گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با عضو کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی:
آمار سرطان در ایران کمتر از کشورهای غربی است
آسیه اسحاقی طبق آمارها هرساله ۳۰ هزار نفر در ایران بر اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند. بیماری که این روزها شیوع آن بیش از همیشه است و به شکل‌های مختلف بروز میکند. هرچند برخی نمایندگان مجلس لفظ سونامی را برای نشان دادن نگرانی از افزایش سرطان به‌کار می‌برند، اما مسوولان وزارت بهداشت آن را وخیم ندانسته و تنها نگران این موضوع هستند و برای پیشگیری از آن راه‌های دیگری را پیشنهاد می‌دهند. در عین حال دکترسیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت در روز جهانی سرطان در بهمن‌ماه ۹۳ عنوان کرد: «آمار سرطان در ایران حدود ۹۰ هزار نفر است و پیش‌بینی می‌شود در ۱۵سال آینده حدود ۷۰ درصد افزایش یابد.
آسیه اسحاقی طبق آمارها هرساله 30 هزار نفر در ایران بر اثر ابتلا به سرطان جان خود را از دست می‌دهند. بیماری که این روزها شیوع آن بیش از همیشه است و به شکل‌های مختلف بروز میکند. هرچند برخی نمایندگان مجلس لفظ سونامی را برای نشان دادن نگرانی از افزایش سرطان به‌کار می‌برند، اما مسوولان وزارت بهداشت آن را وخیم ندانسته و تنها نگران این موضوع هستند و برای پیشگیری از آن راه‌های دیگری را پیشنهاد می‌دهند. در عین حال دکترسیدحسن قاضی‌زاده هاشمی، وزیر بهداشت در روز جهانی سرطان در بهمن‌ماه 93 عنوان کرد: «آمار سرطان در ایران حدود 90 هزار نفر است و پیش‌بینی می‌شود در 15سال آینده حدود 70 درصد افزایش یابد.» بنابراین نگرانی‌ها نسبت به این بیماری چندبرابر شده و باید جدیتر به حل این بحران اندیشید. به گفته عابد فتاحی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در حال حاضر سرطان مانند سرماخوردگی شده و در اطراف ما افراد بسیاری مبتلا شده‌اند که این مساله زنگ خطری برای مسوولان حوزه سلامت است، شیوع سرطان در ایران نگران‌کننده است و اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، موارد مرگ و میر ناشی از ابتلا به سرطان نیز سرعت می‌یابد. ادامه گفت‌وگوی ما را به
مناسبت هفته بهداشت و سلامت با این نماینده مجلس می‌خوانید:
با توجه به آمار نگران‌کننده شیوع انواع سرطانها در کشور، وضعیت سرطان در کشور ما چگونه است و در مقایسه با کشورهای دیگر در چه جایگاهی قرار دارد؟
در واقع باید گفت وضعیت سرطان‌های موجود در کشور ما در مقایسه با کشورهای غربی و حتی کشورهای منطقه کمتر است اما این روند رو به رشد است و اگر اقدام جدی برای آن انجام نشود، آمارهای داخلی از متوسط جهانی نیز بالاتر می‌رود. اگر نسبت به این موضوع اقدامی انجام ندهیم با چالش جدی مواجه خواهیم شد که باید چاره‌ای اساسی برای آن اندیشید.
چه سرطان‌هایی در ایران رو به رشد بوده و در رتبه اول قرار دارد؟
سرطان پستان در زنان ایرانی رتبه اول و سرطان معده در مردان در رتبه‌ای بالا قرار دارد. در مجموع طبق آمارهایی که وزارت بهداشت اعلام کرده سرطان‌های ریه، پستان، روده بزرگ، معده و پروستات پنج سرطان شایع کشور هستند. اما می‌توان گفت سرطان معده، روده بزرگ، خون، ریه، مری، استخوان و غدد لنفاوی از رایج‌ترین سرطانها در میان افراد است که البته توزیع این سرطانها در مناطق مختلف کشور متفاوت است.
چه عواملی باعث شیوع انواع سرطانها در کشور است و آیا می‌توان پارازیت‌ها را عاملی مهم در افزایش این بیماری دانست؟
سرطان بیماری است که با تکثیر غیر طبیعی سلول‌های بدن آغاز می‌شود و عوامل متعددی به عنوان دلایل شیوع آن در کشور شناخته می‌شود. اما می‌توان به مصرف دخانیات، مصرف غذاهای شور، مصرف نکردن سبزیجات و میوه ها، چاقی و پرخوری، برخی عفونت‌های ویروسی و میکروبی، سموم شیمیایی زیاد در محصولات کشاورزی، آلودگی‌های زیست‌محیطی هوا و آب و خاک به‌عنوان عمده‌ترین دلایل شیوع سرطان در کشور اشاره کرد.
متاسفانه محصولات کشاورزی به‌دلیل استفاده از سموم شیمیایی زیاد، سرطان‌زا شده‌اند و عدم نظارت مسوولان به این مساله دامن زده است. در سال‌های اخیر شاهد هستیم که آلودگی آب و آبیاری محصولات کشاورزی با آب‌های آلوده موجب شده تا سبزیجات آلوده داشته باشیم و ما این موضوع را بارها در کمیسیون بهداشت مطرح کردیم و هشدار دادیم که آلودگی آب باعث افزایش انواع بیماری‌ها می‌شود و سلامت مردم را تهدید میکند.
مواد غذایی ناسالم از عوامل زمینه ساز سرطان است و در صورت آلوده بودن مواد غذایی، خطر سرطان زا بودن آنها وجود دارد چراکه ثابت شده مواد غذایی حاوی نیترات، سرطان‌زا هستند و این در حالی است که بیشترین نیترات در صیفی جات و سبزیجات وجود دارد که در بروز سرطان نقش بسیار مهمی دارند.
در حال حاضر سرطان مانند سرماخوردگی شده و در اطراف ما افراد بسیاری مبتلا شده‌اند که این مساله زنگ خطری برای مسوولان حوزه سلامت است. از طرفی نمی‌توان به‌طور علمی و منطقی مساله پارازیت‌ها و امواج را عامل افزایش سرطانها دانست چرا که هنوز هیچ بررسی علمی روی این موضوع صورت نگرفته است.
بیماری سرطان چندمین عامل مرگ و میر در کشور است؟
سرطان را می‌توان سومین عامل مرگ و میر در کشور دانست. بیماری سرطان به‌دلیل کم توجهی افراد و برخی دستگاه‌های مسوول گسترش یافته است. بنابراین شیوع سرطان در ایران نگران کننده است و اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، موارد مرگ و میر ناشی از ابتلا به سرطان نیز سرعت می‌یابد. سرطان یکی از عواملی است که سلامت مردم را به خطر انداخته و از نظر اقتصادی خانواده‌ها را متزلزل میکند.
البته با رعایت موارد ساده و جدی گرفتن علائم، می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری و یا در مراحل اولیه ابتلا، آن را شناسایی کرد. در واقع باید تاکید کنم که سونامی سرطان اصطلاح درستی نیست اما عوامل سرطان زا وجود دارد و باید آنها را کاهش داد.
فرهنگ خودمراقبتی در برابر بیماری‌ها یکی از خلأهای ما در خانواده هاست، برای فرهنگ سازی در امر پیشگیری از سرطان چه اقداماتی انجام شده است؟
خوشبختانه دولت و وزارت بهداشت مصمم هستند برای فرهنگ سازی در امر پیشگیری از سرطان گام‌‌های موثرتری از گذشته بردارند به همین منظور باید از تمام ظرفیت‌های کشور برای تحقق این مهم استفاده شود. البته وزارت بهداشت در طرح تحول سلامت به موضوع بیماری‌های صعب العلاج و درمان سرطانها توجه کرده است اما این کافی نیست و باید بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این زمینه‌ها تشویق کرد.
البته ما با استانداردهای بین‌المللی در زمینه خدمات مبتلایان به سرطان فاصله چشمگیری داریم و حضور دولت در این بخش به تنهایی کافی نیست. درست است که بحث پیشگیری نیز مهم است، اما نباید از درمان و سلامت مردم غافل شد. موضوع فرهنگسازی در زمینه خودمراقبتی را می‌توان از ضرورت‌هایی دانست که وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش باید به آن توجه کنند.
چه اقداماتی توسط وزارت بهداشت به‌عنوان متولی سلامت جامعه در راستای پیشگیری از ابتلا به سرطان انجام گرفته است؟
غربالگری، تشخیص زودرس و درمان از جمله وظایف وزارت بهداشت در قبال بیماری سرطان است. اما بخشی از وظایف پیشگیری بر عهده وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت است چرا که وزارت بهداشت نمیتواند به‌طور مستقیم در مورد عوامل تاثیرگذار بر سلامت نقشی ایفا کند. مثلا در زمینه مالیات بر سیگار، نمیتواند مالیات را افزایش دهد و فقط میتواند آن را پیگیری کند. همچنین وزارت بهداشت متولی اصلی آلودگی هوا نیست. بنابراین مسوولان حوزه سلامت باید بیش از گذشته نسبت به موضوع پیشگیری سرطان اطلاع‌رسانی کنند.
ما معتقدیم نقشی که دولت میتواند در زمینه پیشگیری ایفا کند بسیار اثرگذار است و در آینده نتایج مثبتی در حوزه سلامت به همراه دارد. کنترل بحث پیشگیری است و طرح‌هایی که وزارت بهداشت دنبال میکند روی درمان متمرکز شده است و این بخش هزینه بالایی را هم بر خانواده بیماران و هم بر اقتصاد کشور وارد میکند.
چه اندازه سبک زندگی در کاهش سرطان تاثیرگذار است؟
باید گفت که سبک زندگی در میان خانواده‌ها باید تغییر کند و ما نیاز داریم که بیش از این به فرهنگسازی در زمینه پیشگیری از بیماری‌ها و استفاده از مواد غذایی سالم توجه شود و این برعهده متولی حوزه سلامت، آموزش و پرورش و رسانه‌ها به‌ویژه صدا و سیماست که میتواند اثرگذاری خود را بر ارائه برنامه‌های آموزشی ویژه خانواده‌ها داشته باشد. میزان استفاده از فست فودها و غذاهای چرب در میان خانواده‌ها باید کاسته شود، ما اعلام کردیم که میزان اسید چرب ترانس در محصولات غذایی باید صفر درصد باشد. یعنی میزان این اسید چرب هرچه به صفر نزدیکتر باشد بهتر است. بنابراین سبک زندگی و استفاده از غذاهای سالم در میان خانواده‌ها به‌ویژه نوجوانان و جوانان در پیشگیری از ابتلا به این بیماری بسیار مهم است.
با توجه به آمار نگران‌کننده شیوع انواع سرطانها در کشور، وضعیت سرطان در کشور ما چگونه است و در مقایسه با کشورهای دیگر در چه جایگاهی قرار دارد؟
در واقع باید گفت وضعیت سرطان‌های موجود در کشور ما در مقایسه با کشورهای غربی و حتی کشورهای منطقه کمتر است اما این روند رو به رشد است و اگر اقدام جدی برای آن انجام نشود، آمارهای داخلی از متوسط جهانی نیز بالاتر می‌رود. اگر نسبت به این موضوع اقدامی انجام ندهیم با چالش جدی مواجه خواهیم شد که باید چاره‌ای اساسی برای آن اندیشید.
چه سرطان‌هایی در ایران رو به رشد بوده و در رتبه اول قرار دارد؟
سرطان پستان در زنان ایرانی رتبه اول و سرطان معده در مردان در رتبه‌ای بالا قرار دارد. در مجموع طبق آمارهایی که وزارت بهداشت اعلام کرده سرطان‌های ریه، پستان، روده بزرگ، معده و پروستات پنج سرطان شایع کشور هستند. اما می‌توان گفت سرطان معده، روده بزرگ، خون، ریه، مری، استخوان و غدد لنفاوی از رایج‌ترین سرطانها در میان افراد است که البته توزیع این سرطانها در مناطق مختلف کشور متفاوت است.
چه عواملی باعث شیوع انواع سرطانها در کشور است و آیا می‌توان پارازیت‌ها را عاملی مهم در افزایش این بیماری دانست؟
سرطان بیماری است که با تکثیر غیر طبیعی سلول‌های بدن آغاز می‌شود و عوامل متعددی به عنوان دلایل شیوع آن در کشور شناخته می‌شود. اما می‌توان به مصرف دخانیات، مصرف غذاهای شور، مصرف نکردن سبزیجات و میوه ها، چاقی و پرخوری، برخی عفونت‌های ویروسی و میکروبی، سموم شیمیایی زیاد در محصولات کشاورزی، آلودگی‌های زیست‌محیطی هوا و آب و خاک به‌عنوان عمده‌ترین دلایل شیوع سرطان در کشور اشاره کرد.
متاسفانه محصولات کشاورزی به‌دلیل استفاده از سموم شیمیایی زیاد، سرطان‌زا شده‌اند و عدم نظارت مسوولان به این مساله دامن زده است. در سال‌های اخیر شاهد هستیم که آلودگی آب و آبیاری محصولات کشاورزی با آب‌های آلوده موجب شده تا سبزیجات آلوده داشته باشیم و ما این موضوع را بارها در کمیسیون بهداشت مطرح کردیم و هشدار دادیم که آلودگی آب باعث افزایش انواع بیماری‌ها می‌شود و سلامت مردم را تهدید میکند.
مواد غذایی ناسالم از عوامل زمینه ساز سرطان است و در صورت آلوده بودن مواد غذایی، خطر سرطان زا بودن آنها وجود دارد چراکه ثابت شده مواد غذایی حاوی نیترات، سرطان‌زا هستند و این در حالی است که بیشترین نیترات در صیفی جات و سبزیجات وجود دارد که در بروز سرطان نقش بسیار مهمی دارند.
در حال حاضر سرطان مانند سرماخوردگی شده و در اطراف ما افراد بسیاری مبتلا شده‌اند که این مساله زنگ خطری برای مسوولان حوزه سلامت است. از طرفی نمی‌توان به‌طور علمی و منطقی مساله پارازیت‌ها و امواج را عامل افزایش سرطانها دانست چرا که هنوز هیچ بررسی علمی روی این موضوع صورت نگرفته است.
بیماری سرطان چندمین عامل مرگ و میر در کشور است؟
سرطان را می‌توان سومین عامل مرگ و میر در کشور دانست. بیماری سرطان به‌دلیل کم توجهی افراد و برخی دستگاه‌های مسوول گسترش یافته است. بنابراین شیوع سرطان در ایران نگران کننده است و اگر وضع به همین شکل ادامه پیدا کند، موارد مرگ و میر ناشی از ابتلا به سرطان نیز سرعت می‌یابد. سرطان یکی از عواملی است که سلامت مردم را به خطر انداخته و از نظر اقتصادی خانواده‌ها را متزلزل میکند.
البته با رعایت موارد ساده و جدی گرفتن علائم، می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری و یا در مراحل اولیه ابتلا، آن را شناسایی کرد. در واقع باید تاکید کنم که سونامی سرطان اصطلاح درستی نیست اما عوامل سرطان زا وجود دارد و باید آنها را کاهش داد.
فرهنگ خودمراقبتی در برابر بیماری‌ها یکی از خلأهای ما در خانواده هاست، برای فرهنگ سازی در امر پیشگیری از سرطان چه اقداماتی انجام شده است؟
خوشبختانه دولت و وزارت بهداشت مصمم هستند برای فرهنگ سازی در امر پیشگیری از سرطان گام‌‌های موثرتری از گذشته بردارند به همین منظور باید از تمام ظرفیت‌های کشور برای تحقق این مهم استفاده شود. البته وزارت بهداشت در طرح تحول سلامت به موضوع بیماری‌های صعب العلاج و درمان سرطانها توجه کرده است اما این کافی نیست و باید بخش خصوصی را برای سرمایه‌گذاری در این زمینه‌ها تشویق کرد.
البته ما با استانداردهای بین‌المللی در زمینه خدمات مبتلایان به سرطان فاصله چشمگیری داریم و حضور دولت در این بخش به تنهایی کافی نیست. درست است که بحث پیشگیری نیز مهم است، اما نباید از درمان و سلامت مردم غافل شد. موضوع فرهنگسازی در زمینه خودمراقبتی را می‌توان از ضرورت‌هایی دانست که وزارت بهداشت و وزارت آموزش و پرورش باید به آن توجه کنند.
چه اقداماتی توسط وزارت بهداشت به‌عنوان متولی سلامت جامعه در راستای پیشگیری از ابتلا به سرطان انجام گرفته است؟
غربالگری، تشخیص زودرس و درمان از جمله وظایف وزارت بهداشت در قبال بیماری سرطان است. اما بخشی از وظایف پیشگیری بر عهده وزارت بهداشت به عنوان متولی سلامت است چرا که وزارت بهداشت نمیتواند به‌طور مستقیم در مورد عوامل تاثیرگذار بر سلامت نقشی ایفا کند. مثلا در زمینه مالیات بر سیگار، نمیتواند مالیات را افزایش دهد و فقط میتواند آن را پیگیری کند. همچنین وزارت بهداشت متولی اصلی آلودگی هوا نیست. بنابراین مسوولان حوزه سلامت باید بیش از گذشته نسبت به موضوع پیشگیری سرطان اطلاع‌رسانی کنند.
ما معتقدیم نقشی که دولت میتواند در زمینه پیشگیری ایفا کند بسیار اثرگذار است و در آینده نتایج مثبتی در حوزه سلامت به همراه دارد. کنترل بحث پیشگیری است و طرح‌هایی که وزارت بهداشت دنبال میکند روی درمان متمرکز شده است و این بخش هزینه بالایی را هم بر خانواده بیماران و هم بر اقتصاد کشور وارد میکند.
چه اندازه سبک زندگی در کاهش سرطان تاثیرگذار است؟
باید گفت که سبک زندگی در میان خانواده‌ها باید تغییر کند و ما نیاز داریم که بیش از این به فرهنگسازی در زمینه پیشگیری از بیماری‌ها و استفاده از مواد غذایی سالم توجه شود و این برعهده متولی حوزه سلامت، آموزش و پرورش و رسانه‌ها به‌ویژه صدا و سیماست که میتواند اثرگذاری خود را بر ارائه برنامه‌های آموزشی ویژه خانواده‌ها داشته باشد. میزان استفاده از فست فودها و غذاهای چرب در میان خانواده‌ها باید کاسته شود، ما اعلام کردیم که میزان اسید چرب ترانس در محصولات غذایی باید صفر درصد باشد. یعنی میزان این اسید چرب هرچه به صفر نزدیکتر باشد بهتر است. بنابراین سبک زندگی و استفاده از غذاهای سالم در میان خانواده‌ها به‌ویژه نوجوانان و جوانان در پیشگیری از ابتلا به این بیماری بسیار مهم است.
ارسال نظر