تمام راه‌هایی که باید برای ارتقای هارد درایو  لپ‌تاپ خود برویم
اغلب ما ساعت‌های زیادی در روز با سیستم رومیزی یا لپ‌تاپ خودمان کار می‌کنیم و به همین دلیل به احتمال زیاد در صورت رسیدگی نکردن به دستگاه خود با مشکلاتی از جمله بد سکتور شدن هارد یا گرفتگی سیستم کولینگ رو‌به‌‌رو خواهیم شد که توجه نکردن و استمرار هر یک از آنها می‌تواند باعث بروز اختلالات جدیدی شود که در برخی مواقع تنها با تعویض قطعه معیوب خاتمه می‌یابد. با این اوصاف می‌خواهیم در این مطلب تمام راه‌هایی را که باید برای تعویض و ارتقای هارد درایو لپ‌تاپ انجام داد، بررسی کنیم.

اغلب ما ساعت‌های زیادی در روز با سیستم رومیزی یا لپ‌تاپ خودمان کار می‌کنیم و به همین دلیل به احتمال زیاد در صورت رسیدگی نکردن به دستگاه خود با مشکلاتی از جمله بد سکتور شدن هارد یا گرفتگی سیستم کولینگ رو‌به‌‌رو خواهیم شد که توجه نکردن و استمرار هر یک از آنها می‌تواند باعث بروز اختلالات جدیدی شود که در برخی مواقع تنها با تعویض قطعه معیوب خاتمه می‌یابد. با این اوصاف می‌خواهیم در این مطلب تمام راه‌هایی را که باید برای تعویض و ارتقای هارد درایو لپ‌تاپ انجام داد، بررسی کنیم.

یکی از اصلی‌ترین دلایل ارتقا یا تعویض هارد، معیوب شدن و یا از کار افتادن هارد دیسک سیستم رومیزی یا لپ‌تاپ است که ممکن است به دلایل مختلفی رخ دهد. هارد‌دیسک‌ها سرانجام از کار می‌افتند چون قطعات مکانیکی هستند و سرانجام فرسوده خواهند شد ولی شایع‌ترین دلیل برای از کار افتادن یک هارد ‌دیسک قبل از سر آمدن عمر طبیعی، آسیب‌های فیزیکی مثل ضربه و تکان خوردن در زمانی که فعالیتی انجام می‌دهد، است.منظور از فعال بودن زمانی است که هدها در حال خواندن یا نوشتن اطلاعات هستند. این لحظه زمانی است که هد به صفحه بسیار نزدیک است و ایجاد تکان یا ضربه باعث تماس با صفحه شده و از اینجا تمامی مشکلات آغاز می‌شود. البته از جمله موارد دیگری که باعث خراب شدن هارد ‌دیسک می‌شوند و به‌طور معمول صداهای ناهنجار و خطاهای مختلف را به همراه دارند، می‌توان به نوسانات برق، قطع ناگهانی منبع تغذیه، حرارت بالا و همچنین فرسودگی کابل‌های اطلاعات اشاره کرد.شایع‌ترین ایراد هارد‌دیسک، بد سکتور است که سیستم‌هایی با عمر بالا ممکن است با آن رو‌به‌رو شوند.

در این حالت بخشی از سطح پلاترهای هارد‌دیسک غیر قابل دسترسی می‌شوند که باید از فضای آن قسمت‌ها چشم‌پوشی کرد. البته گاهی این مشکل به قدری شدید است که با پارتیشن‌بندی مجدد هم نمی‌توان هارد را احیا کرد و این درست زمانی است که کاربر مجبور به تعویض آن می‌شود.به خاطر داشته باشید که تنها دو قطعه هارد‌دیسک و فن لپ‌تاپ اصولا دارای صداهای خفیفی در هنگام کار هستند، از این رو اگر با صداهای ناهنجاری در این قطعات مواجه شدید بلافاصله به سرویس کار مراجعه کرده و پیش از به بار آمدن هزینه‌های هنگفت از آن جلوگیری کنید. در بسیاری از مواقع سرویس‌کارها می‌توانند مشکل بد‌سکتور شدن هارددیسک‌ها را برطرف کنند، با این حال اگر در شرایطی قرار گرفتید که دیگر کار از کار گذشته بود، حتما قبل از تعویض آن به حافظه‌های SSD که روز به روز در حال فراگیر شدن هستند و پیش‌بینی می‌شود سرانجام این حافظه‌ها جایگزین HHD‌ها شوند هم نیم نگاهی داشته باشید.

به‌طور خلاصه می‌توان گفت اگر از خرابی پیاپی هارددیسک خود خسته شده‌اید به دلایلی مانند سرعت بالای خواندن و نوشتن اطلاعات که موجب بوت شدن سریع‌تر سیستم‌عامل می‌شود، کاهش مصرف برق و به تبعیت از آن کاهش مصرف باتری لپ‌تاپ، بی سر و صدا بودن و تولید گرمای بسیار کمتر در انتخاب یک حافظه SSD شک به دل راه ندهید. البته این نکته را هم به یاد داشته باشید که حافظه‌های solid state drives هنوز آن طور که باید در حجم‌های بالا تولید نمی‌شوند و به همین دلیل با انتخاب آنها باید صابون فضای به مراتب کمتر و البته قیمت بالاتر را به تن بمالید.

قبل از شروع این نکته را نباید فراموش کنیم که از آنجا که هارد‌دیسک‌ها به دلایلی از جمله خرابی مکرر به‌صورت جداگانه‌ای از مین بورد اصلی لپ‌تاپ قرار گرفته‌اند، تعویض آنها به راحتی آب خوردن مانند جایگزین کردن یک پازل است. به این ترتیب کافی است محفظه پشت لپ‌تاپ را باز کرده، قطعه معیوب را از سوکت‌ها جدا و سپس با هارد جدید جایگزین کنید. در انتها هم باید سیستم ‌عامل را دوباره نصب کنید.

آماده‌سازی تعویض درایو
اگر هارددیسک شما سوخته یا به شدت ضربه خورده هیچ شانسی برای بازیابی اطلاعات موجود روی آن نخواهید داشت، با این حال اگر مطمئن هستید که هدهای آن هنوز جانی در بدن دارند می‌توانید با مراجعه به سرویس کار قسمت‌های از دست رفته را بلاک کرده و از سایر منابع آن استفاده کنید. به‌طور کلی دو نوع مشکل هنگام وارد شدن ضربه ممکن است به وجود آید: صدمه به هد وارد می‌شود که برخی مواقع قابل تعمیر است و بعد از تعمیر، هارد دیتکت می‌کند و دسترسی به اطلاعات ممکن می‌شود یا اینکه صدمه به هد وارد می‌شود که گاهی اوقات قابل تعمیر نیست و فقط باید با یک هد مشابه خودش تعویض شود. این تعویض فقط باید در کلین روم کلاس ۱۰۰ و با ابزار تخصصی آن انجام بگیرد.

توجه داشته باشید که به هیچ عنوان خودتان هارددیسک معیوب را باز نکنید، چون این کار تنها باید در اتاقکی خاص موسوم به کلین روم کلاس ۱۰۰ و در مراکز معتبر ریکاوری هارد باز شود در غیر این صورت نه تنها صدمات غیر‌قابل تعمیر به آن وارد خواهد شد، بلکه دیگر به هیچ عنوان اطلاعات هارد قابل بازگشت نخواهند بود.

آموزش هارد به هارد کردن
البته اگر هارددیسک شما ایرادی پیدا نکرده و صرفا قصد ارتقای آن را دارید، می‌توان با اتصال SSD جدید از طریق یک کابل یو‌اس‌بی اصطلاحا اطلاعات را هارد به هارد کرد. البته اگر خواهان انتقال محتویات به هارددیسک جدید هستید اوضاع کمی پیچیده خواهد شد. بدین منظور ابتدا باید بعد از باز کردن مادربورد به دنبال سوکتی که هارددیسک اصلی به آن متصل است و اصولا با نام IDE۱ شناخته می‌شود باشید؛ با دنبال کردن آن به دو کانکتور خواهید رسید که به‌طور معمول یکی از آنها به‌عنوان رزرو استفاده می‌شود.

برای آنکه مادربورد دریابد کدام درایو اولی است و کدام‌ یک دومی، جامپرهایی روی خود درایو وجود دارد که باید جداگانه تنظیم شود. برای اتصال هارددیسک رزرو بهتر است به توضیحات ارائه شده روی لیبل آن مراجعه کنید یا به وب ‌سایت شرکت سازنده آن سری بزنید. پس از یافتن و متصل کردن هارد Slave به منبع تغذیه سیستم را یک‌بار ریست کنید. اکنون هارددیسک دوم به سیستم متصل است و از طریق نرم‌افزارهای مختلف می‌توانید آن را پارتیشن‌بندی کرده و سپس اطاعات را منتقل کنید.

تهیه نسخه پشتیبان از هارد اصلی
اگر طی کردن مراحل ذکر شده برای شما کمی پیچیده است، می‌توانید به‌صورت دستی از تمامی اطلاعات خود فایل پشتیبانی تهیه کرده و آن را روی فلش مموری یا هارد اکسترنال قرار دهید. تهیه نسخه پشتیبان کامل در هنگام بروز مشکل، کامپیوتر شما را به روز اول خود بازمی‌گرداند بدون اینکه ذره‌ای از اطلاعات آن از بین رفته باشد. برای ایجاد نسخه پشتیبان کامل می‌توانید از نرم‌افزارهای مخصوص این کار یا قابلیت پشتیبان‌گیری ویندوز استفاده کنید. از آنجا که پشتیبان کامل نیاز به فضای زیادی دارد، این نرم‌افزارها پس از تهیه نسخه اولیه پشتیبان در زمان‌های بعدی تنها از فایل‌هایی که تغییر کر‌ده‌اند پشتیبان تهیه می‌کنند تا در زمان ذخیره‌سازی و فضای هارد شما صرفه‌جویی شود.

سازندگان این گونه نرم‌افزارها فکر همه چیز را کرده‌اند و در حد امکان فرآیند پشتیبان‌گیری را ساده کرده‌اند تا کاربر معمولی هم بتواند به راحتی با آن تعامل داشته باشد. اگر هم قصد دارید از ابزار پشتیبان‌گیری ویندوز استفاده کنید می‌توانید با مراجعه به گزینه Manage space در قسمت Backup and Restore که در کنترل پنل ویندوز وجود دارد نسخه‌های پشتیبان قدیمی را پاک کرده و فضای بیشتری آزاد کنید.

انتخاب هارد جدید
پس از آنکه به تفاوت‌های میان هارد‌های HHD و حافظه‌های SSD پی بردید، نوبت به انتخاب قطعه مورد نظر با توجه به بودجه، فضای مورد نظر و صد البته میزان ابعاد و ضخامت آن می‌رسد. توجه داشته باشید که به‌طور معمول این قطعات در ابعاد ۵/ ۳ و ۵/ ۲ اینچی تولید می‌شوند که هریک از ضخامت خاصی برخوردار هستند، از این رو بهتر است پس از باز کردن هارد معیوب آن را به فروشنده نشان دهید تا متناسب با آن پیشنهادهایی به شما ارائه کند.
به‌طور معمول هاردهای 5/ 2 در 3 رنج 5/ 12، 5/ 9 و 7 میلی‌متری تولید می‌کنند که از مدل 5/ 12 میلی‌متری بیشتری در سیستم‌های رومیزی با توجه به فضای بیشتر استفاده می‌شود. در شرایط عادی اصولا از هارددیسک‌ها و SSD‌هایی با ضخامت 5/ 9 استفاده می‌شود، البته جایگزینی آنها با مدل 7 میلی‌متری هیچ تبعاتی به همراه نخواهد داشت.

پس از انتخاب قطعه مورد نظر و پیش از تعویض آن بهتر است از تمامی درایورهای سخت‌افزار دستگاه خود فایل پشتیبان تهیه و آن را به یک فلش مموری منتقل کنید تا پس از تعویض هارد و سپس نصب سیستم‌عامل جدید با مشکل مواجه نشوید. در قدم بعدی اگر از هارد قدیمی خود قصد استفاده ندارید بهتر است تمامی اطلاعات آن را فرمت کنید یا از نرم‌افزارهایی مانند Darik's Boot و Nuke برای اطمینان خاطر استفاده کنید.

نصب درایور جدید
پس از مطالعه مطالب فوق و آماده‌سازی قطعه جایگزین، ابتدا از جدا بودن کابل برق اطمینان حاصل کرده و سپس باتری آن را خارج کنید. پس از جدا کردن بدنه پشتی قاب دستگاه بدون شک به اولین قطعه‌ای که برخورد خواهید کرد هارددیسک و حافظه‌های رمی است که قابلیت ارتقا دارند. به یاد داشته باشید که ممکن است قاب پشتی لپ‌تاپ شما برای باز شدن نیاز به باز کردن پیچ‌هایی داشته باشد از این رو کمی حوصله به خرج دهید.در این مرحله پیچ‌های کوچکی را که مانع جابه‌جا شدن هارددیسک هستند باز کرده و دقت کنید که حتما با یک پیچ گوشتی مغناطیسی این کار صورت گیرد زیرا در صورت سهل‌انگاری ممکن است این قطعات ریز به داخل بورد اصلی فرو بریزند.

پس از انجام این کار با کمی فشار هارددیسک به عقب، آن را از سوکت‌های نگهدارنده جدا کنید. در انتها کافی است هارد جدید را جایگزین نمونه قدیمی کرده و پس از جا زدن و گیر افتادن اسلات‌های متصل‌کننده، پیچ‌های نگهدارنده را درست مثل روز اول محکم کنید.

برای اطمینان از برقراری تماس می‌توانید بعد از روشن کردن مجدد دستگاه به قسمت تنظیمات بایوس رفته، سپس اطلاعات هارد جدید را بررسی کنید.