.
از طرف دیگر نرخ قراردادهای برداشت محصول که در برداشت محصول باغ‌های بزرگ رایج بوده است ۳۰ درصد افزایش داشته است. همچنین هزینه نهاده‌ها شامل سهم و کود هم چند برابر شده است.
اما انتقادی که در حال حاضر به تولیدکنندگان وارد است، اختلاف قیمت پسته در داخل کشور با بازارهای جهانی است. در حال حاضر متوسط قیمت پسته در جهان 5/8 دلار یعنی کمتر از قیمت این محصول در ایران است...
شما چرا تورم داخل ایران را محاسبه نمی‌کنید. پیاز هم به شدت گران است. چرا در مورد آن پرسش نمی‌کنید. در حالی که پسته کالایی نیست که زندگی مردم را خیلی تحت تاثیر قرار دهد اما پیاز مصرف روزانه مردم است.
به نظر شما چرا پسته که چندان پرمصرف هم نیست با افزایش قیمت شدید مواجه شده است؟
به اعتقاد من قیمت پسته از دست تولیدکنندگان خارج شده است و به دست دیگران افتاده است. تورم و گرانی‌های کلی روی بازار پسته هم تاثیر گذاشته است.
واسطه‌ها در این بین چه نقشی دارند؟
من به عنوان یک تولیدکننده که در خانه کشاورز هم مسوولیت دارد، می‌دانم که باغدار در ایران همیشه زیان‌ده واقعی بوده است و نفع اصلی را توزیع کنندگان می‌برند.
عوامل جمع‌آوری و توزیع پسته در ایران انحصاری است؟
قطعا انحصاری است. مگر چند نفر در کار پسته ممکلت دخیل هستند؛ سیاست انحصار را نمی‌شود به آسانی واکاوی کرد.
خب، چرا سال‌های پیش چنین گرانی‌هایی در بازار پسته دیده نمی‌شد.
چون صادرات در سال‌های گذشته مشکلی نداشت و صادرکنندگان ارز خود را به‌راحتی به داخل کشور بازمی‌گرداندند. در حال حاضر صادرکنندگان با تنگاهایی مواجه هستند و ترجیح می‌دهند در بازار داخل ضرر خود را جبران کنند.
با این حساب فکر می‌کنید سیاست مدیریت صادرات پسته باید چگونه باشد؟
تقاضای ما این است که با تسهیل صادرات پسته مانع از ورود انحصارطلبان به بازار داخل شوند.
وقتی درآمدهای خارجی و ارز حاصل از صادرات برای دست‌اندرکاران راضی‌کننده باشد، دخل و تصرف در بازار داخل کمتر می‌شود؛ یعنی فکر می‌کنند ممنوعیت و محدودیت صادرات پسته به التهاب بازار داخل دامن می‌زند.
قطعا این‌طور است. هرچه قدر بازار را تحت تاثیر سیاست‌های نادرست قرار دهیم، نتایج بدتری خواهیم گرفت.
ارسال نظر