درد با درمان در تهران

فرید قدیری
دبیر گروه مسکن

سه روز پیش، رئیس شورای شهر تهران در نامه‌‌ای به رئیس‌جمهور، از عالی‌رتبه‌ترین مقام اجرایی کشور درخواست کرد برای بررسی بحران آلودگی هوا، مهمان شورا شود. نهاد ناظر بر عملکرد شهرداری، معتقد است وضعیت خطرناک آسمان تهران ناشی از عدم مدیریت یکپارچه شهری است که باعث اختلاف یا عدم همپوشانی در کار دولت و شهرداری در حوزه‌های مرتبط با آلودگی هوا شده است. اگرچه این دیدگاه، در جای خود و با اثر وزنی مشخص، قابل‌بررسی و پیگیری است اما منشاء تشدید ذرات آلاینده هوای تهران، به اقداماتی مربوط می‌شود که طی سنوات اخیر توسط مدیران شهری در حوزه حمل‌و‌نقل انجام گرفته است. اختصاص اولویت به ساخت بزرگراه در فرآیند تخصیص منابع آن هم در شرایطی که سهم حمل‌و‌نقل عمومی از پوشش مسافرت‌های درون شهری، حدود 20 تا 30 درصد کمتر از حد مورد انتظار است، سبب شده به تناسب افزایش طول شبکه معابر، بار تردد خودرو و در نتیجه ترافیک در خیابان‌ها، افزایش پیدا کند. در این میان، از آنجا که هزینه واقعی استفاده از خودروی شخصی در تهران پایین‌تر از رقم پرداختی مالکان خودرو تحت عنوان عوارض سالانه است، نرخ بالای استفاده از خودرو باعث رشد سفرهای زائد درون شهری شده است. شورای شهر تهران در این مقطع از سال، به موازات مطالبه «مدیریت یکپارچه شهری»، می‌تواند با مداخله نظارتی بر آنچه شهرداری برای مخارج سال 96 پایتخت تدارک دیده، جهت اصلی بودجه شهرداری را در مسیر توسعه مترو، تنظیم کند. امسال حدود 3 هزار میلیارد تومان از بودجه نزدیک به 18 هزار میلیارد تومانی مدیریت شهری تهران، به توسعه مترو اختصاص پیدا کرد. این سهم باید حداقل به 50 درصد افزایش یابد. ابرشهرهای جهان برای تامین منابع توسعه مترو، به اخذ عوارض تردد در بزرگراه‌ها رو آورده‌اند