توقف دوباره نوسازی تاکسی‌ها
پیرمرد راننده ایستاده است زیر پل و فریاد می‌زند میدان. اما کسی حاضر نیست سوار پیکان زوار دررفته او شود. می‌گوید سه سالی است که تاکسی‌اش در نوبت نوسازی است. خودش هم از بی‌مسافری وخودرویی که دیگر نفسی برای پیمودن خیابان‌های سر بالا و پر چاله این شهر ندارد خسته شده است. می‌گوید: نه کولری می‌توانم نصب کنم و نه انگیزه‌ای برای بازسازی تاکسی‌ام دارم. نگرانم هر لحظه نوبت نوسازی‌ام شود. بخت با پیرمرد یار نبود که درست زمانی که گواهی اسقاط خودرواش را گرفته و قرار بوده سقف ماشین را ببرند فهمیده که بساط نوسازی تاکسی‌ها جمع شده است. به خبر از سر‌گیری دوباره نوسازی تاکسی‌ها هم خوش‌بین نیست. می‌گوید یک سالی است با همین حرف‌ها سر‌کار هستیم.

این تنها مشکل این راننده تاکسی فرسوده نیست بلکه 17 هزار راننده تاکسی در تهران با همین مشکلات دست به گریبان هستند. کارشناسان محیط زیست این خودروها را مولد انتشار هزاران آلاینده درهوای پایتخت می‌دانند. چندی پیش میثم مظفرخبر از باز شدن گره کور نوسازی تاکسی‌ها در پایتخت داده و گفته بود: از سال گذشته تا‌کنون بیش از 4 هزار تاکسی نوسازی شده است که چندی پیش به دلیل عملی نشدن تعهدات قبلی ستاد حمل‌و‌نقل و سوخت، امکان ثبت‌نام در سایت وجود نداشت.مظفر تاکسی‌های پیکان را در اولویت نوسازی تهران می‌داند و اضافه می‌کند:‌ براساس مصوبه 2-2 شورای حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران به تاریخ ششم دی ماه 93 هیچ یک از تاکسی‌های پیکان از دی ماه سال 94 مجاز به تردد در محدوده طرح ترافیک نیستند و با همکاری پلیس راهور متوقف خواهند شد.از میان 17 هزار تاکسی فرسوده تهران که شامل سمند، پژو، پراید و هیوندا و... می‌شود بیش از 6 هزار و 400 دستگاه تاکسی پیکان در ناوگان تاکسیرانی تهران وجود دارد که در نوبت نوسازی قرار دارند. مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهر تهران، همچنین برای تسهیل در نوسازی تاکسی‌های فرسوده کل کشور خصوصا تاکسی‌های کاربراتوری، معافیت تاکسی‌ها از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و مجوز تک‌سوز بودن در صورت احراز استاندارد یورو 5 را پیشنهاد داد.

چه تاکسی‌هایی فرسوده‌اند؟
جعفر تشکری هاشمی معاون شهردار تهران هم درباره تاکسی‌های فرسوده پایتخت می‌گوید: فرسودگی به دو شیوه مشخص می‌شود؛ یکی براساس عمر کارکرد یک تاکسی است. دوم استهلاک تاکسی که ممکن است به سال برنگردد و به دلیل شرایط محیطی یا حوادثی که برای خودرو پیش آمده، به فرسودگی برسد. آنچه ما به‌طور رسمی اعلام می‌کنیم، تاکسی‌هایی هستند که به سن فرسودگی رسیده‌اند. یعنی بیش از ۱۰ سال از عمرشان گذشته و طبیعتا اینها در زمره خودروهای فرسوده محسوب می‌شوند. موارد زیادی داریم که تاکسی‌ها به دلیل کارکرد در شرایط جغرافیایی خاص و یا نحوه نگهداری یا حوادثی که برای آن پیش آمده به سن فرسودگی رسیده‌اند و مستحق نوسازی هستند.

بسیاری از رانندگان تاکسی خودروهای فعلی که برای تاکسی اختصاص داده شده را به هیچ عنوان خودروهای مناسبی برای تاکسی نمی‌دانند. به اعتقاد آنها تاکسی باید به لحاظ استهلاک یک خودروی کم‌استهلاک باشد. به لحاظ مسائل رفاهی، از حداکثر امکانات رفاهی برخوردار باشد، به لحاظ قدرت موتور بتواند در شرایط جغرافیایی تهران خدمات خوبی داشته باشد. با توجه به ترافیک سنگینی که ما در خیابان‌های شهر داریم، اینها حتما باید دنده اتوماتیک باشند. معاون شهردار تهران همچنین به روند خروج ۶ هزار و ۴۰۰ تاکسی پیکان فرسوده در پایتخت اشاره می‌کند و می‌گوید: ‌این تاکسی‌ها در نیمه دوم سال به تدریج از ناوگان تاکسیرانی خارج خواهند شد.

وی ادامه می‌دهد: قرار نیست به جای این خودروها، خودروهای آلاینده که از استانداردهای لازم برخوردار نیستند جایگزین شوند، بلکه خودروهای استاندارد و پاک مطابق با استانداردهای روز دنیا جایگزین آنها می‌شوند.تشکری هاشمی با بیان این که به این منظور نخستین گروه از خودروهای پاک در قالب تاکسی‌های هیبریدی وارد ناوگان تاکسیرانی تهران می‌شوند، تصریح کرد: در حال حاضر این خودروها به‌عنوان نسل جدید خودروهای روز جهان تنها در ناوگان تاکسیرانی چند شهر پیشرفته دنیا به کار گرفته شده‌اند.

بدهی دولت به خودرو سازان
یکی از مشکلاتی که باعث توقف نوسازی تاکسی‌ها شده بود، بدهی ستاد سوخت به ایران خودرو بود که برخی آن را ۲۳۰ میلیارد برآورد کرده بودند. در آخرین تفاهم شهرداری این مبلغ بدهی دولت به ایران‌خودرو محسوب می‌شود و در قرار داد شهرداری به آن اشاره‌ای نشده است. به جز مدیران شهری، نمایندگان مجلس هم از کند شدن روند نوسازی تاکسی‌ها نگران‌اند. مهرداد لاهوتی عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با اشاره به نوسازی تاکسی‌های فرسوده می‌گوید: با توجه به انبوه آلودگی‌هایی که تاکسی‌های پیکان ایجاد و سلامت شهروندان تهران را با خطر روبه رو می‌کنند باید نوسازی این تاکسی‌ها با جدیت بیشتری مورد پیگیری قرار گیرد و طرح جایگزینی تاکسی‌های فرسوده با سرعت بیشتری انجام شود.

این نماینده مجلس ادامه می‌دهد: خودرو‌های سالم به‌طور میانگین روزانه ۲ گرم گاز تولید می‌کنند اما تاکسی‌های پیکان روزانه ۵/ ۴ برابر این میزان یعنی ۹ گرم گاز تولید می‌کنند بنابراین تاکسی پیکان باید هر چه زودتر تعیین تکلیف شود. او با اشاره به اینکه تاکسیرانان از جمله صنوفی هستند که نیاز به حمایت ویژه‌ای دارند می‌گوید: بر اساس قانون، عمر تاکسی باید کمتر از ۵ سال باشد و به همین دلیل کار نوسازی ناوگان یک کار همیشگی و مستمر است.اما دی ماه آمد و خبری از نوسازی تاکسی‌های فرسوده نشد. پیرمرد هنوز با تاکسی پیکانش مسافر کشی می‌کند. می‌گوید هر هفته به سازمان تاکسیرانی سر می‌زند اما خبر جدیدی از نوسازی نیست. سایت نوسازی دوباره بسته شده است.

ابوالفضل قناعتی عضو هیات رئیسه شورا در پاسخ به پرسشی درخصوص اینکه شهرداری وعده داده بود تاکسی‌های پیکان دی ماه از سطح شهر جمع آوری می‌شود، می‌گوید: بعید می‌دانم چنین اتفاقی تا پایان سال بیفتد. متاسفانه حمایت‌هایی که باید در این حوزه انجام می‌شد، از سوی دولت انجام نشده و همچنان شاهد تردد تاکسی‌های پیکان در سطح شهر خواهیم بود. اقبال شاکری عضو کمیسیون عمران شورای شهر تهران هم دلیل توقف نوسازی تاکسی‌ها فرسوده را بر هم خوردن تفاهم‌نامه خودرو سازان وشهرداری عنوان می‌کند و می‌گوید: بهتر بود وام ۲۵ میلیونی که برای خرید خودرو داده شد به نوسازی ناوگان تاکسیرانی اختصاص می‌یافت. او ادامه می‌دهد: سال گذشته روند نوسازی تاکسی‌های فرسوده خوب و پر شتاب بود اما امسال تاکنون هیچ تاکسی‌ای نوسازی نشده است.

نوراحسینی