دنیا سهرابی مجموعه کاخ گلستان، یادگاری به جا مانده از ارگ تهران و محل اقامت شاهان سلسله قاجار بوده است.
بناهای این مجموعه از زیباترین و کهن‌ترین بناهای پایتخت دویست ساله ایران هستند. این ارگ سلطنتی از شمال به میدان امام خمینی، از غرب به خیابان خیام، از شرق به ناصرخسرو و از جنوب به پانزده خرداد راه دارد که میدان ارگ را تشکیل می‌دهند. تاریخچه این بنا به دوره صفویه بازمی‌گردد. شاه طهماسب اول صفوی که به قصد زیارت مقبره حضرت عبدالعظیم به تهران رفت و آمد داشت دستور داد حصاری به مساحت یک فرسخ به دور قصبه تهران احداث شود. شاه عباس صفوی دستور داد در قسمت شمالی این حصار چهار باغ و چنارستان ساخته شود و سپس عمارت‌های سلطنتی بنا شدند و این مکان ارگ نام گرفت. مجموعه کاخ گلستان در سال‌های اخیر به عنوان شانزدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست میراث جهانی ثبت شده است. برای رفتن به مجموعه کاخ گلستان خود را به مترو برسانید و در ایستگاه امام خمینی پیاده شوید.


عمارت بادگیر
این عمارت بین سال‌های ۱۲۲۰ و ۱۲۶۰ به دستور فتحعلی شاه قاجار بنا شده و محل تاجگذاری مظفرالدین شاه قاجار نیز بوده است. نام این بنا برگرفته از بادگیر بلند این ساختمان است و در زمان ناصرالدین شاه نیز به طور کامل بازسازی شده است. علاوه بر معماری جالب توجه، تزئینات داخلی آن مانند گچ‌بری و آیینه‌کاری‌ها نیز بسیار زیبا هستند. در زیر عمارت یک اتاق تابستانی بزرگ قرار داشته که جریان باد چهار برج بادگیر به کمک حوضخانه میانی آن را در روزهای گرم تابستان خنک می‌کرده است. این کاخ اخیرا نیز مورد بازسازی قرار گرفته است.
pic1



خلوت کریمخانی
این بنا که احتمالا در سال ۱۱۷۳ هجری قمری و در زمان کریم خان زند احداث شده است در گوشه شمال غربی محوطه کاخ گلستان قرار دارد و دیوار به دیوار تالار سلام است. این بنای سرپوشیده و ستون دار به صورت ایوانی سه دهنه ساخته شده و در مرکز آن حوضی وجود دارد که پیش‌تر آب قنات شاه از میان آن می‌جوشیده است. قسمت اعظم این بنا که محل عبور از اندرون و باغ گلستان به دیوانخانه و تالار تخت مرمر بوده است در دوران ناصرالدین شاه و برای ساخت بنای جدید تالار سلام تخریب شده و آنچه امروز از آن باقیمانده گوشه کوچکی از این بنا است. سنگ قبر حجاری شده ناصرالدین شاه نیز در این مکان نگهداری می‌شود. pic۲



شمس العماره
این بنا که در ضلع شرقی مجموعه کاخ گلستان قرار دارد گل سرسبد بناهای این مجموعه است. کار ساخت این بنا از سال ۱۲۸۲ تا ۱۲۸۴ طول کشیده است. گفته می‌شود که یکی از ایده‌هایی که ناصرالدین شاه از سفرهای فرنگ با خود آورد، همین کاخ بود که به شکل بنایی مرتفع با تزئینات فراوان ساخته شد تا شاه بتواند از فراز آن نمایی از شهر را تماشا کند. این کاخ را معیرالممالک طراحی و استاد علی محمد کاشی پیاده کرده است. شمس العماره از نظر آرایش داخلی یکی از زیباترین بناهای تهران به شمار می‌رود و آیینه‌کاری‌ها و نقاشی‌ها و گچبری‌های آن در تزئینات داخلی بناهای ایرانی بی نظیر است. pic۳



تالار آینه
این تالار یکی از زیباترین اتاق‌های کاخ گلستان به شمار می‌رود. این تالار را صنیع الملک به همراه تالار سلام ساخت و در سال ۱۲۶۰ به پایان برد. مهم‌ترین شهرت این تالار به خاطر نقاشی است که کمال الملک از ناصرالدین‌شاه در آن کشیده است. دیگر نکته جالب این تالار این است که در نقاشی کمال الملک بسیار بزرگ‌تر از ابعاد واقعی‌اش به نظر می‌رسد. pic۴


تالار سلام
این تالار که به تالار موزه هم معروف است از معدود بناهای ایرانی است که از ابتدا به نیت موزه شدن ساخته شده است. ایده ساخت این تالار هم مانند بسیاری از میراث دیگر ناصرالدین شاه، در نتیجه سفرش به اروپا و دیدن موزه‌های خارجی شکل گرفت. این تالار در زمان پهلوی جهت تشریفات رسمی مورد استفاده بود اما پس از انقلاب به کاربری واقعی خود بازگشت. در این تالار تابلوهای نفیسی از نقاشان ایرانی از جمله کمال الملک و اشیای نفیس دیگر به نمایش درآمده است. یک نسخه بدلی از تخت مشهور طاووس که اصل آن در موزه جواهرات ملی نگهداری می‌شود هم در این تالار وجود دارد.
pic۵


موزه مردم شناسی (کاخ ابیض)
این کاخ که در حال حاضر موزه مردم شناسی است یکی از کاخ‌های زیبای مجموعه کاخ گلستان است. داستان دلیل ساخت این کاخ هم داستان بسیار جالبی است. شاه سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی در اواخر سلطنت ناصرالدین‌شاه برای او مقداری اثاثیه ارزشمند فرستاد و چون در آن هنگام همه کاخ‌ها و تالارهای سلطنتی با تابلوها و اثاثیه متعددی آراسته شده بود؛ ناصرالدین‌شاه دستور داد برای این اثاثیه کاخ جدیدی در گوشه جنوب غربی محوطه ارگ احداث شود. این بنا که به شیوه بناهای قرن هجدهم اروپایی سفید و با گچ‌بری‌های فراوان ساخته شده بود، کاخ ابیض نام گرفت. این کاخ در حال حاضر میزبان آثاری مربوط به مردم شهرهای گوناگون ایران از دوره قاجاریه تا معاصر است. . این موزه دارای کارگاه‌های خطاطی، عکاسی، مجسمه سازی، نجاری و نیز کتابخانه، قرائت خانه، سالن سخنرانی و ۴۷ غرفه مربوط به آثار گردآوری‌شده، از سراسر ایران است.
pic۶