حمل و نقل سبز؛ راهکار معضل ترافیک

دنیای اقتصاد- رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: حمل و نقل سبز به عنوان مهم‌ترین راهکار برطرف ساختن معضل ترافیک شهر اصفهان است. سید احمدعلی عاملی در مراسم همایشی با موضوع حمل و نقل سبز و توسعه پایدار که با همکاری مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان با حضور متخصصان گروه تحقیقاتی MIC ایتالیا تشکیل شد با اشاره به ناکارآمدی شیوه‌های توسعه ظرفیت معابر در اصفهان و وجود پیشینه تاریخی اصفهان اظهار کرد: با توجه به این موضوع استفاده از دوچرخه به عناوینی سبب برون رفت از این معضل می‌شود. وی با بیان اینکه همچنین جایگزینی سوخت‌های تجدیدپذیر با سوخت‌های فسیلی از دیگر مواردی است که در راستای رفع معضل باید مورد توجه قرار بگیرد، اضافه کرد: انسان محور توسعه است، اگر منحنی رشد تکنولوژی در جهان را از ۱۰۰ سال پیش به این طرف رسم کنیم، تا نیمه این مدت با یک شیب به طرف بالا اما ملایم مواجه خواهیم شد.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان تصریح کرد: اما از ۵۰ سال پیش به این طرف رشد توسعه تکنولوژی بسیار فزاینده شده، به صورتی که در این سال‌های اخیر با شیب نزدیک به موازی شدن با محورها در حرکت است. وی با تاکید بر اینکه البته این رشد حاصل رشد علوم و فنون و بهره‌مندی انسان از این پدیده در زمینه‌ها و بخش‌های مختلف بوده و رفاه، ایمنی، آسایش، سلامت و موارد دیگر را برای انسان به ارمغان آورده است، ادامه داد: در برخی از بخش‌ها آسیب‌های جدی و غیر قابل تصوری برای انسان پدید آورده است. عاملی با اشاره به اینکه این رویکرد رشد تکنولوژی که در میانه راه در تقابل با تکوین جهان و پدیده‌های مسخر شده برای زندگی انسان بر آمده است، تاکید کرد: رشد و تولید بی‌رویه و بی‌محاسبه و کم مطالعه خودروهایی با سوخت فسیلی است، که مخل سلامت، بهداشت، ایمنی و آسایش انسان شده و به حیطه‌های دیگر بهره مندی انسان لطمه زده است. وی افزود: بزرگمهر حکیم در یکی از کتاب‌های خود که ترین‌های عالم را معرفی می‌کند، با یک سوال که آن چیست که در عالم بیش از هر چیز دیگر است به واکاوی می‌پردازد. یکی می‌گوید خاک، یکی می‌گوید آب و دیگری می‌گوید هوا، که وی می‌گوید همه اینها بزرگ‌ترین و بیشترین هستند؛ اما آن چیز دیگری است و آن رحمت الهی است که همه اینها که ذکر شده به واسطه همین رحمت الهی است، یعنی خداوند عالم همه چیز را مسخر برای انسان کرده است.

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: اما چرا رشد تکنولوژی خودرو به توسعه کمک نکرده و تنها رشدی تک وجهی شده است که خود عاملی برای اخلال در نیازهای اولیه بشر شده و بارزترین این اختلال‌ها در محیط زیست و آلودگی‌های متعددی و بروز بیماری‌ها و مرگ و میرهای زودرس است. وی با تاکید بر اینکه تمام این موارد را در شهری شاهد هستیم که شهر دوم علمی کشور است، اظهار کرد: نخستین شهرک علمی و تحقیقاتی کشور ۲۰ سال است در اصفهان تاسیس شده است و ۳۲ هزار دانشجوی دکتر و مهندس در جهان فارغ التحصیل شده‌اند. عاملی ادامه داد: اما آن چیزی که مورد بحث و جمع شدن ما در این همایش است، دغدغه‌ای است که در برخی زمینه‌ها به صورت جهانی دامن‌گیر بشر شده و امروزه آنچه که متخصصان حمل و نقل جهان بر روی آن اتفاق نظر دارند، دستیابی به الگوی حمـل و نقـل پایـدار در شهرهاست تا بتواند چشم انداز شهر سالم، آرام، دارای حمل و نقل سریع، ایمـن و کارآمـد بـرای عمـوم شـهروندان را تامین کند. وی تصریح کرد: پایداری در حمل و نقل به مفهوم توسعه حمل و نقل بر مبنای الگـویی است کـه بـا وجـود گسترش جمعیت و توسعه فعالیت‌های اقتصادی، اجتمـاعی ؛ شهرها، همچنان بدون بروز مشکل ترافیک، به نحومطلوبی پاسخ‌گوی جابه‌جائی‌های مسـافر و کـالا باشـد .

رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه کرد: استراتژی‌های نـوین حمل و نقل شهرها مبتنی بر سیاست حمل و نقل پایدار بوده و بر توسعه کیفی و کمی حمل و نقل عمومی، افزایش قابلیـت پیاده روی، مـدیریت تقاضای سفر، کاهش استفاده از خودروی شخصی و ارتقاء فرهنگ ترافیک تاکید دارد. وی با بیان اینکه مطالعات حمل و نقل شهری در طول ۵۰ سال گذشته تغییرات بسیاری داشته است و ما نمی‌توانیم هنوز بر اساس همان مدل‌ها و روش‌های سال‌های قبل خود بحران ترافیک در شهرها را برطرف کنیم، ادامه داد: در دهـه‌هـای اولیـه تاکیـد اصـلی مطالعات امور حمل ونقل، بر افزایش ظرفیت برای پاسخ‌گویی به روند افزایش تقاضای سـفر بـا وسـایل نقلیـه موتـوری استوار بوده است اما مطالعات پس از آن، در پی نگرانی‌ها از تاکید بـر توسـعه ظرفیـت معـابر، نشان داد تعریض خیابان‌های شهری بر خلاف تصور عموم به کاهش حجـم و شـدت ترافیـک نمـی‌انجامـد. عاملی با تاکید بر اینکه مطالعـاتی که محققان بر روی شهرهای مختلف دنیا انجام داده‌اند نشان می‌دهد کـه هـر چه میزان زیر ساخت‌های جاده‌ای و مقدار فضای تخصیص یافته به حمل و نقل درون شهری بیشتر باشد بـه همـان اندازه میزان استفاده از اتومبیل، مصرف بنزین و آلودگی بیشتر خواهد شد، افزود: با توجه به این موضوع رونـد پیشـرفت‌هـای سیسـتم‌های حمل ونقل شهری در دنیا نشان می‌دهد که رویکرد صنعتی اتومبیل محور طی دهه‌های اخیر بـه سـمت پیـاده محوری و استفاده از حمل ونقل عمومی تغییر یافته است.

وی با اشاره به اینکه رویکرد دیگری که در دنیا در زمینه حمل و نقل سبز به غیر از استفاده از حمل و نقل عمومی و غیر موتوری به آن تاکید و توجه دارد استفاده از سوخت‌های تجدیدپذیر به جای سوخت‌های فسیلی است، گفت: در اوایل سال ۲۰۱۳، سیاست‌های حامی به کارگیری سوخت‌های تجدیدپذیر در بخش حمل‌ونقل در ۴۹ کشور جهان شناسایی شده‌اند. رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان گفت: سیاست‌های معمول در این زمینه، شامل یارانه‌های تولید زیست‌سوخت، الزام به وجود درصد مشخصی از زیست‌سوخت در سوخت مورد استفاده برای حمل‌ونقل و مشوق‌های مالی هستند و الزام‌های ترکیب سوخت موجود با زیست‌سوخت‌ها در ۲۷ کشور در سطح ملی و در ۲۷ استان یا ایالت در سطح خردتر شناسایی شده‌اند که رویکرد فعلی شهرداری و شورای شهر هم به همین سمت بوده و تفاهم‌نامه با معاون فناوری رئیس جمهور برای تولید موتورهای برقی و جایگزینی با موتور سیکلت‌های فعلی است. وی با اشاره به حرکت اصفهان در زمینه نگاه به حمل و نقل سبز اظهار کرد: اگر بخواهیم تنها در یک مورد پارامترهای ایجاد حمل و نقل سبز که اصفهان در آن پیشتاز بوده است صحبت کنیم موضوع دوچرخه سواری در شهر اصفهان است. عاملی با بیان اینکه اصفهان شهری است مسطح و به همین دلیل به شدت برای دوچرخه سواری مناسب بوده و از سوی دیگر صنعتی شدن این شهر در دهه ۳۰، ۴۰ بابرپایی ۱۵ کارخانه ریسندگی، جمعیت عظیم کارگر را در این شهر جمع کرد، ادامه داد: کارگر هم برای رفتن به سرکار و برگشتن وسیله ای ارزان و مناسب می‌خواهدکه از هر گذری می‌گذرد. وی با تاکید بر اینکه به همین دلیل براساس برخی آمارها در دهه ۳۰ و ۴۰ حدود ۴۰هزار دوچرخه سوار در گذرهای اصفهان رکاب می‌زدند، تصریح کرد: در واقع بارزترین تصویر از حیات اجتماعی مردم اصفهان درخیابان‌ها، دوچرخه سوارها بودند. رئیس مرکز پژوهش‌های شورای اسلامی شهر اصفهان اضافه کرد: انتقاد از دوچرخه‌ها و اعمال خلافشان مانند دسته جمعی رفتن و بستن معبر، رفتن در پیاده‌رو و سوار کردن همراه بر ترک دوچرخه، نداشتن زنگ و چراغ تنها معضل آن روزهای شهر در زمینه حمل و نقل بوده که من خود شاهد زنده آن وسیله آسان و کم خطر ، ارزان و بدون دود بوده‌ام و امیدوارم روزی دوباره شاهد استفاده از این وسیله که نمادی که حمل و نقل سبز در جامعه است باشیم.