فروشگاه فصلی بزرگ
حسن همایون دوره‌ بیست و هشتم نمایشگاه کتاب تهران هم تمام شد. هر سال بر فضای نمایشگاهی، عنوان کتاب‌ها، شمار بازدیدکنندگان، میزان فروش و ... افزوده شده است، اما این ساز و کار منجر به تضعیف عرضه و دسترسی راحت کتاب در شهر‌های مختلف ایران شده است. تا وقتی که دولت اعتبارات هنگفتی را برای برگزاری سالانه نمایشگاه کتاب تهران هزینه می‌کند، عملا در بر همین پاشنه می‌چرخد و شبکه‌ پایدار توزیع کتاب در ایران شکل نخواهد گرفت و چند هزار ناشر ایرانی به صرافت گسترش ویترین‌های کتاب و افزایش شمار کتاب‌فروشی‌ها در شهر‌های مختلف ایران نخواهند افتاد. از این منظر کلی نمایشگاه کتاب تهران مانند همه‌ ادوار گذشته دستاوردی غیر از تضعیف سیستم‌ توزیع کتاب نداشت. از منظری دیگر در فضایی که به تعبیر معاون فرهنگی وزیر ارشاد شرایط برای جراحی عمیق فراهم نیست، لابد باید برگزاری نمایشگاه را مغتنم شمرد!
این دوره از نمایشگاه هم در مصلای بزرگ تهران برگزار شد و بیش از چند هزار ناشر در بخش‌های مختلف عمومی، دانشگاهی، آموزشی، کودک و نوجوان ده‌ها هزار عنوان کتاب را در ۱۰ روز عرضه کردند و گردش مالی ۶۶ میلیارد تومانی هم عواید این دوره از نمایشگاه بود. سال گذشته گردش مالی نمایشگاه کتاب، ۴۴ میلیارد تومان اعلام شده بود. هرچند عدد‌ها از افزایش فروش ناشران خبر می‌دهند، اما برخی از فعالان نشر معتقدند این افزایش فروش را باید به حساب افزایش ۲۰ تا۳۰ درصدی نرخ تورم در حوزه کتاب گذاشت.
در نمایشگاه بیست و هشتم از عرضه‌ بن خرید کتاب مانند سال‌های گذشته خبری نبود، مسوولان ارشاد قبل از برپایی نمایشگاه مدعی شدند برای جلوگیری از فساد‌های
رخ داده در این عرصه از عرضه‌ بن کتاب به‌طور گسترده خود‌داری می‌کنند. در دوره‌های گذشته رقم‌های چند صد میلیون تومانی و گاه میلیاردی برای ارائه‌ بن‌ رایگان خرید کتاب در اختیار دانشجویان، فرهنگیان و اقشار دیگر مردم قرار می‌گرفت. این مساله برخی ناشران را بر آن داشت، اقدام به چاپ و عرضه‌ بن‌های کتاب با تخفیف ۲۰ تا ۳۰ ‌درصد کنند.
حسن روحانی با شعار سپردن فعالیت‌های فرهنگی - هنری به تشکل‌ها و اصناف فعال فرهنگی رئیس جمهور شد، در این دوره هم در راستای وعده‌های دولت تدبیر و امید، تشکل اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران مدیریت اجرایی نمایشگاه را بر عهده داشت و ناشران برای گرفتن غرفه‌ها و دیگر مراحل اجرایی با اتحادیه‌ طرف حساب بودند، اما مسوولیت‌های نظارتی همچنان در اختیار نهاد‌های دولتی اعم از ارشاد و حراست این نهاد بود.
جمع‌آوری کتاب از غرفه‌ها و سالن‌های مختلف نمایشگاه کتاب مانندخود این رویداد فرهنگی به یک سنت بدل شده است و در این دوره هم بخش بین‌الملل نمایشگاه ناشران متخلف کتاب‌هایی با عنوان‌های جعلی درباره‌ خلیج فارس عرضه کرده بودند که آنها جمع‌آوری شدند. از سویی کتاب‌هایی که منع قانونی و حقوقی هم برای عرضه نداشتند و بر اساس ضوابط چاپ و نشر در نمایشگاه عرضه شده بودند، جمع‌آوری شدند، ولی در این دوره شمار کتاب‌های جمع شده بسیار کمتر از دوره‌های قبل بود. مسوولان ارشاد از دخالت‌های نهاد‌های دیگر در این عرصه گلایه کردند.
در بر همین پاشنه می‌چرخد، هر سال اردیبهشت ماه نمایشگاه کتاب برگزار می‌شود، کتاب‌هایی تازه عرضه می‌شوند و از میان میلیون‌ها نسخه کتاب درصدی از آنها به خانه‌های مردم می‌رود و شمار زیادی از آثار را هم ناشران به انبار‌ها بازمی‌‌گردانند به امید نمایشگاهی دیگر اعم از اینکه در تهران باشد یا در شهرستان‌ها تا لابد آثار‌شان را بفروشند، حال آنکه راه‌حل رفع بحران نشر کتاب ایران افزایش ویترین‌های کتاب در سراسر ایران است و بس.