نگهداری از خودرو و سرویس‌های دوره‌ای
امیر رشیدمهرآبادی نکات بسیاری در مورد تعمیر و نگهداری خودرو وجود دارد که به شما کمک می‌کنند با کمی تجربه و چند ابزار ساده بتوانید خودرو خود را سالم نگه دارید و در هزینه و وقتتان صرفه‌جویی کنید. مطالب زیر نکته‌های مهم نگهداری خودرو هستند که عمل به آنها باعث می‌شود کمتر به تعمیرگاه مراجعه کنید و از هزینه‌های مضاعف تغییرات اساسی نیز در امان بمانید. روغن موتور
سرویس دوره‌ای بازدید و تعویض روغن موتور از مهم‌ترین اولویت‌های نگهداری خودرو است. توصیه می‌شود مقدار روغن به‌طور مداوم بازدید شود و در صورتی که سطح روغن پایینتر از علامت min باشد، حتما مقداری روغن به آن اضافه کنید تا سطحش بین دو علامت روی گیج قرار گیرد. البته توجه داشته باشید که زیاد بودن روغن نیز به موتور آسیب می‌رساند. برای چک کردن روغن باید خودرو را روی زمین صاف پارک و صبر کنید تا سرد شود. سپس شاخص روغن را بیرون بکشید، با دستمال آن را پاک کنید و دوباره در محفظه روغن قرار دهید و پس از چند ثانیه دوباره آن را بیرون بکشید. اگر روغن بین دو خط بالا و پایین بود، مقدار روغن خودرو شما مناسب است. کم شدن روغن موتور یک امر عادی است و بر اساس استاندارد تولیدکنندگان خودرو معمولا تا ۵/۰ لیتر در هر ۱۰ هزار کیلومتر طبیعی است (البته در خودروهای مختلف متغیر است).اگر مصرف روغن غیر عادی باشد، باید در اولین فرصت به نمایندگی‌های مجاز مراجعه کنید.حتی وقتی از خودرو استفاده نمی‌کنید، روغن موتور آن فاسد و خراب می‌شود. پس باید به فاصله زمانی بین دو تعویض روغن که معمولا شرکت سازنده خودرو آن را تعیین می‌کند، توجه کرد. همچنین شرایط کاری و نوع موتور در این زمان موثر است. هنگام تعویض روغن، حتما به سطح کیفی API و گریدویسکوزیته روغن مطابق با فصول سال توجه و از روغن‌های ذکر شده در دفترچه راهنمای خودرو استفاده کنید. اگر این کار را انجام ندهید، علاوه‌بر فرسایش سریع و آسیب رسیدن به موتور خودرو، ممکن است خودرو از شرایط گارانتی نیز خارج شود. در ضمن توصیه می‌شود همیشه از یک نوع روغن موتور استفاده کنید، چون تعویض پی در پی نوع روغن، به‌دلیل تفاوت در فرمولاسیون آنها ممکن است باعث واکنش شیمیایی و آسیب رسیدن به موتور خودرو شود.
فیلتر روغن
فیلتر روغن با توجه به توصیه سازنده با هر بار تعویض روغن یا یکبار در میان، باید تعویض شود. این کار ضمن کاهش مصرف سوخت، باعث افزایش شتاب و عمر موتور خودرو شما می‌شود.
فیلتر هوا
از اثرات فیلتراسیون بد هوا می‌توان به نارسایی در سیستم سوخت‌رسانی، تخریب رینگ‌های پیستون، کاهش شتاب، افزایش مصرف سوخت و آلایندگی اشاره کرد. بنابراین تعویض به موقع فیلتر هوا برای افزایش کارآیی و بازده موتور ضروری است.
فیلتر سوخت
خراب شدن فیلتر سوخت، اختلال در سوخت‌رسانی و حتی در مواردی قطع کامل مدار سوخت را به همراه دارد. زمان تعویض این فیلتر در جدول‌های سرویس و نگهداری خودرو مشخص شده است.
تسمه‌ها
وقتی در موتور را باز می‌کنید، چند تسمه می‌بینید. این تسمه‌ها را هر هزار کیلومتر بازدید و ترجیحا هر ۵۰ هزار کیلومتر عوض کنید. (البته این میزان در خودروهای مختلف متفاوت است)
تسمه تایم
به زمان باز و بسته شدن سوپاپ‌ها و زدن جرقه در مجموع انجام عمل احتراق، تایم موتور گفته می‌شود. برای انتقال نیروی میل لنگ به میل سوپاپ از یک تسمه استفاده شده که به تسمه تایم معروف است.این تسمه در کارکرد موتور نقش بسیار مهمی دارد. به گونه‌ای که در صورت خرابی آن موتور آسیب جدی می‌بیند. خرابی سر سیلندر پیستون‌ها، کج شدن سوپاپ‌ها و بسیاری دیگر از مشکلات از مواردی هستند که در صورت از تایم خارج شدن موتور به وجود می‌آیند.مهم‌ترین عامل به هم خوردن تایم موتور، پارگی تسمه تایم است. وقتی این تسمه پاره می‌شود، نسبت بین میل لنگ و میل سوپاپ کاملا از بین رفته و نیروی میل لنگ به میل سوپاپ منتقل نشده، در نتیجه موتور روشن نمی‌شود. همچنین به راحتی در اولین لحظه پارگی تسمه سوپاپ‌ها کج شده و پیستون و سر سیلندر آسیب می‌بینند. پارگی تسمه تایم نیز مشکلات و دلایل مربوط به خود را دارد.یکی دیگر از عیوبی که بسیار شایع است جدا شدن دندانه‌های تسمه است. وقتی جنس تسمه چندان مرغوب نباشد در اثر گذشت زمان و با کارکرد دندانه‌های آن به راحتی کنده شده و نسبت میل لنگ و میل سوپاپ به هم می‌خورد. جابجا شدن این نسبت حتی به اندازه یک دندانه نیز باعث به هم خوردن تایم موتور می‌شود.
اما برای برطرف کردن عیوب اول و دوم باید چند نکته را رعایت کرد. برای جلوگیری از پارگی تسمه توصیه می‌شود آن را حتما در زمان اعلام شده تعویض کنید. هزینه تهیه و تعویض یک تسمه بسیار کمتر از تعمیر موتور است.
اصلی‌ترین عاملی که باعث پاره شدن تسمه تایم می‌شود استفاده از دور‌های بالای موتور، مخصوصا دورهای بیشتر از ۴۰۰۰ دور در دقیقه است که باعث استهلاک سریع قطعات می‌شود. بسیاری عادت دارند در مواقعی که هیچ نیاز به شتاب‌گیری سریع و زیاد نیست به موتور فشار بیاورند، حرکت در بیشتر دنده‌ها را تا دور موتورهای بالا ادامه می‌دهند به گونه‌ای که عقربه دور موتور به محدوده قرمز (Red line) می‌رسد و در این شرایط نه تنها تسمه تایم بلکه تمامی قطعات موتور تحت فشار شدید قرار می‌گیرند. پس سعی کنید حتی‌الامکان از دورهای بالا در موتور استفاده نکنید.
دلیل دیگر که باعث خرابی تسمه تایم می‌شود عدم استفاده از دنده مناسب در سربالایی‌ها و عبور از روی سرعت‌گیرها است. در سربالایی‌ها وقتی از دنده مناسب استفاده نمی‌شود، فشار زیادی روی موتور به‌خصوص تسمه تایم وارد می‌کند. در سربالایی‌ها حتما از دنده سنگین استفاده کنید و از شتاب‌گیری‌های بیهوده در این موارد نیز
خودداری کنید.