ریزش روانی در بورس تهران
حمزه بهادیوند چگینی دبیر گروه بورس دماسنج بورس تهران طی مدت اخیر به خصوص بعد از تمدید دوره مذاکرات ایران و غرب روند کاهشی شدیدی را در پیش گرفته است؛ ریزشی که تنها از منطق خیال تبعیت می‌کند. یک روی سکه بورس تهران از موضوعات مثبتی برخوردار است و روی دیگر آن چندان دلچسب نیست، با این حال فعالان بازار متاسفانه ترجیح داده‌اند تاثیر موضوعات منفی را پررنگ‌تر از پتانسیل‌های آن ببینند. در توضیح دلایل خیالی این ریزش می‌توان به چند عامل اشاره کرد؛ نخستین عامل ترکیدن حبابی است که سهامداران از چند روز پیش از سوم آذر با خوش‌بینی مفرط در بازار ایجاد کردند و با تمدید مذاکرات این حباب روانی ترک برداشت. کاهش شدید قیمت نفت و نگرانی از آثار آن در بورس موضوع دیگری است که به دلیل عدم تحلیل از تاثیر‌گذاری مثبت و منفی این عامل بر شرکت‌های بورسی به نگرانی سهامداران دامن زده است؛ حال آنکه برخی گروه‌های بورسی با کاهش قیمت نفت شرایط مناسب‌تری را تجربه خواهند کرد. قیمت ارز در بودجه و روند افزایشی بهای دلار در بازار نیز عامل موثر دیگری است که در توضیح ریزش ارز از زبان فعالان بازار شنیده می‌شود؛ درحالی‌که به شهادت فعالان بازار ارز، قیمت دلار قطعا روند کاهنده‌ای را به‌زودی تجربه خواهد کرد. لایحه بودجه نیز در تحلیل‌های دقیقی که از بررسی آثار این سند بر شرکت‌های بورسی منتشر می‌شود از شرایط همواری برای این بازار حکایت دارد که در بررسی‌های سهامداران نادیده انگاشته شده است. بر این اساس باید گفت بورس بر پایه عدم شفافیت از حقایق در حال ریزش است نه بر اساس متغیرهای واقعی