معرفی ورزش سنگ‌نوردی
آبان معلی
سنگ‌نوردی یا صخره‌نوردی نوعی ورزش و تفریح است که فرد با استفاده از طناب و ابزار مخصوص به بالا رفتن از صخره‌های طبیعی یا دیواره‌های سالنی می‌پردازد. این ورزش رشته‌های مختلفی دارد که به معرفی مختصر آن‌ها می پردازیم:
دیواره‌نوردی: صعود چند مرحله‌ای با ابزارگذاری به بالای دیواره‌های مرتفع (چندین طول طناب)، که معمولاً به زمانی بیش از یک روز نیاز دارد. دیواره‌نوردی خود دارای انواع متفاوتی از قبیل صعود مصنوعی و صعود کلاسیک است. این سبک‌ها از لحاظ نوع حمایت‌های میانی و میزان اتکای صعودکننده به ابزارها یا توان بدنی خود از هم متمایزند.

سنگ‌نوردی اسپورت: صعودهای کوتاه (میانگین ۲۵ متر) با حمایت طناب از زمین که صعودکننده تنها به توان بدنی خود متکی می‌باشد.

بولدرینگ: صعود مسیرهای بسیار کوتاه (تا ۱۵ حرکت) ولی با تکنیک و مهارت. در بولدرینگ حمایت با طناب انجام نمی‌شود و در عوض از تشک‌های مخصوص استفاده می‌شود.

سنگ‌نوردی سالنی: سنگ نوردی سالنی (که نام رسمی آن صعودهای ورزشی است) در ابتدا تلاشی برای شبیه سازی سنگ‌نوردی اسپورت در طبیعت بود که به‌تدریج به رشته ورزشی مستقلی تبدیل شد. دیواره‌های سنگ‌نوردی سالنی از جنس فایبرگلاس یا چوب هستند. گیره‌های مصنوعی به‌وسیله‌ پیچ و مهره روی این دیواره‌ها نصب می‌شوند.این رشته در حال حاضر تحت نظر فدراسیون جهانی صعود های ورزشی به نام IFSC فعالیت می‌کند.

سه رشته اصلی صعودهای ورزشی عبارتند از:
سرطناب: سرطناب یا «سختی مسیر» عمده‌ترین رشته سنگ‌نوردی سالنی است. در این رشته فرد مسیری روی دیوار بلند را صعود می‌کند و در حین صعود، طناب متصل به هارنس (صندلی صعود) را یک به یک در حمایت‌های میانی (اسلینگ) می‌اندازد. امتیاز فرد با تعداد گیره‌هایی که گرفته‌است، مشخص می‌شود.

سرعت: در رشته سرعت، فرد مسیر سرعت استاندارد تعیین شده توسط فدراسیون جهانی روی دیواره ۱۵ متری را با حمایت از بالا به سرعت صعود می‌کند. رکورد جهانی در قسمت مردان در حال حاضر ۵.۶۰ ثانیه است.

بولدرینگ: همانند بولدرینگ طبیعی، فرد مسیرهای کوتاه و مهارتی را روی دیواره صعود می‌کند. حمایت با طناب انجام نمی‌شود و صعودکننده روی تشک می‌افتد. در رقابت‌های بولدرینگ، برخلاف سرطناب، فرد می‌تواند بیشتر از یک تلاش روی مسیر داشته باشد. امتیاز فرد با تعداد مسیرهای کامل شده و تعداد تلاش‌های لازم مشخص می‌شود.

سنگ‌نوردی سالنی در ایران
رشته صعودهای ورزشی در ایران تحت‌نظر فدراسیون کوه‌نوردی و صعودهای ورزشی فعالیت می‌کند.رضا علی‌پور شنا زندی‌فر از سنگنوردان قزوین در مسابقات قهرمانی جهان که در چین برگزار شد، توانست با ثبت رکورد ۶ ثانیه و ۲۴ صدم ثانیه مدال طلای جهان در رشته سرعت را برای اولین بار به نام ایران کسب کند. او همچنین در سال ۲۰۱۴ در جریان مسابقات سنگنوردی سرعت قهرمانی جهان در شهر خیخون کشور اسپانیا توانست با ثبت رکورد ۵ ثانیه و ۹۷ صدم ثانیه رکورد ایران را که متعلق به خودش بود به میزان ۳ صدم ثانیه ارتقاء دهد، فدراسیون جهانی سنگنوردی به‌خاطر سرعت بالای او لقب یوزپلنگ ایرانی را به وی داده است. همچنین مهدی علی‌پور شنا زندی‌فر از سنگنوردان قزوین در مسابقات قهرمانی جوانان جهان که در آرکوی ایتالیا برگزار شد، توانست با ثبت رکورد ۶ ثانیه و ۶۳ صدم ثانیه مدال نقره جهان را در رشته سرعت برای اولین بار به نام ایران در رده جوانان کسب کند. در مردادماه سال ۱۳۹۰ برای اولین بار تیم ملی بزرگسالان متشکل از هفت مرد و سه زن به رقابت‌های جهانی در آرکوی ایتالیا اعزام شد؛ دراین مسابقات حمیدرضا توزنده جانی رتبه دوازدهم سرعت و داوود رکابی رتبه بیست و یکم سرطناب را به دست آوردند.

سنگ نوردی در شهرستان نیشابور
رشته سنگنوردی در شهرستان نیشابور قدمتی ۱۷ ساله دارد و تاکنون سنگنوردان این شهرستان توانسته‌اند ۲۰ سهمیه تیم ملی و بیش از ۱۵۰ مدال کشوری و چهار مدال جهانی و همچنین ۱۲ مدال آسیایی در مدت این ۱۷ سال کسب کنند، اما آنچه موردتوجه است، این است که این رشته با مشکلات و کمبودهای زیادی روبه‌رو است.